Της Σοφίας Σιδερίδου,
O άνθρωπος, από τη φύση του, νιώθει ασφαλής όταν ανήκει στην πλειοψηφία. Μπορεί να του αρέσει να ξεχωρίζει κάποιες στιγμές, πάντα για κάτι καλό που έχει πετύχει, όμως αυτό δεν αλλάζει τη σιγουριά που χαρίζει η αίσθηση του «ανήκω στην πλειονότητα».
Είναι εύκολο να πιστεύουμε ότι όλες οι αρρώστιες είναι μακριά μας. Μέχρι που χτυπάν την πόρτα, και απογοητευόμαστε. Σαν να είχαμε υπογράψει συμβόλαιο με τη ζωή, και αυτή αθέτησε το λόγο της. Φυσικά δεν αναφέρομαι σε αυτά για τα οποία ευθυνόμαστε λόγω κακής ποιότητας ζωής, λόγω λανθασμένων και απερίσκεπτων επιλογών, αλλά σε αυτά που δεν επιλέγουμε και απλώς μας τυχαίνουν.
Στη θεία μου συνέβη, λοιπόν, το 1 στο 1.000.000, όταν διαγνώστηκε με μια από τις σπανιότερες μορφές καρκίνου. Και κάπου εκεί χρειάστηκε να βγει από αυτό τον ασφαλή κύκλο της πλειοψηφίας και να μπει στον δύσκολο δρόμο της μειοψηφίας. Μαζί με αυτήν και όλοι όσοι βρίσκονται γύρω της.
Ο καρκίνος είναι μια λέξη που σε φοβίζει και μόνο στο άκουσμα, και συνοδεύεται από αυτή την εκπληκτική αίσθηση «χάνω την γη κάτω από τα πόδια μου». Ίσως φταίνε και αυτές οι υπέροχες εκφράσεις στα δελτία ειδήσεων «επάρατη νόσος», «χτυπήθηκε από τον καρκίνο», «πάλεψε», «έδωσε την σκληρότερη μάχη», «νικητής και ηττημένος». Σε τρομάζουν πριν καν αρχίσεις την πορεία της θεραπείας και έτσι εύκολα σε κατατάσσουν σε αγωνιστή- νικητή, ή απλώς ηττημένο, ενώ στην ουσία είσαι απλώς τυχερός και άτυχος.
Η θεία μου δεν έκρυψε πότε τίποτα, δεν φοβήθηκε να το ονοματίσει καρκίνο, δεν βρήκε καμία άλλη λέξη για να το ωραιοποιήσει, φόρεσε την αισιόδοξη βερσιόν της, απομάκρυνε κάθε αρνητική σκέψη και πέταξε από το λεξιλόγιο της, όπως πρέπει όλοι μας να κάνουμε, τις χιλιάδες τυποποιημένες λέξεις που έχουν δώσει στον καρκίνο, όπως επάρατη νόσος, νίκησε, έχασε κλπ. Όπως χαρακτηριστικά λέει γελώντας, για να νικήσεις πρέπει να κάνεις κάτι. Οι γιατροί κάνουν ό,τι κάνουν. Για αυτούς αν θες χρησιμοποίησε αυτά τα ρήματα, για μένα όχι!
Κοιτώντας την, όσο μου μιλάει καταλαβαίνω ότι το κομμάτι της αρρώστιας (εκδήλωση και έκβαση) δεν ήταν και δεν θα είναι στο χέρι της, και το έχει αποδεχτεί. Κατάφερε, όμως, μέσα σε έναν πολύ δύσκολο δρόμο, σε έναν δρόμο που πολύ εύκολα μπορείς να χαθείς, να θυμώσεις, να φοβηθείς πολύ και ξαφνικά να γίνεις ένας άλλος άνθρωπος, αγενής και απότομος, να βρει όλα αυτά που είναι στο χέρι της και στην επιλογή της. Κατάφερε να βρει τον τρόπο να συνεχίσει να κερδίζει τη ζωή της. Αυτό τουλάχιστον, μου λέει, είναι στο χέρι μου να το κερδίσω και θα το κάνω.
Στην αρχή απορούσα και έλεγα στον εαυτό μου ότι επί της ουσίας δεν θα μπορούσε να κάνει και αλλιώς με 3 παιδιά, μια μεγάλη οικογένεια και διάφορες υποχρεώσεις από πίσω. Πλέον, όμως, ξέρω ότι δεν αναγκάστηκε, αλλά κατάφερε με εσωτερική προσπάθεια να επιλέξει να συνεχίσει να απολαμβάνει όσα μπορεί, αλλάζοντας όσα λιγότερα γινόταν στη ζωή της.
