Της Σοφίας-Ζωής Παράσχου
Η αλήθεια είναι ότι ξεκινώντας να γράφω αυτές τις σκέψεις μου, άφησα πίσω ένα άλλο ημιτελές κείμενο, από αυτά τα γνωστά ηθικοπλαστικά που γράφω, κάτι που ο ψυχαναγκασμός μου συνήθως δεν μου το επιτρέπει. Παρόλα αυτά, στη συγκεκριμένη περίπτωση,έκανα μία εξαίρεση, καθώς τα ίδια μου τα συναισθήματα δεν μου επέτρεψαν να ασχοληθώ με τίποτα άλλο, παρά μόνο με τον Ζαχίρ της διπλανής πόρτας.
Ο Ζαχίρ είναι ένας παίκτης μαγειρικού διαγωνισμού που μέσω της τηλεόρασης, βρήκε το βήμα να διηγηθεί τις δυσκολίες που αντιμετώπισε. Πόλεμος στο Αφγανιστάν, βασανιστήρια στο Ιράν, θάνατοι και ρατσισμός στην Ελλάδα επειδή «είναι από το Αφγανιστάν και τα κοινωνικά πρότυπα δεν επιτρέπουν προσλήψεις και ίση μεταχείριση σε “Αφγανούς”… Με αφορμή, λοιπόν, τα λόγια και τα δάκρυα αυτού του ανθρώπου – τα οποία συντρόφευαν τα δικά μου καθώς τον παρακολουθούσα να διηγείται τι πέρασε- αποφάσισα να μοιραστώ μαζί σας μερικές μου σκέψεις, τις οποίες μπορείτε να διαβάσετε και, αν δεν σας εκφράζουν, να τις πετάξετε στον κάλαθο των αχρήστων.
Άλλωστε , τι να σας πει μια απλή κοπέλα, με ελάχιστες εμπειρίες, που προσπαθεί να αποτυπώσει τις σκέψεις και τα συναισθήματά της σε ένα χαρτί και που, πραγματικά, δεν έχει ιδέα του τι θα πει να ζεις όπως έζησε εκείνος και εκατομμύρια άνθρωποι, ομοεθνείς και αλλοεθνείς;Παρόλα αυτά θα προσπαθήσω να συγκεντρώσω και να ομαδοποιήσω τις σκέψεις μου, προκειμένου να αφυπνιστώ εγώ, κατ’αρχήν. Και το λέω αυτό μέσα από την καρδιά μου!Γιατί πρώτος δράστης εθελοτυφλίας και «βολέματος» σε μια απολύτως ισορροπημένη ζωή είμαι εγώ.
Εκ προοιμίου θα επισημάνω πως κι εγώ θεωρώ κατάντια να θίγουμε τέτοια ζητήματα μόνο όταν τα βλέπουμε στην τηλεόραση, να μας απασχολούν για λίγο και μετά να τα ξεχνάμε. Φυσικά συμπεριλαμβάνω και τον εαυτό μου στην κατάντια αυτή και, γι αυτό, όταν έρχομαι αντιμέτωπη με τη διαφορετική αυτή πλευρά της ζωής, με «αυτοχαστουκίζω» και δεσμεύομαι ότι θα αλλάξω.
Βλέποντας, λοιπόν, το βίντεο του Ζαχίρ, από τη γνωστή εκπομπή μαγειρικής, μου συνέβη ακριβώς αυτό. Ασχέτως του ότι το μέσο με το οποίο η διήγηση αυτή έγινε δεν διακατέχεται από «καθαρότητα» και μερικές φορές μειώνει την αξία αυτών που εκπέμπει, αιφνιδιάστηκα, πάγωσα, επηρεάστηκα και σκέφτηκα πως η άσχημη κουβέντα που χρησιμοποίησαν οι εργοδότες, οι οποίοι απέρριψαν τον άνθρωπο αυτό λόγω της καταγωγής του, αρμόζει τελικά σε εμένα και στον καθένα που κλείνει τα μάτια και βολεύεται στην ισορροπημένη του ζωή. Τείνουμε όλοι να επαναπαυόμαστε στην καθημερινότητα μας, με τα πάνω και τα κάτω της, να επικεντρωνόμαστε στα δικά μας προβλήματα, μεγάλα και μικρά και όταν αντικρίζουμε τη σκληρότητα με την οποία η ζωή αντιμετωπίζει ορισμένους συνανθρώπους μας, να βρισκόμαστε σε κατάσταση σοκ, σαν να μην ξέραμε πως τέτοια φαινόμενα είναι καθημερινά και αναρίθμητα.
