Της Σοφίας – Ζωής Παράσχου,
Ένα από τα καίρια ερωτήματα… Μια από τις βασικότερες απορίες, γεννηθείσα στις απαρχές του κόσμου… Μια πηγή κατάθλιψης και εσωτερικής έρευνας… Ένα μεγάλο ερωτηματικό, το μόνο, ίσως, που θα μείνει αναπάντητο – ποιο το νόημα; Ποιο το νόημα της ζωής; Ποιος ο λόγος για τον οποίο παλεύουμε κάθε μέρα, για τον οποίο αναπνέουμε, για τον οποίο χτυπάμε το κεφάλι μας στον τοίχο ή ευθυμούμε; Είναι τα πάντα μάταια τελικά; Και τι στο καλό θα πει «μάταιο»; Και τι θα πει «μη μάταιο»; Μήπως είναι το απόλυτο τίποτα; Και τι θα πει «τίποτα»; Το «τίποτα» και το «κάτι» μου είναι, τελικά, ίδια με τα δικά σου;
Πολλοί έχουν μιλήσει για το νόημα της ζωής. Διανοούμενοι, σκεπτόμενοι, μηδενιστές, ρεαλιστές έχουν διατυπώσει διάφορες απόψεις. Άλλες από αυτές προσεγγίζουν και χαρακτηρίζονται από απαισιοδοξία, άλλες από αυτές φαίνονται περισσότερο αισιόδοξες. Μερικοί, για παράδειγμα, ορίζουν ως νόημα της ζωής την ευτυχία- δεν μπορούν να ορίσουν την ευτυχία βέβαια. Μερικοί, δίνουν προσωπική χροιά στην απάντηση τους – χρήμα, δόξα, φήμη, οικογένεια και πάει λέγοντας. Άλλοι, πάλι, απορρίπτουν κάθε νόημα και εκμηδενίζουν τη ζωή την ίδια – πρέπει αυτός να είναι ο ορισμός της δυστυχίας.
Ποιος έχει δίκιο; Μπορεί και όλοι, μπορεί και κανείς. Υπάρχει μόνο ένα νόημα; Δηλαδή όλοι έχουμε κοινό στόχο για τη ζωή μας, είτε τον έχουμε αποσαφηνίσει είτε όχι; Μπορεί ναι, μπορεί και όχι. Μα, αν δε ξέρουμε γιατί ζούμε, πώς μπορούμε να ζούμε; Εδώ έρχεται ηAriana Grande και μας δίνει μια απάντηση, μια οπτική σε αυτό το «γιατί» που μας τυραννάει αιώνες: I see it, I like it, I want it, I got it.
Μπορεί να φαίνεται εκ πρώτης όψεως αστείο, όμως αυτό το άκρως… φιλοχρήματοτραγούδι, εκπέμπει ένα στοιχείο, που μπορεί να δώσεί το χρώμα του νοήματος στη ζωή του καθενός, όποιο κι αν είναι αυτό. Σκεπτόμενοι εκτός του πλαισίου και των συνθηκών τις οποίες περιγράφει η Ariana, βλέπουμε ένα δυναμισμό και μια λογική, που ίσως και να είναι η σωτηρία από τη δυστυχία της ματαιότητας και του απολύτου τίποτα: ο στόχος.
I want it, I got it.
Θέλω κάτι, το καταφέρνω.
Επιθυμώ κάτι, προσπαθώ και το πετυχαίνω.
Χτίζω μια ζωή βασισμένη στα θέλω μου.
Αντιμετωπίζω μια ζωή με συνεχείς στόχους, προκλήσεις, δίχως να μένω αδρανής.
Γεμίζω τη ζωή μου με τα επιτεύγματα μου, επενδύω στον εαυτό μου και χτίζω το δυναμισμό μου.
Διορθώνομαι και αποκτώ τόση δύναμη και εξουσία – εξουσία του εαυτού μου, που, πλέον, βγαίνω στον κόσμο σαν πολυβόλο και «θερίζω» τα θέλω μου, καταφέρνω ότι αποφασίσω. Σιγά, σιγά, έχω χτίσει έναν πύργο από τα «θέλω» και τα «κατάφερα» μου, πατάω πάνω στον τελευταίο όροφο και, όσο πιο ψηλά έχω φτάσει, τόσο ωραιότερη θέα και εξουσία απολαμβάνω.
Η έννοια της ματαιότητας έχει κατασκευαστεί για να δικαιολογήσει την αδράνεια. Ίσως και εγώ η ίδια να έχω πέσει στην παγίδα της, στον εύκολο δρόμο του εκμηδενισμού των πάντων και της παραίτησης. Κατάλαβα, όμως, πως το βασικό ζήτημα που αντιμετωπίζουμε, δίχως να το έχουμε καταλάβει,και «δεν μας βγαίνει η εξίσωση της ζωής» είναι το εξής: αν πάρουμε ως δεδομένο πως το νόημα στη προσωπική ζωή του καθενός πρέπει να πηγάζει από κάπου άλλου, τότε όλα είναι μάταια, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό. Γιατί, με αφετηρία τη σκέψη αυτή, έχουμε ήδη παραιτηθεί και απλώς αναμένουμε μια εξωγενή ανάμειξη στο δικό μας παιχνίδι.
Με μια μικρή αλλαγή στην πρόταση, όμως, πόσο πολύ μπορεί να αλλάξει ολόκληρο το νόημα; «Αν πάρουμε ως δεδομένο πως το νόημα στη προσωπική ζωή του καθενός πρέπει να πηγάζει από το μέσα του καθενός, από τον καθένα προσωπικά με βάση το μυαλό και τις ανάγκες του, τότε είναι άτοπο να καταλήξουμε στη ματαιότητα». Γιατί, πολύ απλά, ακόμα και τα πιο μικρά και ανάξια λόγου πράγματα για τα οποία παλεύει κανείς, είναι νόημα. Και δεν υπάρχει τίποτα πιο ανήθικο από το να κρίνουμε και να χρωματίζουμε εμείς το νόημα της ζωής του εκάστοτε συνανθρώπου.
Μια μικρά αλλαγή στην αφετηρία μας, αλλάζει όλη την κοσμοθεωρία μας. Και οι αλλαγές είναι καλές και γόνιμες, έτσι, άλλωστε, εξερευνούμε, μαθαίνουμε και εξελισσόμαστε.
Μήπως, τελικά, το νόημα της ζωής είναι οι αλλαγές;
Ουδείς γνωρίζει, μπορεί για εμένα να είναι, για εσένα να μην είναι.
Ποιο να είναι, άραγε, το δικό σου νόημα;
Εις το επανιδείν,
Σοφία
Γεννηθείσα το 1999. Είναι φοιτήτρια Νομικής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από πολύ μικρή ηλικία, ξεκίνησε να ασχολείται με διάφορες δραστηριότητες, εκ των οποίων ξεχώρισε τα debate και την αρθρογραφία. Συμμετέχει ενεργά σε μοντέλα προσομοιώσεων, ενώ ήταν αρχισυντάκτρια και αρθρογραφούσε τακτικά στην εφημερίδα του σχολείου της. Ιδιαίτερα πεδία ενδιαφέροντός της αποτελούν η Μέση Ανατολή και τα κοινωνικά ζητήματα.