Θα μπορούσα να πω και να γράψω πολλά, άλλα κάθε φορά που την ακούω και την κοιτάω, βλέπω μόνο τις επιλογές που έκανε όταν διέβη το κατώφλι της μειοψηφίας.
Δεν ήταν επιλογή της να αρρωστήσει από μια σπάνια μορφή καρκίνου. Ήταν επιλογή της, όμως, το ότι αποφάσισε να ξεκινήσει το ταξίδι της θεραπείας με το «αυτό έχουμε, πάμε να το αντιμετωπίσουμε. Ποια είναι τα βήματα».
Δεν ήταν επιλογή της το αν θα φοβηθεί. Ο φόβος θα έρθει. Αναπόφευκτο θα πώ εγώ. Κανένας μας δεν είναι έτοιμος να διαβεί την πόρτα ενός αντικαρκινικού νοσοκομείου, ούτε είναι φτιαγμένος έτσι ώστε να απολαμβάνει τις ώρες του στον όροφο χημειοθεραπειών. Δεν το επιλέγεις, αλλά έρχεται και φωλιάζει μέσα σου όταν παίρνεις το χαρτάκι, κάθεσαι στην αίθουσα αναμονής και ρίχνεις μια ματιά γύρω σου. Ήταν, όμως επιλογή της, να χαμογελάσει στην ασθενή του διπλανού κρεβατιού που ξεκινάει τώρα τις χημειοθεραπείες και δείχνει χαμένη και πιο φοβισμένη, να ανταλλάξει 2 κουβέντες για τον καιρό με τον κύριο στην διπλανή θέση στην καφετέρια του νοσοκομείου και να ταξιδέψει σε όμορφες στιγμές με το μυαλό της τα 45 λεπτά της χημειοθεραπείας.
Δεν ήταν στον έλεγχό της κάποια αδιάκριτα βλέμματα και ερωτήσεις, όταν οι πρώτες επιπτώσεις των φαρμάκων άρχισαν να φαίνονται. Και αυτά ήταν μέρος του παιχνιδιού, όπως λέει. Ήταν, όμως, στο χέρι της να επιστρατεύσει το χιούμορ της για να εξηγήσει πώς τα μαλλιά της στέκονται πλέον τόσο σταθερά και ίσια.
Δεν ήταν επιλογή της το ότι κάποιοι επέλεξαν να απομακρυνθούν στα δύσκολα. Ήταν επιλογή της να δώσει σημασία σε αυτούς που επέλεξαν να μείνουν.
Δεν ήταν στον έλεγχό της αν θα έπεφταν τα μαλλιά της ή όχι. Είχε όμως την επιλογή να φορέσει κάτι άλλο. Και δεν μιλάω για την περούκα, την οποία φοράει μόνο για να αποτρέψει κάποιες άβολες και αμήχανες στιγμές με τρίτους. Μιλάω για αυτό που πραγματικά κάνει όμορφη μια γυναίκα· το χαμόγελο. Εκεί που τα μαλλιά έφυγαν, το χαμόγελο της όχι απλώς έμεινε, αλλά μεγάλωσε.
Και όταν την είδα πρώτη φορά, επιστρέφοντας Ελλάδα μετά τη διάγνωση και τις πρώτες χημειοθεραπείες, με αρκετές αλλαγές, δεν μπορούσα να προσέξω τίποτα άλλο πέρα από το χαμόγελο της, το οποίο δεν άφησε να το επηρεάσουν ούτε τα φάρμακα, ούτε οι δυσκολίες.
Περνώντας το απόγευμά μου πριν λίγες μέρες στο σπίτι τους, είδα, τέλος, την επιλογή της να παραμείνει μια υπέροχη μαμά. Όπως λέει και η ξαδέρφη μου, «παρά την εξάντληση της θεραπείας και την δυσφορία κάποιες μέρες φροντίζει ακόμα να είναι το ξυπνητήρι μου, ο Τσελεμεντές μου, ο Σέρλοκ Χόλμς μου, ο σάκος του μποξ μου, ο αγκαλίτσας μου, ο “στα έλεγα εγώ” της ζωής μου. Όταν βγάζει την περούκα, νιώθω ότι ανασαίνει ξανά, μου χαμογελάει και εκεί βρίσκω τη δύναμη να γίνω εγώ ο αγκαλίτσας της, ο σάκος του μποξ της και ότι άλλο χρειαστεί…».
Δεν ξέρω ποια δύναμη καθοδηγεί τη δική μου θεία και όλη μου την οικογένεια, που πορεύεται μαζί της σε αυτό. Εύχομαι απλώς η ίδια δύναμη να καθοδηγεί σε αυτές τις επιλογές όλους όσους βρίσκονται στον δύσκολο αυτό δρόμο του καρκίνου.
