Του Ραφαήλ Μπελενιώτη,
Το πραγματικό του όνομα είναι Gryrgory Schwartz και είδε το φως του κόσμου στις 12 Αυγούστου του 1930 στη Βουδαπέστη της Ουγγαρίας. Δύσκολα μπορεί να πιστέψει κάποιος, ότι αυτός ο καλοστεκούμενος, κοτσονάτος Πωλονοεβραίος παππούς με το αετίσιο βλέμμα και το στωικό χαμόγελο επέζησε ενός από τα μεγαλύτερα πογκρόμ στην ιστορία της Γηραιάς Ηπείρου.
Ως George Soros γλύτωσε τον αφανισμό από το Πογκρόμ που είχαν εξαπολύσει οι Ναζί στην Ουγγαρία με αποτέλεσμα από τον Μάρτιο του 1944 μέχρι τον Απρίλιο του 1945, 600 χιλιάδες Εβραίοι να εκτοπισθούν και πολλοί από αυτούς να βρουν μαζικό και τραγικό θάνατο στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Ύστερα από δεκαεπτά χρόνια θα βρεθεί να σπουδάζει στο London School of Economics του Λονδίνου, μένοντας στο σπίτι ενός μακρινού θείου του. Πολλοί λένε πως τότε ήρθε σε επαφή με τις ιδέες περί της ανοιχτής κοινωνίας, του νεομαρξιστή θεωρητικού Κάρλ Πόπερ και έκτοτε τέθηκαν τα θεμέλια των αξιών του. Ως απόφοιτος εργάστηκε σε μια σειρά από δουλειές, άσχετα με το αντικείμενο των σπουδών του. Όλες οι προσπάθειες του να εργασθεί στα ευυπόληπτα οικονομικά ιδρύματα και Τράπεζες του Λονδίνου, είχαν ναυαγήσει. Από πολύ νωρίς στη ζωή του γνώρισε την απόρριψη και την αποτυχία. Η άσβεστη φιλοδοξία του όμως τον οδήγησε στις ακτές της Αμερικής.
Στη Νέα Υόρκη θα ξεκινήσει το κυνήγι του δικού του ονείρου. Οι πρώτες του δουλειές στην Wall Street θα στεφτούν υπό απόλυτη επιτυχία και ο ίδιος του θα επιδείξει στους ανωτέρους του μεγάλο πνεύμα οξύνοιας, εργατικότητας και υπομονής.
Το 1973 θα τολμήσει να ιδρύσει το δικό του Επενδυτικό Κεφάλαιο υπό την ονομασία Soros Fund φτάνοντας μέχρι και σε κεφάλαια ύψους 12 εκατομμυρίων δολαρίων. Η κερδοσκοπία έκτοτε είχε γίνει το δεύτερο όνομα του.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της πολιτικής του υπήρξε η στάση του κατά την μεγάλη κρίση που έπληξε την νησιωτική Αγγλία. Το 1992 η Βρετανική οικονομία ζούσε μια από τις μεγαλύτερες υφέσεις της. Η Βρετανική κυβέρνηση είχε βρεθεί σε μια μεγάλη πολιτική κρίση με τις επιλογές της να περιορίζονται ανάμεσα στην υποτίμηση του νομίσματος και στην αύξηση των επιτοκίων δανεισμού. Ο πανικός όμως αποδείχθηκε ο χειρότερος σύμβουλος με αποτέλεσμα ο Υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας να μην προβεί στην παραμικρή κίνηση. Δεν έκανε όμως το ίδιο και ο Grygory Schwartz.
Εκμεταλλευόμενος την αδράνεια των Βρετανών οικονομικών αξιωματούχων τον Σεπτέμβριο του 1992 ο Τζόρτζ Σόρος μετέτρεψε σε κάθε λογής νομίσματα όλες τις Στερλίνες που κατείχε, ύψους 7 δις Στερλίνες –δανεικές. Ουσιαστικά το «παιχνίδι» που έπαιξε ο Πωλονοεβραίος κερδοσκόπος ήταν απλό: Αρχικά δανείσθηκε σε υπερτιμημένη Στερλίνα και στη συνέχεια μετέτρεψε τις Στερλίνες σε υποτιμημένα νομίσματα της εποχής ενώ στη συνέχεια αγόρασε την αρχική Στερλίνα πλέον υποτιμημένη. Αυτό το power game είχε κοστίσει στο Υπ. Οικονομικών της Αγγλίας 3,3 Στερλίνες ενώ ο Grygory είχε καθαρό κέρδος 1 δις δολάρια. Έπειτα ο δρόμος ήταν ανοικτός.
