Της Ειρήνης Λεούδη,
Δημοψήφισμα. Μία λέξη, χιλιάδες αντιδράσεις με κύριο πρωταγωνιστή τον λαό. Με αφορμή τις τελευταίες εξελίξεις στην Μ. Βρετανία όπου εκατοντάδες άνθρωποι διαδήλωσαν κατά του Brexit, θα αναφερθούμε στις συνέπειες, αλλά και στην πολιτική ευθύνη που φέρει ένα δημοψήφισμα.
Αρχικά, το δημοψήφισμα είναι μία διαδικασία άμεσης ψηφοφορίας ολόκληρου του εκλογικού σώματος, προκειμένου να επικυρωθεί ή να απορριφθεί μία πρόταση που έχει ιδιαίτερη σημασία για ένα κράτος. Δημοψηφίσματα διοργανώνονται συνήθως για ζητήματα σημαντικά, όπως για την υιοθέτηση νέου Συντάγματος. Στην νεοελληνική ιστορία συναντάμε επτά (7) δημοψηφίσματα εκ των οποίων τα τρία πραγματοποιήθηκαν από δικτατορικές κυβερνήσεις, τα πρώτα έξι έγιναν σε διάστημα 50 ετών με κυρίαρχο ζήτημα το πολιτειακό (Βασιλευόμενη ή Αβασίλευτη Δημοκρατία), ενώ το δημοψήφισμα του 2015 ήταν το μοναδικό στην σύγχρονη ελληνική ιστορία που δεν αφορούσε την μορφή του πολιτεύματος.
Πέραν όμως του ορισμού, τι είναι στα αλήθεια ένα δημοψήφισμα; Ας απαντήσουμε «κοφτά», όπως εξάλλου ορίζει και το Σύνταγμα. Είναι σίγουρα ένα ηχηρό «ΝΑΙ» στην διχόνοια που σπείρει μεταξύ των πολιτών, καθώς η ιστορία έχει αποδείξει ότι τέτοιου είδους πολιτικές δημιούργησαν αντιδράσεις, ακραίες κοινωνικές συγκρούσεις και επιθέσεις, αλλά και επιζήμιες αποφάσεις και μέτρα για το ίδιο το κράτος. Ανεξαρτήτως του αποτελέσματος της κάλπης, το αποτέλεσμα για την κοινωνία είναι η ξεγύμνωση του ανθρώπου, διότι γεννάει αισθήματα βίας, παροτρύνει τον άνθρωπο να επικαλεστεί την πρωτόγονη του φύση, φέροντας στο φως την πιο άσχημη πλευρά του.
Δημοψήφισμα. Για κάποιους θεωρείτο πολιτικό θάρρος, στην πραγματικότητα αποτελεί πολιτική δειλία. Ο ρόλος των πολιτικών είναι να λαμβάνουν αποφάσεις για κρίσιμα εθνικά ζητήματα και αυτός είναι ο λόγος εξάλλου που εκλέγονται από τον λαό. Η αποποίηση ευθυνών και η άγνοια του κινδύνου για ένα επιζήμιο αποτέλεσμα ενός δημοψηφίσματος τόσο σε θέματα πολιτικά, αλλά και οικονομικά (διότι δημιουργεί μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα), φανερώνει την ανικανότητα κάποιων ατόμων να φέρουν την ιδιότητα του πολιτικού και αποδεικνύουν έμπρακτα την αναγκαιότητα μίας ισχυρής πολιτικής ηγεσίας με γνώμονα το εθνικό συμφέρον, χωρίς κοινωνικά και δημοκρατικά αδιέξοδα.
Πράγματι, στην Δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα. Είναι επομένως ευθύνη των πολιτικών η λήψη κρίσιμων εθνικών ζητημάτων και κυρίως δημοσιονομικών ζητημάτων. Είναι όμως χρέος και ευθύνη του λαού να ψηφίζει με ωριμότητα αυτούς που θα κληθούν να πάρουν αποφάσεις για το παρόν και το μέλλον του, διότι πολιτικοί και πολιτική είναι η αντανάκλαση της κοινωνίας και του εαυτού μας.