Κάθε μέρα, κάποιος άνθρωπος κοιμάται σε ένα παγκάκι γιατί δεν έχει το πλεονέκτημα της στέγης που έχω εγώ και εσύ.
Κάθε μέρα, ένας άνθρωπος αναγκάζεται να φύγει από τη χώρα του, είτε για να αναζητήσει επαγγελματικές και οικονομικές διεξόδους, είτε για να σωθεί από πολέμους και βιαιότητες, δίχως να έχει το πλεονέκτημα της συντροφιάς και της οικογένειας που κάποιοι θεωρούμε δεδομένα.
Κάθε μέρα, ένα παιδί αποχωρίζεται τους γονείς του, δίχως να γνωρίζει αν και πότε θα τους ξαναδεί.
Κάθε μέρα, μια μάνα και ένας πατέρας θυσιάζονται για το σπλάχνο τους, για να είναι αυτό ασφαλές.
Κάθε μέρα, ένας συνάνθρωπος μας, που στον τροχό της γενεσιουργού τύχης, του έτυχε μαύρο, κίτρινο ή λευκό χρώμα, πιο σχιστά ή πιο στρογγυλεμένα μάτια, ένας τόπος καταγωγής διαφορετικός από τον δικό μου ή τον δικό σου, αντιμετωπίζει τέτοιο ρατσισμό και τέτοια κακία, που καταλήγει να αισθάνεται ντροπιασμένος για τον ίδιο του τον εαυτό.
Κάθε μέρα, ένας άνθρωπος παλεύει, όχι για μεγάλα παλάτια και πλούτη αλλά για στοιχειώδη τροφή και μια στέγη πάνω από το κεφάλι του, για ελπίδα, για φτερά και για όνειρα που εγώ κι εσύ μπορεί και να τα έχουμε λίγο ξεχασμένα και δεδομένα στην άκρη του μυαλού μας.
Κάθε μέρα κάποιος συνάνθρωπός μας παλεύει στα θλιβερά δωμάτια των νοσοκομείων για την ίδια του τη ζωή.
Στον αντίποδα, κάθε μέρα, κάποιος διαμαρτύρεται γιατί το φαγητό που έχει στο σπίτι του δεν είναι της αρεσκείας του. Κάποιος διαμαρτύρεται γιατί το χαρτζιλίκι του δεν είναι αρκετό για τη διασκέδασή του, κάποιος διαμαρτύρεται γιατί οι φίλοι του δεν του έκαναν τα χατίρια, γιατί το μαλλί του κομμωτηρίου δεν βγήκε όπως το ήθελε ή γιατί οι γονείς του δεν μπορούν να του παρέχουν το FIFA 2019 που έχει ο κολλητός του. Γιατί το διάβασμα της εξεταστικής είναι βαρετό και γιατί εξαναγκάζεται να πηγαίνει σχολείο αντί να κοιμάται μέχρι τις 12. Γιατί η φίλη του τον σχολίασε πίσω από την πλάτη του και του συμπεριφέρθηκε άσχημα και φυσικά δεν μπορεί να το αφήσει έτσι, οπότε καταστρώνει ολόκληρο σχέδιο ανταπόδοσης.
Και επειδή η ζωή επιστρέφει συμπεριφορές και κάνει κύκλους, εγώ που είμαι στη δεύτερη κατηγορία μπορεί να βρεθώ στην πρώτη και πάλι από την αρχή. Φυσικά, δεν με κατηγορώ που με απασχολούν και τέτοια ζητήματα, με κατηγορώ, όμως, όταν θεωρώ ότι αυτά είναι η ζωή.
Γιατί αυτά δεν είναι η ζωή, είναι απειροελάχιστοι, μικροί και λιγοστοί κόκκοι της άμμου της. Τόσο μικροί, που όταν βάλω τα γυαλιά μου και ξεθολώσει η εικόνα, δεν φαίνονται σχεδόν καθόλου, ασχέτως αν επιλέγω να παραμένω με «μυωπία» γιατί η «καθαρή εικόνα» με φοβίζει.