Εν μέρει οι διεθνείς αντιδράσεις διαφόρων κοινωνικών ομάδων, πολιτικών οργανώσεων και οργανισμών απέναντι στο πρόσωπο του πηγάζουν ακριβώς από την επαγγελματική καριέρα των νεότερων χρόνων του: τη κερδοσκοπία. Όμως αν το καλοσκεφτούμε ο Σόρος ούτε εφηύρε την κερδοσκοπία ούτε έθεσε τους κανόνες του παιχνιδιού. Απλώς, έμαθε να παίζει γρήγορα και σωστά, με όσο το δυνατόν λιγότερη αποτυχία και ζημιά. Όσο αυτός αποκόμιζε δισεκατομμύρια άλλοι εκατοντάδες, χιλιάδες «παίκτες» έχαναν – όλοι όμως έτρεχαν για τη νίκη και εκείνη την εποχή η αμερικάνικη οικονομία είχε πολλούς «δρομείς». Δεν διεκδίκησε ποτέ του ηθικό πλεονέκτημα, το κέρδισε αργότερα.
Δεν άργησε, έπειτα από την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και την κατάρρευση της Lehman Brothers, όλη αυτή η αγανάκτηση απέναντι στα κερδοσκοπικά παιχνίδια των golden boys να κεφαλαιοποιηθεί από την ακροδεξιά. Ήταν η εποχή που η κερδοσκοπική επενδυτική εταιρία του «Open Society Foundation» βρέθηκε στο στόχαστρο πολλών λαϊκιστών πολιτικών. Ο νεός αντισημιτισμός του 21ου αιώνα άρχισε να λαμβάνει τα χαρακτηριστικά της επίθεσης στην κουλτούρα της ελεύθερης οικονομίας, αλλά και της επίθεσης στο εβραϊκό κεφάλαιο και την ανοιχτή κοινωνία.
Η επιτυχία στην κεφαλαιακή αγορά, του είχε δώσει απίστευτη ικανότητα ανεξαρτησίας που πολλοί άνθρωποι εκείνη την εποχή αποζητούσαν. Ήταν η επιτυχία που έφερε την ανεξαρτησία και με την σειρά της αυτή τον μετέτρεψε σε έναν από τους πιο διάσημους χορηγούς φιλανθρωπιών στον κόσμο.
Χρησιμοποίησε την οικονομική δύναμη του για να δημιουργήσει το ίδρυμα «Open Society Foundation» και μέσω αυτού πολλά δίκτυα σε μια σειρά από χώρες. Έτσι κατάφερε να κάνει πράξει τις ιδέες που ως φοιτητής και νέος, τον είχαν σαγινεύσει μέσω του Κάρλ Πόπερ. Ο Πόπερ υποστήριζε -και ο Σόρος ασπάσθηκε- ότι καμία πολιτική θεωρία, ιδεολογία ή κίνημα δεν κατέχει την απόλυτη αλήθεια και τις λύσεις στα προβλήματα των νέων κοινωνιών. Οι κοινωνίες, σύμφωνα με τον Πόπερ, προοδεύουν την συνταγματική διακυβέρνηση, με δημοκρατικά πολιτεύματα, με την ελευθερία της έκφρασης και την υπεράσπιση των ατομικών δικαιωμάτων.
Οι φιλανθρωπίες του ξεκίνησαν το 1979 δίνοντας υποτροφίες σε Νότιους Αφρικάνους που ζούσαν υπό το καθεστώς του Απαρτχάιντ. Το 1980 πρωτοστάτησε στη διάδοση των ιδεών της ελεύθερης οικονομίας και της ανοιχτής κοινωνίας στην Κομμουνιστική Ουγγαρία χρηματοδοτώντας ακαδημαϊκές επισκέψεις φοιτητών και επιστημόνων της Ουγγαρία στη Δύση και βοηθώντας στην ίδρυση φιλελευθέρων οργανισμών και think tanks στη χώρα.
