Της Μαρίας – Λίζας Καλλονιάτη,
Για μια ακόμη φορά η Τουρκία τεντώνει το ‘’σχοινί’’ των σχέσεων της με την Δύση, ειδικότερα με τις ΗΠΑ, μετά από την επίσκεψη του Τούρκου σουλτάνου στην Μόσχα και την συνάντηση με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν. Στις 8 Απριλίου, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επισκέφτηκε για τρίτη φορά τον Ρώσο Πρόεδρο στην Μόσχα στο πλαίσιο της 8ης Στρατηγικής συνάντησης υψηλού επιπέδου, η οποία είχε ως κεντρικό σημείο συζήτησης την συμφωνία αγοροπωλησίας των S-400 της Ρωσίας με την Τουρκία.
Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν κηρύσσοντας την έναρξη του Συμβουλίου Κορυφής μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας δήλωσε ότι η ολοκλήρωση της συμφωνίας για την παράδοση στην Τουρκία των αντιαεροπορικών συστημάτων S-400 αποτελεί προτεραιότητα τόσο για την Μόσχα όσο και για την Άγκυρα. Επίσης, ο Ρώσος Πρόεδρος τόνισε ότι στον τομέα της στρατιωτικής και τεχνολογικής συνεργασίας για την Ρωσική Ομοσπονδία και την Τουρκία υπάρχουν και άλλες προοπτικές, υπαινίσσοντας ότι πρόκειται για την μελλοντική πώληση στην Τουρκία σύγχρονων ρωσικών οπλικών συστημάτων. Με αυτό τον τρόπο η Ρωσία στοχεύει στην εμβάθυνση των στρατιωτικών σχέσεων της με την Τουρκία.
Παράλληλα, στις διμερείς επαφές Ρωσίας και Τουρκίας στην Μόσχα, εκτός της παράδοσης των S-400, τέθηκαν τα ζητήματα της οικονομικής συνεργασίας των δύο χωρών και της κατάστασης που επικρατεί στην Συρία. Στο πλαίσιο της οικονομικής συνεργασίας των δυο χωρών, ο Πούτιν αναφέρθηκε στον πυρηνικό σταθμό του Ακούγιου στην Τουρκία, σχέδιο το οποίο προβλέπει ότι σε πρώτη φάση θα κατασκευαστούν δυο αντιδραστήρες δυναμικότητας 2.400 μεγαβάτ, ενώ εν συνέχεια θα κατασκευαστούν άλλοι δύο ίδιοι. Επίσης, ο Ρώσος πρόεδρος υποστήριξε ότι το υποθαλάσσιο κομμάτι του αγωγού φυσικού αερίου Turkstream έχει ήδη ολοκληρωθεί και το πυρηνικό εργοστάσιο θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2023. Παράλληλα, ο Ερντογάν υπογράμμισε ότι και οι δύο πλευρές θέλουν να αυξήσουν τον ετήσιο όγκο των εμπορικών τους συναλλαγών από 25 δις δολάρια που είναι σήμερα στα 100 δις μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα.
Ένα ακόμα φλέγον θέμα που συζητήθηκε στην συνάντηση Πούτιν με Ερντογάν ήταν η κατάσταση που επικρατεί ακόμα στην Συρία. Όπως δήλωσε ο Ρώσος Πρόεδρος στην έναρξη της Συνόδου ‘’Είμαστε εδώ για την 8η Στρατηγική Συνάντηση Υψηλού Επιπέδου. Θα κάνουμε διαπραγματεύσεις για πολλούς πολιτικούς και στρατιωτικούς τομείς. Ένα άλλο πολύ σημαντικό βήμα είναι τα μέτρα που λαμβάνουμε από κοινού εναντίον των τρομοκρατικών ενεργειών στην περιοχή. Ειδικά τα βήματα που κάνουμε στη Συρία έχουν μεγάλη σημασία’’. Μπορεί η Ρωσία και η Τουρκία, που υποστήριξαν αντίπαλες πλευρές στη συριακή σύρραξη, να βίωσαν μια εξαιρετικά τεταμένη περίοδο στις σχέσεις τους στο διάστημα 2015-2016 αφού οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις κατέρριψαν ρωσικό μαχητικό στα συροτουρκικά σύνορα, ωστόσο πλέον Μόσχα και Άγκυρα συνεργάζονται για την εφαρμογή της συμφωνίας για την ‘’ζώνη αποκλιμάκωσης’’ στην επαρχία Ιντλίμπ, την οποία την κατέχουν τζιχαντιστές και αντάρτες. Σχετικά με αυτό το φλέγον ζήτημα οι δύο μεγάλοι πολιτικοί άνδρες υποστήριξαν από κοινού την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την επίτευξη πολιτικής επίλυσης της κρίσης. Επίσης τόνισαν από κοινού την συνέχιση της αποτελεσματικής τριμερής συνεργασίας με το Ιράν, με στόχο την τελική σταθεροποίηση της κατάστασης και της ανάπτυξης πολιτικής διαδικασίας στην Συρία. Μπορεί η αναφορά στην πολιτική διαδικασία για την Συρία να έρχεται σε αντίθεση με την στρατιωτική επιχείρηση που φερόταν να επιζητά ο Ερντογάν, αλλά δεν τον εμποδίζει στο να αποτελεί μια από τις κύριες δυνάμεις που θα επιφέρουν την τάξη στην περιοχή της Συρίας.
Το ‘’σόου της ρωσοτουρκικής προσέγγισης’’, το οποίο έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία στη Δύση και ιδιαίτερα στην Ουάσινγκτον, συνεχίστηκε στη Μόσχα στο πλαίσιο της τρίτης διμερούς συνάντησης της Τουρκίας με την Ρωσία. Μπορεί οι ηγέτες των δύο χωρών να ανακοίνωσαν από την Μόσχα την περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας τους στους τομείς της άμυνας, της ενέργειας και του εμπορίου, είχαν όμως ως κεντρικό στόχο αυτής τους της συνάντησης την τελική ολοκλήρωση της συμφωνίας της αγοροπωλησίας των ρωσικών αντιαεροπορικών συστημάτων S-400. Άραγε η Ουάσινγκτον μετά από αυτό το σόου θα παραμείνει απλώς θεατής; Δεν το νομίζω…