Του Γεωργίου-Ερμή Μπουγιούρη,
Σάλος ξανά, όσον αφορά το θέμα των Εξαρχείων, στην επικαιρότητα. Το θέμα των Εξαρχείων αποτελεί για την επικαιρότητα των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης ό,τι αποτελεί για το γαλακτομπούρεκο η κρέμα. Χωρίς το ένα, δεν υπάρχει λόγος ύπαρξης του άλλου. Ή τουλάχιστον αυτή η εντύπωση έχει δοθεί. Κάθε μέρα, το δελτίο ειδήσεων θα κάνει αναφορά σε κάποιο ακόμη συνταρακτικό γεγονός στην περιοχή των Εξαρχείων. Κάποια επίθεση, κάποια κατάληψη, τους κατοίκους να καταράσσονται την αμέλεια της Κυβερνήσεως και της Αστυνομίας, κάποια κατάληψη ή πορεία.
Ειδικά τώρα που πλησιάζουν οι εκλογές, τα Εξάρχεια είναι ο καλύτερος μπαλαντέρ για την Κυβέρνηση, αλλά και για την αντιπολίτευση. Οι πρώτοι, θα πιέσουν για μαζικές συλλήψεις αλλοδαπών σε κάποια κατάληψη, οι οποίοι θα κρατηθούν στα αστυνομικά τμήματα για ένα βράδυ και θα αποχωρήσουν την επόμενη μέρα. Ωστόσο, η είδηση παραμένει η ίδια: «Επιβλήθηκε ο νόμος στα Εξάρχεια». Από την άλλη, οι δεύτεροι, θα οργανώσουν «ειρηνική πορεία διαμαρτυρίας» όπου θα υπάρξει η κλασσική εμφάνιση προσώπων που επιθυμούν την (επαν)εκλογή τους και η πορεία είναι ο καλύτερος τρόπος γι’αυτήν την είδηση. Ο «Θεοδωράκης και οι 20 προτάσεις», ο «Μπακογιάννης στο πλευρό των πολιτών» και ούτω καθεξής. Ασφαλώς, απ’όλα αυτά δεν λείπει ποτέ η «αντι-πορεία» η οποία, όλως τυχαίως, είναι πάντοτε μια βίαιη μικρή γκρούπα κουκουλοφόρων με βαριοπούλες η οποία εμφανίζεται στα Εξάρχεια μονάχα σε τέτοιες περιπτώσεις. Όλες τις υπόλοιπες μέρες απλώς… λείπει.
Το κυρίως θέμα ωστόσο δεν είναι αυτό. Τα Εξάρχεια θα συνεχίσουν να δαιμονοποιούνται, οι πολίτες θα συνεχίσουν να ταλαιπωρούνται από τις εκλεκτές άγνωστες γκρούπες των μπαχαλάκηδων, η αστυνομία θα συνεχίσει να μην κάνει τίποτα και οι πολιτικοί θα συνεχίσουν να επανεκλέγονται. Το κύριο θέμα είναι η χρησιμότητα που παρέχουν τα Εξάρχεια, έτσι ώστε να πραγματωθούν όλα τα προαναφερθέντα. Χωρίς τα Εξάρχεια τι θα γινόταν; Ποιοι θα κατηγορούνταν για όλες τι καταστροφές, τις σπίρες ναρκωτικών και τις συμμορίες; Με ποια αφορμή θα μπορούσαν να φαίνονται πολιτικοί ή να βγάζουν το άχτι τους τα σώματα ασφαλείας;
Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, τα επιχειρήματα που ακούγονται για τα Εξάρχεια είναι δύο. Η παρανομία και τα ναρκωτικά.
Για το θέμα της παρανομίας δε μπορεί να κατηγορηθεί κάποια περιοχή. Η περιοχή, από μόνη της, δε συμβάλλει στην διαμόρφωση της ψυχικής ιδιοσυγκρασίας του ατόμου. Ωστόσο, συμβάλλει πολύ η αναποτελεσματικότητα του Κράτους και της Αστυνομίας, η αμέλειά τους και η συμπάθειά τους προς την Μαφία και οι καιροσκόποι εγκληματίες, οι οποίοι παρατηρούν τα δύο προαναφερθέντα στοιχεία και επιλέγουν την συγκεκριμένη περιοχή ως προορισμό τους. Στο θέμα των ναρκωτικών, οι διακινητές ναρκωτικών δε μπορούν να θεωρηθούν ως υπεύθυνοι. Όσο υπάρχουν προμηθευτές, οι διακινητές θα βρίσκονται. Ωστόσο, συλλαμβάνονται μονάχα οι πρώτοι. Πόσοι όμως είναι οι προμηθευτές που έχουν συλληφθεί απ’την Ελληνική Αστυνομία; Ψίχουλα. Ταυτόχρονα, εκτός αυτών, υπάρχει και η άποψη πως ναρκωτικά κυκλοφορούν μονάχα στα Εξάρχεια. Εθελοτυφλούν μάλλον για μέρη όπως ο λόφος Φιλοπάππου, η πλατεία Μοναστηρακίου, η Ομόνοια, η πλατεία Κύπρου της Καλλιθέας, ο Κεραμεικός, η πλατεία Βικτωρίας, το Θησείο κ.α. κ.α.
Γιατί όμως είναι χρήσιμα τα Εξάρχεια; Τα Εξάρχεια ως Εξάρχεια δεν παίζουν κανέναν ρόλο. Ρόλο παίζει η ιδέα που αποτυπώνεται στον τηλεθεατή στο άκουσμα της λέξης των Εξαρχείων. Ανέκαθεν η εξουσία, για να συγκρατεί, να ελέγχει και να καθοδηγεί τους «δικούς» της, χρειάζεται απεγνωσμένα έναν εχθρό. Οι χριστιανοί χρειάζονταν, και γι’αυτό δημιούργησαν, τον σατανά, οι Γερμανοί χρειάζονταν τους Εβραίους, οι Αμερικανοί τον Κομμουνισμό και οι Σοβιετικοί τον Καπιταλισμό. Δεν γίνεται να συγκροτούνται οι μάζες αν δεν υπάρχει ένας «εχθρός» που «θέλει το κακό τους».
Ο μόνος τρόπος να σταματήσει αυτή η χρησιμότητα των Εξαρχείων είναι να υπάρξει η αποδαιμονοποίησή τους από τους ίδιους τους πολίτες, έστω κι εάν στην συνέχεια δαιμονοποιηθεί άλλη περιοχή. Αυτή η τακτική, σαφώς, δε μπορεί να κρατάει για πάντα. Καθώς όμως τις προκαταλήψεις και την μισαλλοδοξία τις καταρρίπτουν οι εμπειρίες, το καλύτερο που μπορεί να κάνει κανείς είναι μια όμορφη βόλτα στα Εξάρχεια. Θα εκπλαγεί.
Γεννήθηκε το 1998 στο Ρέθυμνο, Κρήτης. Είναι προπτυχιακός φοιτητής του Τμήματος Ιστορίας & Φιλοσοφίας της Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Αττικής του Think Tank ΚΕΑΣΜ και Γενικός Γραμματέας της νεολαίας Rotary Αθηνών. Επίσης ασχολείται ενεργά με τον αθλητισμό και τον εθελοντισμό.