Σταθμός στην δράση του υπήρξε η ίδρυση του Πανεπιστημίου Κεντρικής Ευρώπης στην Ουγγαρία, έπειτα από τη πτώση του Τείχους του Βερολίνου, φιλοδοξώντας να αποτελέσει ένας χώρος ελεύθερης σκέψης. Έπειτα άπλωσε τις φιλανθρωπικές δραστηριότητες του στην Λατινική Αμερική, στην Αφρική βοηθώντας τις εκεί αναδυόμενες δημοκρατίες και στις Η.Π.Α. στηλιτεύοντας τον πόλεμο κατά των ναρκωτικών που είχε εξαπολύσει ο Ντ. Ρήγκαν. Στις αρχές του 2000 τάχθηκε υπέρ του κινήματος αποποινικοποίησης της Μαριχουάνας ενώ έπειτα έγινε σύμμαχος των κινημάτων για την ισότητα των φύλων και την ισότητα στον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, χρηματοδοτώντας διάφορες Pride διοργανώσεις ανά τον κόσμο.
Η συνέχιση της δράσης του προς την ολοκλήρωση των ιδεών του για μια ανοιχτή κοινωνία, τον έφερε στο στόχαστρο συντηρητικών πολιτικών ηγετών και κομμάτων. Πρόσφατα ο αντιπρόεδρος της Ιταλικής Κυβέρνησης, Ματέο Σαλβίνι σχεδίασε την έκδοση ενός κυβερνητικού διατάγματος όπου θα προέβλεπε βαρύ πρόστιμο στις ΜΚΟ που πρωταγωνιστούσαν στις διασώσεις προσφύγων, όπως η OxFam, η Διεθνής Αμνηστία κ.α. κάνοντας αναφορά στον ίδιο τον George Soros ως υποκινητή της «Νέας Τάξης Πραγμάτων». Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας πάλι, ο Βίκτωρ Όρμπαν είχε κατηγορήσει τον Σόρος ότι εξυφαίνει μια παγκόσμια συνωμοσία για να πλημμυρίσει την Ευρωπαϊκή Ήπειρο με μετανάστες με σκοπό να καταστρέψει τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κεντρικής Ευρώπης είχε προχωρήσει σε συνέντευξη το 2018 προς τα εθνικά μέσα ενημέρωσης, δηλώνοντας πως ήταν αδύνατον να συνεχίσει το ίδρυμα τη λειτουργία του ως ένα διαπιστευμένο ίδρυμα με ανεξάρτητη λειτουργία.
Ακόμα και στην Ελλάδα έγινε κεντρικό θέμα. Ο Πάνος Καμμένος είχε νύξεις για εμπλοκή και χρηματοδότηση της Συμφωνίας των Πρεσπών απο το Ίδρυμα του Σόρος. Ακόμα ο Γιάνης Βαρουφάκης είχε δηλώσει πως ο ίδιος ο Σόρος απαίτησε τηλεφωνικά από τον Αλέξη Τσίπρα την παραίτηση του από την θέση του Υπουργού των Οικονομικών. Η αλήθεια είναι ο Σόρος έχει μια παρεμβατική ακτιβιστική πολιτική στον ευρύτερο χώρο των Βαλκανίων -όπως όλοι οι «μεγάλοι παίκτες». Ο ίδιος είχε αρθρογραφήσει δημόσια υπέρ της Συμφωνίας των Πρεσπών, καθώς απομάκρυνε τα Βαλκάνια από την αγκαλιά της Ρωσίας.
Βλέπουμε λοιπόν πως η νέα ακροδεξιά συντεταγμένα και επιθετικά συναντά τον εχθρό της στην ίδια την ιδέα της ελευθερίας. Ο αντισημιτισμός του 21ου αιώνα αποκρυσταλλώθηκε στην ιδέα του εβραϊκού κεφαλαίου που κυβερνά τον κόσμο και που ευθύνεται για όλα τα δεινά. Είναι ένα εύπεπτο αντικαταθλιπτικό. Στο πρόσωπο αυτού του ανθρώπου αποκρυσταλλώνεται η μάχη που δίνει η Διεθνής της Ακροδεξιάς ενάντια στην ιδέα της ατομικής, κοινωνικής, πολιτικής ελευθερίας. Ο Τζόρτζ Σόρος πολλές φορές μεταμορφώθηκε στο τοτέμ του Σατανά εκπροσωπώντας ότι απεχθάνονται οι συντηρητικοί ακροδεξιοί, οι θιασώτες των κλειστών συνόρων και των ακόμα πιο κλειστών κοινωνιών: την πρόοδο μέσω της επιτυχίας, την εξέλιξη μέσα από την συνεχόμενη προσαρμογή και αλλαγή.
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1999. Είναι τελειόφοιτος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με κατεύθυνση στην Ιστορία. Αρέσκεται στο να αποκωδικοποιεί την τρέχουσα επικαιρότητα μέσω της αρθρογραφίας.
