Του Γιώργου Κίτη,
Είναι γεγονός πως οι νέοι άνθρωποι δείχνουν να αδιαφορούν για τα πολιτικά πράγματα ή τουλάχιστον να μην ασχολούνται ενεργά με αυτά. Παρά τους (αληθείς) ισχυρισμούς ότι η χώρα έχει απολέσει μέρος της ρυθμιστικής της ικανότητας λόγω του μνημονιακού κλοιού, η ψήφος καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τη ζωή μας. Η κυβέρνηση καθορίζει τη στρατηγική της χώρας στο οικονομικό επίπεδο, αλλά και διαμορφώνει το κοινωνικό περιβάλλον με τις επιλογές της. Με το παρόν άρθρο, προσπαθώ να δημιουργήσω έναν «χάρτη» κομμάτων και θέσεων, το οποίο μπορεί να αποτελέσει οδηγό αλλά και ώθηση για την ενασχόληση της νέας γενιάς με την πολιτική.
Πριν όμως από την έκθεση των θέσεων είναι απαραίτητο να ληφθούν υπ’ όψιν 3 δεδομένα για την κατανόηση της ελληνικής πολιτικής πραγματικότητας εν έτι 2019. Πρώτον, η οικονομική κρίση που έφτασε στη χώρα μας το 2009 και έκτοτε ταλαιπωρεί την ελληνική κοινωνία (εδώ εντάσσεται και το ερώτημα αν η κρίση έφερε τα μνημόνια ή τα μνημόνια την κρίση).Δεύτερον, η κατάρρευση του δικομματισμού στην Ελλάδα το 2012, μέχρι το οποίο τα πάλαι ποτέ κραταιά κόμματα ΠΑΣΟΚ και ΝΔ συγκέντρωναν μαζί πάνω από 80%. Και τρίτον η ανθρωπιστική και κοινωνική κρίση που βρίσκεται σε έξαρση και οξύνει τις αντιπαραθέσεις, αλλά και δίνει χώρο σε ακραίες φωνές εντός των ελληνικών τειχών.
Με αυτά τα δεδομένα εκτίθεται ο κομματικός χάρτης του 2019, με την παρουσίαση βασικών πολιτικών κομμάτων και των θέσεών τους.
ΣΥΡΙΖΑ
Ηγέτης : Αλέξης Τσίπρας
Το κυβερνών κόμμα. Πρόκειται για κόμμα της αριστεράς, της ιδεολογίας δηλαδή που αντιτίθεται στην κοινωνική και ταξική ανισότητα και επιδιώκει δίκαιη κατανομή των πόρων και ισότιμη πρόσβαση στις κοινωνικές παροχές, όπως η υγεία και η παιδεία. Ιστορικά, αποτελεί τη συνέχεια του Συνασπισμού της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας, που ιδρύθηκε το 1989 ως εκλογική συμμαχία. Ο ΣΥΝ αποτέλεσε τη βασική συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ ως το 2013, οπότε και διαλύθηκε προκειμένου οι διάφορες ομάδες του χώρου να μετεξελιχθούν σε ενιαίο κόμμα. Ως το 2012, τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ κυμαίνονταν στο 3-5%. Το 2012 κατέρριψε το ρεκόρ αριστερού κόμματος στην Ελλάδα, επιτυγχάνοντας ένα ποσοστό κοντά στο 17%, για να σχηματίσει τελικά κυβέρνηση τον Ιανουάριο του 2015(36,34%) από κοινού με τους Ανεξάρτητους Έλληνες. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κατηγορηθεί ακριβώς για τη συνεργασία του αυτή με τους συντηρητικούς ΑΝ.ΕΛ., για την υπερψήφιση μνημονίου παρά τις προεκλογικές του διακηρύξεις καθώς και για τη μη εφαρμογή μέτρων που θα αντικατόπτριζαν τις αριστερές καταβολές του.
ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Ηγέτης : Κυριάκος Μητσοτάκης
Πρόκειται για έναν από τους δύο πυλώνες του δικομματισμού που κυριάρχησε στην Ελλάδα την περίοδο 1974-2012. Καλύπτει ως επί το πλείστον τη κεντροδεξιά ιδεολογία , η οποία βασίζεται στην ιδέα του φιλελευθερισμού αλλά και της συντήρησης. Επιδιώκεται ισότητα ευκαιριών στην καπιταλιστική κοινωνία αλλά και μικρό κράτος, ενώ ενισχύεται η ρύθμιση των πραγμάτων από την ελεύθερη αγορά. Μετά την πτώση της δικτατορίας, η ΝΔ έχει κυβερνήσει για 18 χρόνια τον τόπο, αφήνοντας το στίγμα της στην ελληνική ιστορία. Αποτελεί ιδεολογικό επίγονο του κόμματος τη ΕΡΕ και γενικότερα την έκφραση της συντηρητικής παράταξης στην Ελλάδα. Σήμερα αποτελεί το αντίπαλο δέος του ΣΥΡΙΖΑ στη μάχη για την κατάληψη της εξουσίας. Στη ΝΔ αποδίδονται ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση της χώρας, για άγονη και «τυφλή» αντιπολίτευση αλλά και για την ύπαρξη εντός του κόμματος ακροδεξιών στοιχείων.
ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ
Ηγέτης : Φώφη Γεννηματά
H ιστορική και ιδεολογική συνέχεια του ΠΑΣΟΚ, του έτερου πυλώνα του δικομματισμού στην μεταπολιτευτική Ελλάδα. Κόμμα με κεντροαριστερές πεποιθήσεις, που αποτελεί τον εκπρόσωπο της σοσιαλδημοκρατίας στη χώρα. Eπιδιώκεται ένα «εξανθρωπισμένο» καπιταλιστικό σύστημα, στο οποίο το κράτος παρεμβαίνει για να περιορίσει τις ανισότητες. Ταυτόχρονα επιδοκιμάζονται οι ιδέες της ισότητας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Το ΚΙΝ.ΑΛ. σχηματίστηκε το 2017 από το ΠΑΣΟΚ, Το Ποτάμι, τη Δημοκρατική Αριστερά και άλλες κινήσεις με στόχο την ενοποίηση του κατακερματισμένου κεντροαριστερού χώρου. Ποτάμι και Δημ.Αρ. αποχώρησαν για διαφορετικούς λόγους με συνέπεια το ΠΑΣΟΚ να αποτελεί τον κύριο αρωγό της προσπάθειας. Ακριβώς ο ισχυρισμός ότι το ΚΙΝΑΛ αποτελεί «ένα ΠΑΣΟΚ με άλλο όνομα» γίνεται αντικείμενο μομφής από τους αντιπάλους του. Οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι το ΠΑΣΟΚ φέρει μεγάλη ευθύνη για την σημερινή κατάσταση της οικονομίας, αλλά και ότι προήγαγε τη διαφθορά στη δημόσια ζωή.
ΚΚΕ
Γενικός Γραμματέας : Δημήτρης Κουτσούμπας
Το γνωστό Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος ιδρύθηκε το 1918 ως Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος. Απηχεί τον Μαρξισμό – Λενινισμό, ιδεολογία που στοχεύει στην πλήρη πραγμάτωση του κομμουνισμού, ενός συστήματος κοινοκτημοσύνης με πλήρη κοινωνική ισότητα όλων των μελών της κοινωνίας. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, το κομμουνιστικό κόμμα εστιάζει κυρίως στην πρόοδο της βιομηχανίας, της επιστήμης και της τεχνολογίας. Το ΚΚΕ αποτελεί σταθερό πρωταγωνιστή των εξελίξεων από την ίδρυσή του έως σήμερα. Στη μακρά του ιστορία περιλαμβάνεται και η θέση του εκτός νόμου κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου. Το ΚΚΕ συχνά κατηγορείται για αναχρονισμό των θέσεών του , για έλλειψη νέων προτάσεων καθώς και για το ότι –όπως λένε οι επικριτές του- δείχνει να ικανοποιείται με τη σταθερή απήχηση που έχει.
ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ
Ηγέτης : Σταύρος Θεοδωράκης
Το Ποτάμι ιδρύθηκε το 2014 με την ανακοίνωση 30 προσωπικοτήτων που θα στήριζαν τη νέα κίνηση. Τοποθετείται στο φιλελεύθερο χώρο (=προστασία ατομικής ελευθερίας και ιδιοκτησίας) και στο κέντρο του πολιτικού φάσματος, αφού στις τάξεις του υπάρχουν πρόσωπα με κεντροαριστερές έως και κεντροδεξιές πεποιθήσεις. Το Ποτάμι κατήλθε σε εκλογές για πρώτη φορά στις Ευρωεκλογές του 2014, λαμβάνοντας 6,60%, ποσοστό αρκετά μεγάλο για πρωτοεμφανιζόμενο κόμμα. Συμμετείχε στις διεργασίες δημιουργίας του Κινήματος Αλλαγής, αποχώρησε όμως από τον φορέα τον Ιούλιο του 2018, ύστερα από απόφαση της Συνέλευσης των Αντιπροσώπων του. Για την αποχώρησή του αυτή συχνά ψέγεται, όπως και για το –κατά τα λεγόμενα- ασαφές πολιτικό του στίγμα.
ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ
Ηγέτης : Βασίλης Λεβέντης
Κόμμα ιδρυθέν το 1992 από το σημερινό αρχηγό του Β. Λεβέντη. Διεκδικεί τον τίτλο του ιδεολογικού και πολιτικού συνεχιστή του ελληνικού Κέντρου, όπως εκφράστηκε από τον Γεώργιο Παπανδρέου τον πρεσβύτερο. Μπήκε για πρώτη φορά στη Βουλή τον Σεπτέμβρη του 2015 εκλέγοντας 9 βουλευτές. Θέσεις της Ε.Κ αποτελούν –μεταξύ άλλων- η απόλυση όλων των αργομίσθων από το δημόσιο και η άμεση κατάργηση κάθε κρατικής επιχορήγησης προς τα κόμματα. Ο αρχηγός του κόμματος λοιδορείται συχνά ως γραφικός, ενώ κριτική ασκείται στην Ένωση Κεντρώων και για την έλλειψη σαφών θέσεων.
ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ
Ηγέτης : Νίκος Μιχαλολιάκος
H Χρυσή Αυγή είναι ακροδεξιό- εθνικιστικό κόμμα, το οποίο εκπροσωπείται στο ελληνικό κοινοβούλιο. Βασικές θέσεις της είναι η απέλαση όλων των λαθρομεταναστών και η διαγραφή του «παράνομου χρέους». Τα στελέχη της συχνά κατηγορούνται για βιαιοπραγίες, ενώ θεωρούνται νεοναζιστές και φασίστες, αν και οι ίδιοι αποποιούνται αυτούς τους χαρακτηρισμούς. Πολλά στελέχη της είναι σήμερα υπόδικα.
ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ
Ηγέτης : Πάνος Καμμένος
Οι ΑΝΕΛ ιδρύθηκαν το 2012 μετά τη διαγραφή του Π. Καμμένου από τη Νέα Δημοκρατία, λόγω διαφωνιών με την ηγεσία του κόμματος. Κινούνται στον δεξιό-πατριωτικό χώρο. Κατά τα πρώτα έτη της δημιουργίας τους, κατάφεραν να συσπειρώσουν μεγάλη μάζα πολιτών – κυρίως απογοητευμένους με τις μνημονιακές πολιτικές. Αποτέλεσαν τον κυβερνητικό εταίρο του ΣΥΡΙΖΑ μετά και τις 2 εκλογικές αναμετρήσεις του 2015. Από την κυβέρνηση αποχώρησαν την Ιανουάριο του 2019, λόγω της διαφωνίας τους για την υπερψήφιση της συμφωνίας των Πρεσπών. Οι ΑΝ.ΕΛ. κατηγορούνται για τον συχνά ακραίο λόγο τους και για τη συμπόρευση με τον –ιδεολογικά αντίθετο- ΣΥΡΙΖΑ.
Εκτός Βουλής βρίσκουμε τη Λαϊκή Ενότητα του Π.Λαφαζάνη και την Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου. Και οι δύο αποτελούν πρώην στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που αποχώρησαν από το κόμμα μετά την υιοθέτηση από αυτό μνημονιακής πολιτικής. Και τα δύο κόμματα έχουν σαφές αντιμνημονιακό στίγμα και αποτελούν μέρος της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς. Η ΛΑ.Ε. τίθεται σαφώς υπέρ της εξόδου από την Ε.Ε. Από την άλλη μεριά, στην άκρα δεξιά συναντάμε κόμματα όπως την Ελληνική Λύση του Κ. Βελόπουλου και τον Λαϊκό Ορθόδοξο Συναγερμό του Γ. Καρατζαφέρη. Τέλος, η Δημοκρατική Αριστερά, που εκπροσωπείται στη Βουλή από τον πρόεδρο της Θ. Θεοχαρόπουλο, έχει συμμετάσχει στην κυβέρνηση συνεργασίας του 2012, ενώ αποτελούσε μέρος του Κινήματος Αλλαγής, από το οποίο αποχώρησε. Κινείται στο χώρο της φιλοευρωπαϊκής αριστεράς και της σοσιαλδημοκρατίας.
Σημειώνεται ότι η παρουσίαση των θέσεων είναι ενδεικτική και για περαιτέρω πληροφορίες μπορεί κανείς να μελετήσει τις ιστοσελίδες και τις θέσεις των κομμάτων. Ο «χάρτης» αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση των νέων, ώστε να ασχοληθούν περαιτέρω και να προβληματιστούν σχετικά με την ψήφο τους στις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις που ακολουθούν.
Γεννήθηκε το 1999 στην Αθήνα. Από το 2017 σπουδάζει στη Νομική Σχολή Αθηνών, παρακολουθώντας ταυτόχρονα εκδηλώσεις και συνέδρια του πολιτικού και νομικού χώρου. Συμμετέχει σε εκπαιδευτικές προσομοιώσεις ευρωπαϊκών και παγκόσμιων θεσμών και είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Νέων Νομικών (ELSA). Από τον Απρίλιο του 2019 αποτελεί μέλος του τμήματος επικοινωνίας στο OffLine Post.
