Του Πάνου Ιορδανίδη,
Η πραγματοποίηση του Συνεδρίου για την Ασφάλεια στο Μόναχο μας αφήνει με ένα γνώριμο συναίσθημα, αυτό της αβεβαιότητας από την πτωτική τάση κύρους των διεθνών συναντήσεων. Στην εποχή της αντι-παγκοσμιοποίησης και των ανελεύθερων δημοκρατιών, η έννοια της διεθνούς συνεργασίας, όπως είναι φυσικό, δέχεται ισχυρά πλήγματα.
Η ομιλία της Άνγκελα Μέρκελ δημιούργησε ένα κλίμα ανυπέρβλητου ρομαντισμού βγαλμένο από έναν κόσμο χωρίς Brexit και Ντόναλντ Τραμπ. Στον αντίποδα, ο Αμερικανός Αντιπρόεδρος, Μάικ Πενς, εγκωμίασε τις αμερικανικές διεθνείς πολιτικές και, για ακόμη μια φορά, προσπάθησε να πείσει τους Ευρωπαίους συμμάχους να τις ενστερνιστούν.
Η χαμηλή διπλωματική εκπροσώπηση πλαισίωσε, όπως και στο Νταβός, το συνέδριο. Την θέση των συζητήσεων για τις μελλοντικές προκλήσεις του κόσμου έχουν καταλάβει οι επιμέρους συγκρούσεις των ηγεσιών και οι γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί. Ιδιαίτερα δε, σε μια στιγμή όπου στην εξίσωση της παγκόσμιας ασφάλειας προστίθενται συλλογικής αντιμετώπισης προκλήσεις, όπως είναι η κλιματική αλλαγή και οι νέες τεχνολογίες.
Σε έναν κόσμο όπου οι ηγεσίες επιλέγουν τον κοντόφθαλμο απομονωτισμό και τις βραχυχρόνιες συγκρούσεις, καλούμαστε να αποφασίσουμε: Τι ηγέτες θέλουμε;
Οι αναταραχές στη Βενεζουέλα και η απασχόληση της διεθνούς κοινότητας με αυτές, τείνει να γίνει συνήθεια. Μαδούρο, Γκουαϊδό και εκάστοτε σύμμαχοι, ο καθένας σπασμωδικά και με γνώμονα το συμφέρον του, επιδίδονται σε μια πάλη για την εξουσία με φόντο έναν εξαθλιωμένο λαό.
Οι πρώτες παράπλευρες απώλειες αυτής της πάλης είναι γεγονός, με τις κυβερνητικές δυνάμεις να ανοίγουν πυρ σε ακτιβιστές. Τα θύματα φέρονταν να προσπαθούν να μεταφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια σπάζοντας τα μπλόκα του στρατού και της αστυνομίας. Το κύμα βίας που μαστίζει την πετρελαιοπαραγωγική χώρα της Λατινικής Αμερικής δείχνει να μην οροθετείται από καμία σταθερά διπλωματικής διόδου.
Οι διεθνείς αντιδράσεις για την συνεχιζόμενη κρίση περιορίζονται στα πλαίσια επιμέρους και δειλών κινήσεων προκειμένου κάθε δρων να εξασφαλίσει τον μελλοντικό ορυκτό πλούτο του. Ενώ μια αμερικανική παρέμβαση δε μοιάζει ως η καλύτερη δυνατή λύση, ο ΟΗΕ κείτεται αποσβολωμένος παρατηρητής.
Σε μια έκρυθμη κατάσταση όπου οι αιματοχυσίες τείνουν να οργιάσουν προς μια καταστροφική πολεμική σύρραξη, οι διεθνείς θεσμοί καλούνται να αποφασίσουν: Πότε και με ποιον τρόπο θα αντιδράσουν;
Η ρωσική πώληση των αντιπυραυλικών συστημάτων S-400 στην Τουρκία, αποτελεί εδώ και καιρό ένα αγκάθι στις σχέσεις Άγκυρας και Ουάσιγκτον. Το διακύβευμα δεν έχει να κάνει με το αν ενισχύεται η τουρκική άμυνα ή όχι, αλλά με το τι δηλώνει στο γεωπολιτικό πεδίο αυτή η κίνηση.
Το πάγωμα της πώλησης των αμερικανικών F-35 στην Τουρκία, δεν είναι πλέον σενάριο, αλλά πραγματικότητα δια χειρός Ντόναλντ Τραμπ. Στο βάθος της αμερικανο-τουρκικής έντασης αναμένονται κυρώσεις από πλευράς των ΗΠΑ, με τη δυσχέρεια της οικονομίας της Τουρκίας να είναι διαφαινόμενη.
Η Τουρκία δείχνει να μην συμμορφώνεται σύμφωνα με την πάγια προσήλωσή της στο δυτικό άρμα και στο ΝΑΤΟ. Η πολυεπίπεδη έκφανση όμως της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής δεν έχει να κάνει με μια συνεκτική στρατηγική που ακολουθεί πιστά η Άγκυρα. Ο Ερντογάν συνειδητά επιλέγει πολιτικές εσωτερικής κατανάλωσης για ένα ακροατήριο εντός της χώρας που ορέγεται «στον άρτο και στα θεάματα» που προσφέρει προκειμένου να διατηρηθεί το «νέο-οθωμανικό» ρεύμα στήριξης του.
Σε μια συνεχιζόμενη πορεία όπου προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα σε δύο άρματα, η Τουρκία καλείται να αποφασίσει: Ποιο από τα δύο θα επιλέξει τελικά;
Κάθε διεθνής πρόκληση χρήζει ερωτημάτων. Οι απαντήσεις που θα δοθούν, πρέπει να ισοδυναμούν με μια ολιστική αντιμετώπιση του διαφαινόμενου τέλματος που έχει δημιουργηθεί. Το θέμα είναι κάθε φορά να τίθενται τα σωστά ερωτήματα.
Απόφοιτος του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Είναι λάτρης της διεθνούς πολιτικής τόσο σαν ακαδημαϊκό, όσο και σαν δημοσιογραφικό αντικείμενο. Έχει ασκηθεί σε πολιτικές διευθύνσεις του ΥΠΕΞ και δραστηριοποιείται ενεργά στον χώρο του εθελοντισμού σε ΜΚΟ, ακαδημαϊκά συνέδρια και εκπαιδευτικές προσομοιώσεις.