Ξέρεις, με αυτά και με αυτά, καταλήγω στο ότι η ζωή είναι σαν ένα κουκλόσπιτο. Πολλά μικρά δωμάτια, σε πολλούς ορόφους, χρωματισμένα διαφορετικά το καθένα και με τελείως αντίθετες εσωτερικές συνθήκες. Στο ένα δωμάτιο μια οικογένεια τρώει φαινομενικά αγαπημένα, με jazz μουσική και πλούσιο μπουφέ, σε ένα άλλο μια μάνα με ένα παιδί προσπαθούν να επιβιώσουν μόνοι τους, δίχως χρήματα και δίχως ανέσεις, στο πιο δίπλα μια παρέα διασκεδάζει με αλκοόλ και σαχλά αστεία δημιουργώντας έναν δικό της κόσμο, λίγο πιο δεξιά οι κάτοικοι στο Μάτι παλεύουν για μια νέα αρχή, έχοντας χάσει τα πάντα, πιο πέρα ένας ομοφυλόφιλος προσπαθεί να μην χάσει τον εαυτό του και να αντιμετωπίσει τον ρατσισμό που δέχτηκε άνευ λόγου και αιτίας, στο ακριβώς από κάτω δωμάτιο επικρατεί πόλεμος, πείνα, ανέχεια και θάνατος και ακριβώς στη διπλανή πόρτα κάθεται ο Ζαχίρ και ο κάθε Ζαχίρ που «σπάει το κεφάλι του» να βρει διέξοδο επιβίωσης, έναν τρόπο να εξαλείψει την κακία του κόσμου και να μας αναγκάσει να δούμε πως ναι, είναι «ένας άνθρωπος με ταλέντο και φτερά».
Όλες οι πόρτες ανάμεσα στα δωμάτια είναι κλειδωμένες συνειδητά και τα παράθυρα κλειστά, ώστε να μην επηρεάζεται η κάθε ζωή από τη διπλανή της και να μην έχει άμεση επαφή. Να μην διαταράσσεται η ισορροπία και ο χρόνος να κυλά ομαλά. Και τις ελάχιστες φορές που βρεθούμε αντιμέτωποι με τους «συγκατοίκους» της πολυκατοικίας, να κλείνουμε ερμητικά τα παράθυρα, θεωρώντας ότι έτσι ξορκίζουμε το κακό.Και ξεχνάμε…
Αυτή είναι και η παθογένεια. Αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα. Αυτό πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Πρέπει να μάθουμε να ανοίγουμε τα πορτοπαράθυρα, να βλέπουμε τις διαφορετικές πραγματικότητες, να συμμετέχουμε δραστικά σε όλες, να θέτουμε προτεραιότητες, να μην θεωρούμε τίποτα δεδομένο αλλά να αντιλαμβανόμαστε τα πάντα ως πρόσκαιρα και να μάθουμε να αγωνιζόμαστε για την απόκτηση ή τη διατήρησή τους.
Να μάθουμε να προσφέρουμε και να δεχόμαστε βοήθεια, να αγαπήσουμε και να κατανοήσουμε την ιδιαιτερότητα του άλλου, να επαναπροσδιορίσουμε αξίες και ιδανικά, να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε άνευ όρων και προϋποθέσεων.
Και στην τελική, να σταθούμε βράχοι, σύμμαχοι στους συνανθρώπους μας, γιατί με αυτούς αρχίζουμε και με αυτούς καταλήγουμε, σε όποιο σημείο του πλανήτη και αν βρίσκονται. Και πίστεψε με, μόνο έτσι θα νικήσουμε όλες τις κακουχίες και τα εμπόδια του κόσμου, όσο ανυπέρβλητα και ανώτερα των δυνάμεών μας κι αν μας φαίνονται. Μια γροθιά, μόνο έτσι…
Γιατί ο Ζαχίρ ζει στη διπλανή μας πόρτα, μένει μόνο εμείς οι ίδιοι να το συνειδητοποιήσουμε.
«…Μην με μαρτυρήσεις!
Και προπαντός να μην του πεις πως μ’ εγκατέλειψεν η ελπίδα!
Καθώς κοιτάς τον Ταΰγετο, σημείωσε τα φαράγγια
που πέρασα. Και τις κορφές που πάτησα. Και τα άστρα
που είδα. Πες τους από μένα, πες τους από τα δακρυά μου,
ότι επιμένω ακόμη πως ο κόσμος
είναι όμορφος!»
Γεννηθείσα το 1999. Είναι φοιτήτρια Νομικής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από πολύ μικρή ηλικία, ξεκίνησε να ασχολείται με διάφορες δραστηριότητες, εκ των οποίων ξεχώρισε τα debate και την αρθρογραφία. Συμμετέχει ενεργά σε μοντέλα προσομοιώσεων, ενώ ήταν αρχισυντάκτρια και αρθρογραφούσε τακτικά στην εφημερίδα του σχολείου της. Ιδιαίτερα πεδία ενδιαφέροντός της αποτελούν η Μέση Ανατολή και τα κοινωνικά ζητήματα.
