Της Τάνιας Βράνου,
Η υιοθεσία δεν είναι ένας σύγχρονος θεσμός. Ανέκαθεν υφίσταται για διαφορετικούς λόγους από τους σημερινούς και υπό διαφορετικές συνθήκες. Από τη στιγμή που ένα ζευγάρι παντρευόταν, υπήρχε η πεποίθηση ότι έπρεπε να αποκτήσει παιδιά. Κι όσο πιο σύντομα γινόταν αυτό τόσο πιο αποδεκτό ήταν απ’ το κοινωνικό σύνολο. Αν ένα ζευγάρι δεν αποκτούσε αμέσως παιδιά ή και καθόλου, στιγματιζόταν. Στην περίπτωση δε της υιοθεσίας, το στίγμα συνέχιζε να υπάρχει και κυρίως ακολουθούσε τις γυναίκες. Αυτές θεωρούνταν υπεύθυνες αν το ζευγάρι δεν τεκνοποιούσε και σε πολλές περιπτώσεις η συμπεριφορά στο πρόσωπό της ήταν υποτιμητική, υπό το πέπλο του οίκτου.
Στη σύγχρονη εποχή είναι αναγνωρισμένο το δικαίωμα που έχει ένα παιδί να βρίσκεται μέσα σε μια οικογένεια. Σε μια οικογένεια που θα το φροντίζει, θα το αγαπήσει και θα του εξασφαλίσει τα απαραίτητα αγαθά για να εξελιχθεί ως άνθρωπος. Αυτός είναι πλέον και ο λόγος που υφίσταται η υιοθεσία. Βέβαια επειδή εμένα μου αρέσει η ειλικρίνεια, δεν χαϊδεύω αφτιά και δεν κρύβομαι πίσω από το δάχτυλό μου, πρέπει να τονίσουμε ότι ακόμη και σήμερα στην ελληνική μικροαστική κοινωνία τόσο τα ζευγάρια που καταφεύγουν στην υιοθεσία όσο και τα υιοθετημένα παιδιά στιγματίζονται. Θα ακούσεις φράσεις όπως «κρίμα δεν έκαναν δικό τους παιδάκι» λες κι αν γεννήσεις το παιδί είσαι περισσότερο μάνα απ’ ότι αν το υιοθετήσεις.
Ωστόσο δεν καταλαβαίνω τι θα ακριβώς θα σημαίνει το «θέλουν να κάνουν δικό τους παιδί όχι να υιοθετήσουν»; Ποιος σας είπε ότι τα παιδιά μας ανήκουν; Οι γονείς μεγαλώνουν τα παιδιά, δίνοντάς τους γερές βάσεις για να έχουν τη δύναμη να πορευτούν μόνα στη ζωή. Τους προσφέρουν αγάπη και φροντίδα. Δεν είναι ιδιοκτησία μας τα παιδιά. Ακόμη και σήμερα όμως όσον αφορά στην υιοθεσία σαν λαός είμαστε προκατειλημμένοι. Θέλουμε να το κρύβουμε αντί να το βροντοφωνάζουμε. Αντί να μιλάμε ανοιχτά για αυτή την ιερή πράξη που βρίσει αγάπης και καλοσύνης. Βλέπετε όταν προχωράς στη διαδικασία της υιοθεσίας αποδεικνύεις ότι δεν αποκτάς παιδιά επειδή πρέπει ν’ αποκτήσεις, αποκτάς παιδιά επειδή αγαπάς τα παιδιά. Και η υιοθεσία είναι η απόδειξη αυτής σου της αγάπης.
Υπάρχει η λανθασμένη αντίληψη ότι όλοι πρέπει να κάνουμε παιδιά. Έτσι πιστεύουν οι άνθρωποι ότι εξελίσσονται. Μετά από κάποια ηλικία δέχονται πιέσεις για να κάνουν οικογένεια. Κι αφού μπεις στη διαδικασία να κάνεις ένα παιδί ή μάλλον αφού μπεις στη διαδικασία να κάνεις ένα «δικό σου» παιδί, πείθοντάς σε ότι έτσι είναι το σωστό, προσπαθούν να σε πείσουν να κάνεις και δεύτερο και γιατί όχι και τρίτο. Κάποιοι συμβιβάζονται με αυτή την ιδέα, κάποιοι όχι. Δεν είναι για όλους βλέπετε το ιδανικό η απόκτηση παιδιών, δεν έχουν φανταστεί όλοι με τον ίδιο τρόπο τη ζωή τους. Αυτό δεν σημαίνει ότι όσοι αποφασίζουν να μην κάνουν παιδιά δεν αγαπάνε τα παιδιά. Σημαίνει απλώς ότι δεν είναι μέσα στα σχέδια τους κι ότι έχουν φανταστεί να ζήσουν διαφορετικά τη ζωή τους. Η υιοθεσία ωστόσο είναι η καλύτερη απόδειξη ότι πραγματικά θέλεις ένα παιδί για να το γεμίσεις με όλη την αγάπη που διαθέτεις. Γι’ αυτό δεν χρειάζεται να την αποκρύπτεις ούτε από το κοινωνικό περίγυρο ούτε από το παιδί σου, ζώντας μέσα στο φόβο και την ανασφάλεια μήπως κάποτε το μάθει.
Πρέπει να το μάθει. Πρέπει να το μάθουν. Έτσι δίνεις κίνητρο και σε άλλα ζευγάρια ή ακόμα σε μονογενείς να ξεπεράσουν τα ταμπού τους και να κατανοήσουν ότι αξίζει να μπεις σ αυτή τη διαδικασία. Δεν υιοθετείς, επειδή το απαιτούν οι κοινωνικοί κανόνες, ούτε για να ενταχθείς στο κοινωνικό σύνολο, δεν υιοθετείς, επειδή χτυπάει το βιολογικό σου ρολόι που προσωπικά πιστεύω ότι αυτό συμβαίνει από τη πλύση εγκεφάλου που δέχεσαι. Υιοθετείς, επειδή είσαι διατεθειμένος να φροντίσεις ένα παιδί ανάλογα με τις ανάγκες του. Να του αποδεικνύεις κάθε μέρα ότι θα είσαι στο πλευρό του και θα αντιμετωπίσετε από κοινού οποιαδήποτε δυσκολία για να σου έχει εμπιστοσύνη. Είναι σημαντικό να μπορεί να εμπιστευτεί κάποιον. Να μην έχει καμία αμφιβολία και φόβο ότι μπορεί κι εσύ να το εγκαταλείψεις.
Ζώντας σε μια αδαή κοινωνία που διακατέχεται από άγνοια και ημιμάθεια και στηρίζεται σε προκαταλήψεις – που δεν νοεί να καταλάβει ότι ο θετός γονιός υπεραγαπά το παιδί που υιοθετεί και που δεν δέχεται ότι οι γυναίκες έχουν το δικαίωμα να επιλέξουν να μην γίνουν βιολογικά μητέρες- εύχομαι να υπάρξει λίγος χώρος στο μυαλό μας για να αντιληφθούμε ότι τα θετά παιδιά πρέπει να σταματήσουν να πληγώνονται απ τη δική μας λανθασμένη νοοτροπία κι ότι ο θετός γονιός είναι δύο φορές γονιός.
Βιβλιογραφία:
Καππάτου Αλεξάνδρα Α. «Οι γονείς κάνουν τη διαφορά! Ανατρέφοντας το παιδί με λογική και ευαισθησία», εκδόσεις Μίνωας, Αθήνα 2013
