Της Μαρίας – Λίζας Καλλονιάτη,
Η έννοια του ευρωπαϊκού στρατού ταλανίζει τα μυαλά των Ευρωπαίων πολιτών και πολιτικών εδώ και αρκετές δεκαετίες. Όμως, τα τελευταία χρόνια, η προσδοκία δημιουργίας του γίνεται όλο και πιο έντονη. Αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στην κρίση στην οποία έχει επέλθει η Ευρωπαϊκή Ένωση, όχι μόνο της οικονομικής που ξεκίνησε το 2009, αλλά της υπαρξιακής κρίσης της ιδέας της Ένωσης ως ένωσης ασφάλειας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση τα τελευταία χρόνια έχει έρθει αντιμέτωπη με πρωτοφανή προβλήματα. Το 2009 ξεσπά η οικονομική κρίση, η οποία οδηγεί στην κατάρρευση πολλών ευρωπαϊκών οικονομιών και κοινωνιών. Και μετά από αυτό ήρθε η κατηφόρα. Πρώτον, η μεγαλύτερη μεταναστευτική εισροή, που έχει δεχτεί η Ε.Ε. ποτέ, από πρόσφυγες που προέρχονταν από την Συρία. Δεύτερον, η εμφάνιση του ISIS στην Ευρώπη, και γενικότερα στον κόσμο, μέσω των αιματηρών και των πολύνεκρων τρομοκρατικών επιθέσεων σε κεντρικές πόλεις της Ευρώπης. Και τρίτο και σημαντικότερο, η πρωτοφανής για τα ευρωπαϊκά χρονικά επιθυμία του Ηνωμένου Βασιλείου να φύγει από την ‘’οικογένεια’’ της Ε.Ε, το λεγόμενο BREXIT. Όλα αυτά τα ζητήματα που μάστιζαν και συνεχίζουν να μαστίζουν την Ε.Ε οδήγησαν στην αμφισβήτηση της ως ένωση ασφάλειας. Αυτή η αμφισβήτηση ενισχύθηκε και από το γεγονός ότι για πολλά χρόνια η Ευρώπη άφηνε στην τύχη το θέμα της ασφάλειας, βασιζόμενη στις ΗΠΑ και στο Ν.Α.Τ.Ο. Ώσπου ανέλαβε Πρόεδρος ο Ντόναλντ Τράμπ, ο οποίος δεν κρύβει την απέχθειά του για τη Βορειοατλαντική Συμμαχία και ο οποίος προσπαθεί με κάθε τρόπο να μειώσει τον ρόλο της ακόμη και να τη διαλύσει. Αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες διαβλέποντας τον κίνδυνο αυτό εντείνουν τις πιέσεις τους, ώστε η Ε.Ε. να αποκτήσει στρατό και άμυνα προκειμένου να μη βασίζεται σε άλλους για την ασφάλειά της. 
Ο κυριότερος από τους Ευρωπαίους ηγέτες που εξέφρασε την έντονη επιθυμία του για την δημιουργία ενός ευρωπαϊκού στρατού είναι ο Γάλλος Πρόεδρος Εμμανουήλ Μακρόν, ο οποίος μετά την εκλογή του στο ανώτατο αξίωμα της Γαλλίας υποστήριξε ότι η Ευρώπη δεν θα μπορεί να αμυνθεί χωρίς έναν αληθινό ευρωπαϊκό στρατό απέναντι στην Ρωσική Ομοσπονδία, η οποία έχει δώσει αρκετά απειλητικά δείγματα, γι’ αυτό πρέπει να δημιουργηθεί μια Ευρώπη, η οποία να μπορεί να αμύνεται μόνη της και με κυρίαρχο τρόπο χωρίς να εξαρτάται μόνο και μονίμως από τις ΗΠΑ. Παράλληλα, ο Μακρόν υποστηρίζοντας την ιδέα του ευρωπαϊκού στρατού θέλησε να τονίσει ότι η Ευρώπη πρέπει να αυξήσει τις στρατιωτικές της δαπάνες, αλλά τα χρήματα πρέπει να πάνε σε ευρωπαϊκές και όχι σε αμερικάνικες εταιρείες. Την άποψη του Μακρόν ασπάστηκαν και άλλα ευρωπαϊκά πολιτικά πρόσωπα, όπως ο Έλμαρ Μπροκ,ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο οποίος υποστήριξε ότι μια κοινή στρατιωτική διοίκηση θα βοηθήσει την Ε.Ε. να ενισχύσει τον ρόλο της όσον αφορά την πολιτική ασφάλεια, την άμυνα και θα αναλάβει μεγαλύτερες ευθύνες σε παγκόσμιο επίπεδο. 
Αυτή όμως η επιθυμία των Ευρωπαίων ηγετών για δημιουργία ενός ευρωπαϊκού στρατού ανατάραξε τις ΗΠΑ, διότι θεωρούν πως με αυτό τον τρόπο θα αποδυναμωθεί η αμερικανική παρουσία στην Γηραιά ήπειρο και θα χάσουν οι ΗΠΑ την στρατιωτική πρωτοκαθεδρία τους. Σε απάντηση αυτών των αμερικάνικων αμφιβολιών, δύο Ευρωπαίες πολιτικές γυναίκες έρχονται να απορρίψουν τέτοιου είδους αμφιβολίες και απόψεις. Μεν η Μογκερίνι, η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, υποστήριξε ότι η Ε.Ε δεν πρόκειται να μετασχηματιστεί σε στρατιωτική συμμαχία και δεν υπάρχει ούτε καν σαν υποψία ο ανταγωνισμός με το Ν.Α.Τ.Ο. Και δε η Μέρκελ τόνισε ότι ένας τέτοιος ευρωπαϊκός στρατός δε θα μπορούσε να εξασφαλίσει μεγαλύτερη κυριαρχία στην Ε.Ε.,αλλά να συμπληρώσει το Ν.Α.Τ.Ο, ενισχύοντας έτσι τις ιμπεριαλιστικές και υπέρ-νεοφιλελεύθερες θέσεις του.
Αλλά μήπως αυτή η ιδέα περί δημιουργίας ευρωπαϊκού στρατού αποτελεί μια μόνο ουτοπία και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα; Άραγε η υπάρχουσα Ε.Ε. βρίσκεται σε κατάσταση να προβεί σε μια τόση μεγάλη, θεσμική, οικονομική και στρατιωτική ενέργεια, η οποία θα κάνει την Ευρώπη ως ένα ισότιμο σύμμαχο απέναντι στο Ν.Α.Τ.Ο.; Μήπως δεν υπάρχει το κατάλληλο γόνιμο έδαφος στην Ευρώπη για αναπαραχθεί και να ριζώσει μια τέτοια ιδέα; Οι απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα βρίσκονται στα ‘’χέρια’’ των Ευρωπαίων πολιτικών, επομένως αναμένουμε τις μελλοντικές τους ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση, δηλαδή της κατεύθυνσης προς μια ευρωπαϊκή αμυντική ανεξαρτητοποίηση και αυτονομία.
