Του Θάνου Ι. Κουλουβάκη,
Είναι εύκολο να χρησιμοποιούμε χαρακτηρισμούς, να υποτιμούμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι γύρω μας – αλλά και τους ίδιους εν γένει- , να τούς αποκαλούμε «τρελούς» ή «παρανοϊκούς», να τους κακοποιούμε με το λόγο και τη στάση μας. Η κοινωνία μαθαίνει τα υποκείμενα να δρουν με αυτόν τον τρόπο· ως ένας εξουσιαστικός μηχανισμός χειραγωγεί και απανθρωποιεί, ας μου επιτρέπει η χρήση αυτού του όρου,τον οποίο θα αναλύσω εκτενώς παρακάτω.
Στη σύγχρονη νεοτερική κοινωνία, που ορισμένα άτομα ορίζουν ως μετανεοτερική – θα ήταν ανούσιο να ασχοληθούμε στην προκειμένη περίπτωση με τον τρόπο που θα την ορίσουμε – το υποκείμενο είναι εμφανές ότι λειτουργεί πάντοτε στα πλαίσια φαντασιακών ομάδων· οι φαντασιακές ομάδες, αποτελούν ομάδες ανθρώπων που τυχαίνει, ή επιλέγουν, να έχουν ένα τουλάχιστον κοινό χαρακτηριστικό, όπως κοινή ιδεολογία, κοινή καταγωγή, κοινή θρησκεία. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια το υποκείμενο ασκεί επιρροές, μα παράλληλα επηρεάζεται από τα υπόλοιπα υποκείμενα τα οποία συγκροτούν την “μάζα”.
Συνεπώς το υποκείμενο μπορούμε – και ίσως πρέπει – να το αντιμετωπίζουμε ως κάτι εύπλαστο. Προσοχή· όχι ως αντικείμενο δίχως βούληση και δράση. Αλλά ως πλάσμα με βούληση ρευστή και ευμετάβλητη, η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της δράσης του. Όλα τα παραπάνω, αν και ακούγονται, ενδεχομένως υπέρ του δέοντος θεωρητικά, πιστεύω ότι βοηθούν προκειμένου να γίνει αντιληπτή μια παραδοχή, την οποία προσπαθώ να εκμαιεύσω εκ των ήδη ειπωμένων κι όχι να παραθέσω από την πρώτη στιγμή.
Η παραδοχή στην οποία αναφέρομαι, αφορά το γεγονός ότι το κοινωνικό σύνολο δρα ατομικά, δίχως να υπολογίζει το συλλογικό καλό και συχνά η επικέντρωση στο ατομικό κάνει τα υποκείμενα να ξεχνούν ότι η κακοποίηση ή υποτίμηση άλλων υποκειμένων επιφέρει μια γενικότερη κοινωνική κρίση και σήψη. Το παράδοξο στην όλη υπόθεση είναι ότι το υποκείμενο, που δρα και σκέφτεται ατομικά, ανήκει εκ των πραγμάτων σε ένα σύνολο· και εδώ οι φαντασιακές ομάδες και η εξήγηση που δίνεται παραπάνω βοηθά προκειμένου να αντιληφθούμε πώς συμβαίνει αυτό.
Ο μοναδικός τρόπος λοιπόν, που μπορώ να σκεφτώ για να ερμηνεύσω αυτό το φαινόμενο είναι ότι οι ίδιες οι φαντασιακές ομάδες και κατ επέκταση το ίδιο το κοινωνικό σύνολο ,δηλαδή η κοινωνία,επιδιώκει τα άτομα να σκέφτονται με αυτόν τον τρόπο και να έχουν αυτόν τον τρόπο δράσης και αλληλεπίδρασης. Ενδεχομένως, βολεύει το σύγχρονο δυτικό πολιτισμό τα άτομα να απανθρωποιούνται και να δρουν μονάχα με γνώμονα το ατομικό τους συμφέρον.
Αυτή η απανθρωποποίηση αποτελεί μία διαδικασία, κατά την οποία το άτομο παύει να λειτουργεί σκεπτόμενο τους συνανθρώπους του. Αποβάλλει συναισθήματα όπως η συμπόνια, η ευαισθησία, η συγχώρεση. Λειτουργεί σαν μηχανή· μία μηχανή που σίγουρα ευνοεί τη μαζική παραγωγή.
Γεννήθηκε το 1997 στην Αθήνα. Σπουδάζει στο τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης, στο Ρέθυμνο. Αφοσιώθηκε από μικρή ηλικία στη λογοτεχνία – τόσο ως αναγνώστης όσο και ως δημιουργός. Στα εφηβικά του χρόνια ξεκίνησε την ενασχόλησή του με την αρθρογραφία, η οποία συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται με τον χώρο των εκδόσεων και δύο βιβλία του έχουν εκδοθεί.
