Του Άγγελου Μαρίνου,
Σάλος έχει προκληθεί από τις εξελίξεις στο Ηνωμένο Βασίλειο. Εδώ και μία εβδομάδα τα άρθρα απόλυτης καταστροφής δίνουν και παίρνουν. Μία από τις βασικές αναφορές που απαντά κάνεις, είναι αυτή για την ήττα που υπέστη το Η.Β. στις διαπραγματεύσεις.
Το οποίο είναι ελαφρώς άστοχο. Όχι από άποψη ορθότητας, όσο από άποψη timing. Εάν θεωρούν αυτό που συμβαίνει ήττα του Η.Β, θα μπορούσαν να το είχαν γράψει εδώ και ένα χρόνο.
Το Η.Β. έχασε τις διαπραγματεύσεις την ίδια στιγμή που έβαλε την May στο τιμόνι. Το βασικό λάθος δε της May, δεν πηγάζει από τις δεξιότητές της ή την έλλειψη αυτών, αλλά από την εσφαλμένη της πεποίθηση ότι η Ε.Ε. είναι συνεργάτιδα δύναμη. Το οποίο ίσως και να ισχύει μετά τις διαπραγματεύσεις, αλλά σίγουρα δεν ισχύει κατά τη διάρκειά τους.
Η θέση της Ε.Ε. ήταν ξεκάθαρη από την αρχή, και όριζε ότι το Brexit απαγορεύεται να είναι μία ομαλή διαδικασία. Έπρεπε να επικρατήσει σχετικό χάος, και κυρίως δεν έπρεπε σε καμία περίπτωση να είναι ικανοποιητική η συμφωνία για τους Brexiteers. Με βάση αυτά τα δύο κριτήρια, ολάκερη η στάση της Ε.Ε. στις διαπραγματεύσεις βγάζει απόλυτο νόημα.
Γνωρίζοντας αυτά τα δύο χαρακτηριστικά της πολιτικής της Ένωσης, το Η.Β. έπρεπε να σκληρύνει το πρόσωπό του, και να διαπραγματευτεί ανταγωνιστικά.
Τι έκανε το Η.Β. με την May οδηγό;
Αρχικά, έδειξε ανεκτικότητα στην ιδέα ότι το Η.Β. θα καταβάλει αποπληρωμή ‘διαζυγίου’ στην Ε.Ε., κάτι όπου δεν υποστηρίζεται από κανένα νομικό πλαίσιο, και επιπλέον, αποτελεί γκάφα μεγατόνων εφόσον μιλάμε για διαπραγμάτευση. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να αναλογιστεί ότι σε μία διαπραγμάτευση, δε συμφωνείς σε αυτό οπού ο άλλος θέλει να δώσεις (και γνωρίζεις ότι του είναι ότι πιο σημαντικό στην όλη διαπραγμάτευση μετά το να σε κάνει να φανείς γελοίος), μέχρι να πάρεις εσύ πρώτα αυτό που θέλεις. Η στάση της May στο συγκεκριμένο ζήτημα ήταν ενδεικτική του τι θα ακολουθούσε. Επέτρεψε στην Ε.Ε. να ορίσει την ατζέντα ελεύθερα σε όλα τα στάδια των διαπραγματεύσεων, και το Η.Β. θα το πληρώσει ακριβά.
Δεύτερον, η May εστίασε στην άρνηση του κοινοβουλίου από πολύ νωρίς, και παρόλα αυτά δεν άλλαξε καθόλου τη διαπραγματευτική της στάση. Κάτι το οποίο ενέτεινε τον εσωτερικό διχασμό του Η.Β., με αποτέλεσμα την περαιτέρω αποδυνάμωση της χώρας στις διαπραγματεύσεις.
Πολλάκις η πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής δήλωσε ότι ‘η Ε.Ε είναι φίλοι και συνεργάτες μας’. Γλυκό, δε λέω. Εξαιρετικά ηλίθιο επίσης.
Πως γίνεται ο κεντρικός άξονας της διαπραγματευτικής σου θέσης να είναι συνεταιρικός, όταν απέναντι κάθεται κάποιος όπου το δηλωμένο συμφέρον του είναι να σε αποσταθεροποιήσει όσο το δυνατόν περισσότερο για τα επόμενα 2 χρόνια, και να κλείσει μαζί σου τη χειρότερη δυνατή συμφωνία που του είναι δυνατό να επιτύχει; Πως δεν αλλάζεις γραμμή μετά τους πρώτους 3 μήνες όπου αυτή η τακτική δεν αποδίδει;
Επομένως, η ήττα του Η.Β. ήταν πρόδηλη από την στάση της May. Πρόδηλη, εκτός και εάν κάποιος έφερε φαντασιώσεις, 1) για τη στάση της Ένωσης 2) την ειλικρίνεια της May, όταν έλεγε ότι διαπραγματεύεται υπέρ του Η.Β.
