Της Μιχαέλλας Αλεξάνδρου,
Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) σε εθνικό επίπεδο και το flunewseurope.org (WHO & ECDC) σε ευρωπαϊκό επίπεδο δημοσιεύουν εβδομαδιαίες εκθέσεις επιδημιολογικής επιτήρησης της γρίπης, κοινοποιώντας δεδομένα σχετικά με τη γρίπη προς ενημέρωση των πολιτών και των αρμόδιων φορέων. Τα επιδημιολογικά δεδομένα που κοινοποιούνται είναι εξαιρετικής σημασίας, καθώς δίνουν κατεύθυνση στις πολιτικές για έλεγχο της γρίπης, η οποία «σκοτώνει» τουλάχιστον 40.000 ανθρώπους κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), όπως εκτιμάται από τον ECDC.
Η καταγραφή 56 θανάτων στην Ελλάδα από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη μεταξύ της 40ης εβδομάδας του 2018 και της 6ης εβδομάδας του 2019 κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και παρουσιάζει αύξηση σε σχέση με αντίστοιχους αριθμούς της προηγούμενης χρονιάς. Τα περιστατικά αυτά δεν καλύπτουν ακόμα όλη την περίοδο της εποχικής γρίπης που διαρκεί μέχρι και τον Απρίλιο και παρουσιάζει έξαρση μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου, παρ’ όλα αυτά όμως έχουν ήδη ξεπεράσει τα συνολικά περσινά, καθώς από την 40η εβδομάδα του 2017 έως και την 20η εβδομάδα του 2018 είχαν καταγραφεί 42 θάνατοι από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη.
Κατά την περίοδο γρίπης 2017-2018 επικράτησε ο τύπος γρίπης Β, ενώ αντίθετα φέτος εκ των κρουσμάτων που καταγράφηκαν μέχρι την 6η εβδομάδα του 2019 η συντριπτική πλειοψηφία οφείλεται στον ιό γρίπης τύπου Α, εκ των οποίων τα περισσότερα κρούσματα υποτύπου Η1Ν1. Όπως σχολίασε χαρακτηριστικά ο καθηγητής Μικροβιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθανάσιος Τσακρής, ο υπότυπος αυτός συνδέεται με σοβαρές λοιμώξεις σε σχετικά μικρότερες ηλικίες και συνήθως προκαλεί πιο εύκολα σοβαρές επιπλοκές σε σχέση με τον τύπο Β που είχε επικρατήσει πέρσι.
Το ενδημικό κύμα είναι έντονο, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη γενικότερα. Στον παρακάτω χάρτη παρουσιάζεται η ένταση της γρίπης ανά χώρα στην ευρωπαϊκή περιφέρεια. Όπως παρατηρούμε, η Ελλάδα ανήκει στις χώρες που χαρακτηρίζονται από υψηλή ένταση της γρίπης, μαζί με άλλες όπως η Ρουμανία, η Σερβία, η Αλβανία, η Γαλλία, η Γερμανία και η Ουγγαρία.
santepubliquefrance.fr
Ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης της γρίπης είναι ο εμβολιασμός. Ο εμβολιασμός επαναλαμβάνεται ετησίως και συνίσταται ιδιαιτέρως στις παρακάτω κατηγορίες, καθώς ένας υγιής οργανισμός συνήθως ξεπερνά τη γρίπη χωρίς επιπλοκές, ωστόσο για όσους ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου η γρίπη μπορεί να προκαλέσει σοβαρή νόσηση, μέχρι και θάνατο:
- Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω
- Παιδιά >6 μηνών και ενήλικες που πάσχουν από διάφορα νοσήματα ή παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με αυξημένη πιθανότητα σοβαρής νόσησης από τη γρίπη και εμφάνισης επιπλοκών (άσθμα, χρόνιες πνευμονοπάθειες, καρδιαγγειακά νοσήματα, σακχαρώδης διαβήτης και άλλα μεταβολικά νοσήματα, κληρονομική ή επίκτητη ανοσοκαταστολή, χρόνια νεφροπάθεια, δρεπανοκυτταρική νόσο και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες, μεταμόσχευση οργάνων, νευρομυϊκά νοσήματα, παιδιά που λαμβάνουν μακροχρόνια ασπιρίνη, κλπ)
- Έγκυες γυναίκες (ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης), λεχωϊδες και θηλάζουσες
- Παχύσαρκα άτομα (με Δείκτη Μάζας Σώματος >40 kg/m2 )
- Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών· επίσης όσοι φροντίζουν άτομα (παιδιά ή ενήλικες) με υποκείμενο νόσημα τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από τη γρίπη 4 14 Φεβρουαρίου 2019
- Κλειστοί πληθυσμοί (τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων, στρατιώτες, εσωτερικοί σπουδαστές σχολών – π.χ. αστυνομικών, στρατιωτικών και άλλων σχολών – κλπ)
- Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και άλλοι εργαζόμενοι)
- Επαγγελματίες όπως κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, κλπ που έρχονται σε συστηματική επαφή με πουλερικά
Ως προς την επάρκεια των αντιγριπικών εμβολίων, ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Αθηνών με ανακοίνωσή του (15/2/19) αποδίδει την ευθύνη στους πολίτες που δεν συμμορφώθηκαν με τον ενδεδειγμένο χρόνο εμβολιασμού για την γρίπη και δεν θεωρεί ότι τίθεται ζήτημα επαρκούς εφοδιασμού. Το εμβόλιο για τη γρίπη είναι ιδανικό να γίνεται συνήθως τον Οκτώβριο-Νοέμβριο, δεδομένου ότι απαιτούνται περίπου 2 εβδομάδες, ώστε ο οργανισμός να δημιουργήσει αντισώματα. Παρ’ όλα αυτά, όσοι δεν έχουν ακόμα εμβολιαστεί και εμπίπτουν στις κατηγορίες αυτές συνίσταται να εμβολιαστούν ακόμη και τώρα, σε όλο το διάστημα δηλαδή που υπάρχουν κρούσματα. Για όσους έκαναν το εμβόλιο την περσινή χρονιά αυτό δεν σημαίνει πως δεν χρειάζεται να το κάνουν και φέτος, είναι εμβόλιο που επαναλαμβάνεται ετησίως, καθώς από τη μία οι ιοί της γρίπης αλλάζουν συνεχώς και διαμορφώνεται αντιστοίχως το εμβόλιο κι από την άλλη, η ανοσία εξασθενεί περίπου 6 μήνες μετά τον εμβολιασμό.
Βέβαια, εκτός από τον εμβολιασμό που αποτελεί την κορωνίδα των τρόπων προφύλαξης, με αυστηρή τήρηση των κανόνων υγιεινής όπως το πλύσιμο των χεριών, αποφυγή διασποράς του ιού σε περίπτωση που το άτομο έχει συμπτώματα και αποφυγή του συνωστισμού, οι πιθανότητες για μετάδοση του ιού της γρίπης περιορίζονται.
