Του Θάνου Κουλουβάκη,
Σήμερα, 21 Μαρτίου, λίγες μέρες μετά την αρχή της άνοιξης, είναι η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης· μία μέρα που για αρκετούς και αρκετές από εμάς αποτελεί κάτι παραπάνω από μία ακόμη παγκόσμια ημέρα. Αποτελεί μία απόδειξη ότι αυτή η τέχνη αξίζει αδιαμφισβήτητα να έχει μία θέση στη ζωή μας και ότι τα οφέλη της είναι πολλά για όλους και όλες μας.
Θεωρώ ότι είναι εύκολο να αντιληφθούμε την αξία της ποίησης και τις ευεργετικές της ιδιότητες. Κι όταν μιλώ γι’ αυτές τις ιδιότητες, δεν αναφέρομαι σαφώς σε μία στείρα αισθητική απόλαυση, η οποία γίνεται αντιληπτή μονάχα από τους «εκλεκτούς» λίγους. Μιλώ για την ιδιότητά της να μιλά στην ψυχή όλων των ανθρώπων· με μία λαλιά, η οποία διαφοροποιείται και ερμηνεύεται διαφορετικά από τον κάθε αναγνώστη και την κάθε αναγνώστρια.
Αρχικά, εν τούτοις, είναι εύλογο να αναφερθούμε στον ποιητή Μιχαήλ Μήτρα – ο οποίος απεβίωσε πριν μερικές μέρες. Ο εν λόγω ποιητής ήταν ο πρώτος που πρότεινε να εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Το 1997, λοιπόν, απευθύνθηκε στην Εταιρία Συγγραφέων προκειμένου να καθιερωθεί αυτή η παγκόσμια ημέρα εντός των συνόρων της Ελλάδας – όπως ήδη συνέβαινε σε άλλες χώρες. Όντως, ο τότε πρόεδρος της Εταιρίας Συγγραφέων, Κώστας Στεργιόπουλος, και η ποιήτρια Λύντια Στεφάνου πρότειναν να καθιερωθεί ως ημέρα ποίησης η εικοστή πρώτη Μαρτίου.
Από το 1998 κι έπειτα ξεκίνησε ο εορτασμός της συγκεκριμένης ημέρας στην Ελλάδα και το επόμενο έτος υπήρξαν εισηγήσεις από τον Βασίλη Βασιλικό στο Εκτελεστικό Συμβούλιο της UNESCO προκειμένου να καθιερωθεί η συγκεκριμένη ημέρα ως Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Η πρότασή του – πράγματι – υπερψηφίστηκε και από το 1999 καθιερώθηκε ο εορτασμός.
Βεβαίως, η καθιέρωση του εν λόγω εορτασμού δεν σημαίνει ότι αυτομάτως οι άνθρωποι τόσο σε εγχώριο όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο ξεκίνησαν να διαβάζουν και να αγαπούν την ποίηση· συνεπώς δεν αποτελεί πανάκεια. Ωστόσο, αποτελεί μία ένδειξη ότι η τέχνη της ποίησης μπορεί – και ενδεχομένως είναι απαραίτητο – να παραμείνει ζωντανή. Αποτελεί, ουσιαστικά, μία ευκαιρία προκειμένου οι άνθρωποι να έρθουν σε επαφή μαζί της – έστω και στα πλαίσια αυτής της εορτής.
Στα πλαίσια αυτού του εορτασμού, εν τούτοις, θα ήθελα να πω ότι για πολλούς και πολλές από εμάς η ποίηση είναι μία ξεχωριστή τέχνη και η ενασχόληση μαζί της έχει αλλάξει αρκετές πτυχές της ζωής και της κοσμοθεωρίας μας. Διότι μέσα στην ποίηση είδαμε να αναδύονται καινούργιες πραγματικότητες – αποκλεισμένες από την κοινώς παραδεκτή, υπάρχουσα πραγματικότητα. Μέσα από την ποίηση μας δόθηκε η ευκαιρία να ανοίξουμε την πόρτα των συναισθημάτων· κατορθώσαμε – έστω και για λίγο – να ξεφύγουμε από την κοινή λογική, η οποία μας έχει επιβληθεί από τη στιγμή που γεννηθήκαμε.
Το πιο σημαντικό, όμως, είναι το γεγονός ότι μέσα από την Τέχνη της Ποίησης δεν είμαστε οι μοναδικοί – μόνοι – και οι μοναδικές – μόνες – που βιώνουμε τα όσα περιγράφονται παραπάνω. Αναγνώστες, αναγνώστριες, ποιητές, ποιήτριες βιώνουμε μαζί την συναισθηματική ελευθερία και αυτό – έκφραση. Μας δίνεται η ευκαιρία να επικοινωνήσουμε με ένα ιδιαίτερο εργαλείο το οποίο μας παρείχε η ίδια η ζωή – η ίδια η ύπαρξη.
Πολλοί άνθρωποι – πριν από εμάς – ανακάλυψαν βεβαίως την ύπαρξή του και το χρησιμοποίησαν. Μάλιστα, δεν είναι λίγοι εκείνοι και εκείνες που κατόρθωσαν να αναδειχθούν μέσα από την τέχνη τους, δίχως – φαντάζομαι – στις περισσότερες των περιπτώσεων αυτό να αποτελεί αυτοσκοπό τους. Πολλοί και πολλές αποτελούν υποκείμενα (κι όχι αντικείμενο) θαυμασμού μέχρι και σήμερα. Άλλοι βραβεύτηκαν για το έργο τους, όπως ο Γιώργος Σεφέρης (Βραβείο Νόμπελ το 1963), ο Γιάννης Ρίτσος (Βραβείο Ειρήνης Λένιν το 1975 και Κρατικό Λογοτεχνικό Βραβείο Ποίησης το 1957), η Κική Δημουλά (Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας το 2010), ο Οδυσσέας Ελύτης (Βραβείο Νόμπελ το 1979) και αρκετοί/αρκετές ακόμη αξιόλογοι/αξιόλογες ποιητές και ποιήτριες.
Πάντως, για όλους και όλες εμάς – δημιουργούς και αναγνώστες/αναγνώστριες – αυτή η ημέρα έχει ιδιαίτερη σημασία. Όχι διότι η έμπνευση μας χτυπά την πόρτα και ξεκινάμε να γράφουμε ή να διαβάζουμε δίχως σταματημό. Αλλά γιατί σήμερα – και ελπίζω κάθε μέρα – αναγνωρίζεται η ουσία της τέχνης που τόσο πολύ έχουμε αγαπήσει.
Γεννήθηκε το 1997 στην Αθήνα. Σπουδάζει στο τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης, στο Ρέθυμνο. Αφοσιώθηκε από μικρή ηλικία στη λογοτεχνία – τόσο ως αναγνώστης όσο και ως δημιουργός. Στα εφηβικά του χρόνια ξεκίνησε την ενασχόλησή του με την αρθρογραφία, η οποία συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται με τον χώρο των εκδόσεων και δύο βιβλία του έχουν εκδοθεί.