Αυτή είναι η ντροπιαστική εικόνα της Βρετανικής διοίκησης, καθώς και του Βρετανικού κοινοβουλίου, το οποίο έχει φερθεί με απόλυτη έλλειψη γενναιότητας.
Που στέκεται η Ένωση;
Το πιο ενδιαφέρον για εμένα φαινόμενο, είναι η στάση των φιλο-ενωσιακών. Στα δικά τους μάτια, δικαιώνονται ότι το Brexit ήταν ένα λάθος. Μία θέση, που φυσικά αγνοεί την εσωτερική αντιπαλότητα από άτομα που δε δέχτηκαν την έξοδο. Άτομα, που αποτελούν απλούς πολίτες, lobbyists, μέχρι και μέλη του κοινοβουλίου, διοικητικού προσωπικού, λόρδοι και φυσικά, τη Βρετανική γραφειοκρατία. Θα το ξαναγράψω.
Οι φιλο-ενωσιακοί, που τάσσονται υπέρ της Ένωσης, θαρρούν πως το πολύ κακό και χαοτικό αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων αυτών, τέτοιων, όπου η Ένωση όριζε τη ροή και την ατζέντα σε τεράστιο βαθμό, απεικονίζει την πραγματική ισχύς της Βρετανίας μετά του Brexit. Οι φιλο-ενωσιακοί, που δηλώνουν ότι η Ένωση λειτουργεί για το καλό της Ευρωπαϊκής δημοκρατίας, θαρρούν πως αυτές οι διαπραγματεύσεις, με ένα συμμαχικό με την Ε.Ε. κοινοβούλιο, κυβέρνηση και θεσμούς, αποτελεί απόδειξη των θέσεών τους πριν το ψήφισμα.
Θα μου πείτε και ποιος φταίει που οι Βρετανοί δε ξεσηκώθηκαν που η πρωθυπουργός τους ήσαν remainer; Ποιος φταίει που τόσο εντός του κοινοβουλίου, όσο και στους διάφορους άλλους θεσμούς/οργανισμούς (βουλή των λόρδων, κεντρική τράπεζα, CBI, BBC), η πλειονότητα των ατόμων ψήφισαν και υποστηρίζουν remain, και ποτέ δε δέχτηκαν την έξοδο από την Ένωση; Φταίει η Ένωση όπου η φιλονικία των δύο αντιμαχόμενων εσωτερικών δυνάμεων εντός της Βρετανίας, υπερκάλυψε τις ανάγκες της Ένωσης για χάος;
Δεκτά όλα αυτά, αλλά φανερώνουν μία άλλη συνιστώσα του δημοκρατικού προβλήματος της Ένωσης.
Ανεξάρτητα του εάν προσπαθήσεις και τα καταφέρεις δημοκρατικά να λάβεις μία απόφαση για έξοδο από την Ένωση, η οποιαδήποτε σημαντική απόφαση ενάντια στην Ένωση, θα πρέπει πρώτα να πας σε εμφύλιο για να την φέρεις εις πέρας. Περιττό να πω δε, πως αυτοί που θα σου αντιμάχονται εσωτερικά, θα έχουν όλη την Ευρωπαϊκή υποστήριξη για να σου ρίξουν υπέροχη σύγχρονη Ευρωπαϊκή λάσπη. Εάν θες, είναι το σκεπτικό, γίνε σαν την Ιταλία και την Ουγγαρία. Αλλά ποιος το θέλει αυτό;
Όσο και εάν μας ζωγραφίζουν όλους με την ίδια βούρτσα, εκ των ευρωσκεπτικιστών, ελάχιστοι δεν ανησυχούν για τη συνολική κατεύθυνση της Ιταλίας, ενώ άλλοι απλά εστιάζουν σε συγκεκριμένα σημεία της πολιτικής της με τα οποία συμφωνούν. Η στάση της Ένωσης προς τον σκεπτικισμό καταλήγει να σπρώχνει τις πιο αδύναμες χώρες σε ένα απλό δίλημμα. Ή θα με παλέψεις, και θα πρέπει να γίνεις κάτι που δε θέλεις για να πετύχεις το οτιδήποτε ή θα κάτσεις στα αυγά σου και θα γίνεις ένα κράτος regime taker. Ένα πολιτικό πρόβατο.
Γεννηθείς το 1996 στη Κομοτηνή, είναι φοιτητής του Οικονομικού Τμήματος του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, με κατεύθυνση στην οικονομική ανάλυση. Διαθέτοντας ακόρεστο ενδιαφέρον για τα πολιτικά, αρθρογραφεί στην κατηγορία των Οικονομικών του OffLine Post.