Της Δήμητρας Ροδοβίτου,
Η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο θαύμα της μητρότητας και το δικαίωμα αυτοδιάθεσης του γυναικείου σώματος είναι από τις λεπτότερες στην ιστορία. Γυναίκες που μοχθούν για την απόκτηση ενός καρπού και γυναίκες που παλεύουν να συνειδητοποιήσουν την κατάσταση στην οποία έχουν βρεθεί. Όχι, δεν υπάρχει μόνο άσπρο και μαύρο. Δεν υπάρχει η υπέρτατη μοναχά χαρά στο άκουσμα της κυοφορίας και η υπέρτατη λύπη. Υπάρχει και το γκρι. Η γκρίζα εκείνη ζώνη στην οποία υποβάλλει τον εαυτό της η άμεσα ενδιαφερόμενη γυναίκα, ανάμεσα σε συναισθήματα, περίγυρο, κοινωνία, θρησκεία και…συγκυρίες. Συγκυρίες τόσο δυνατές, ώστε να οδηγούν στην εκδίκαση ενός προ τετελεσμένου γεγονότος: Έκτρωση.
Τι ισχύει στην Ελλάδα;
Σύμφωνα με το άρθρο 304 του Ποινικού Κώδικα, δεν είναι άδικη πράξη η τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης εάν συντρέχει μία από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) Δεν έχουν συμπληρωθεί 12 εβδομάδες εγκυμοσύνης.
β) Έχουν διαπιστωθεί, µε τα σύγχρονα μέσα προγεννητικής διάγνωσης, ενδείξεις σοβαρής ανωμαλίας του εμβρύου που επάγονται τη γέννηση παθολογικού νεογνού και η εγκυμοσύνη δεν έχει διάρκεια περισσότερο από είκοσι τέσσερες εβδομάδες.
γ) Υπάρχει αναπότρεπτος κίνδυνος για τη ζωή της εγκύου ή κίνδυνος σοβαρής και διαρκούς βλάβης της σωματικής ή ψυχικής υγείας της. Στην περίπτωση αυτή, απαιτείται σχετική βεβαίωση και του κατά περίπτωση αρμοδίου γιατρού.
δ) Η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού, αποπλάνησης ανήλικης, αιμομιξίας ή κατάχρησης γυναίκας ανίκανης να αντισταθεί και εφόσον δεν έχουν συμπληρωθεί δεκαεννέα εβδομάδες εγκυμοσύνης.
Αν η έγκυος είναι ανήλικη, απαιτείται και η συναίνεση ενός από τους γονείς ή αυτού που έχει την επιμέλεια του προσώπου της ανήλικης.
«Έξω οι νόμοι από το κορμί μας», «Όλες είμαστε παράνομες»
Συνάμα με την προώθηση νομοθετικών ρυθμίσεων για το οικογενειακό δίκαιο στην Ελλάδα του 80’, το φεμινιστικό κίνημα οργανωνόταν και μέσα από τα πολιτικά κόμματα, με τις γυναίκες να απαιτούν τη νομιμοποίηση των αμβλώσεων, μέσω συχνών εκδηλώσεων και διαμαρτυριών.
Εν έτει 1983, έγινε δυνατή εκστρατεία με στόχο τη νομιμοποίηση των αμβλώσεων με πρωτοβουλία της Αυτόνομης Κίνησης Γυναικών. Τότε, μάλιστα, συνέβη κάτι εξαιρετικά προκλητικό για την εποχή εκείνη.
500 γυναίκες υπέγραψαν πως εν γνώσει του νόμου, καθώς και των συνεπειών του, είχαν προχωρήσει σε μία ή και περισσότερες εκτρώσεις. 7 από αυτές κλήθηκαν σε ανάκριση, γεγονός που έγινε αφορμή για τη μεγαλύτερη έκρηξη διαμαρτυρίας στα “Προπύλαια”, όπου κυριάρχησαν τα χαρακτηριστικά συνθήματα «Έξω οι νόμοι από το κορμί μας» και «Όλες είμαστε παράνομες».
Έτσι, ο νόμος 1609 του 1986, ο οποίος κατέστησε νόμιμη την άμβλωση έως την 12η εβδομάδα της κύησης, αποτέλεσε βασική κατάκτηση του τότε φεμινιστικού κινήματος.
Τι ισχύει ανά την υφήλιο;
Η Μάλτα, το Ελ Σαλβαδόρ, το Βατικανό, η Νικαράγουα, η Χιλή και η Δομινικανή Δημοκρατία αποτελούν το μικρό ποσοστό χωρών παγκοσμίως που θεωρεί την έκτρωση ως εγκληματική πράξη, ως κάτι μη αποδεκτό, απαγορευτικό. Στην Ιρλανδία, μία από τις συντηρητικότερες χώρες της Ε.Ε, συντριπτική ήταν η ανάδειξη του «ΝΑΙ» στο δημοψήφισμα του περασμένου Μαΐου σχετικά με τις αμβλώσεις. Να σημειωθεί πως η άμβλωση απαγορευόταν ακόμα και στις περιπτώσεις, βιασμού, αιμομιξίας ή και θνησιμότητας του βρέφους, ενώ μέχρι το 2012 ακόμα και στην περίπτωση που κινδύνευε η ζωή της γυναίκας που κυοφορεί. Στη Φινλανδία και τη Δανία, αναγνωρίζονται πολλά ελαφρυντικά στην εγκυμονούσα -μέχρι και οικονομικά-, γεγονός που καθιστά την άμβλωση νόμιμη ακόμα και στην 20η εβδομάδα κύησης. Από το 2014, η Μοζαμβίκη αποτελεί από τα λίγα αφρικανικά κράτη που θέτουν την άμβλωση ως νόμιμη πράξη. Στην Ινδία, η έκτρωση είναι επιτρεπτή, με ορισμένους όμως περιορισμούς, καθώς ο νομοθέτης δύναται να αρνηθεί την απόφαση αυτή εάν η εγκυμονούσα είναι ανύπαντρη, επικαλούμενος τις εκτός γάμου σεξουαλικές επαφές. Τέλος, η Σοβιετική Ένωση ήταν η πρώτη χώρα στον κόσμο που νομιμοποίησε την άμβλωση, ήδη από το 1920. Το 1936 απαγορεύτηκε ξανά και το 1955 επέστρεψε και πάλι στη νομιμότητα, όπου και παραμένει έκτοτε.
Και τώρα, τι;
Αφού κάλυψα, λοιπόν, όσο μού το επέτρεπε τουλάχιστον η θέση μου, το νομικό πλαίσιο γύρω από τον όρο «έκτρωση», θα αποπειραθώ στις τελευταίες αυτές γραμμές, να εκφραστώ όχι τόσο ως αρθρογράφος, αλλά ως γυναίκα. Διότι θα είναι χαρά μου αν έστω και μία μοναχά αναγνώστης, βρει στα λόγια μου μία δίοδο.
Εσύ λοιπόν, που δεν ήσουν ίσως σε θέση να αντικρίσεις ένα θετικό τεστ εγκυμοσύνης ή ένα θετικό αποτέλεσμα στις αιματολογικές σου εξετάσεις. Εσύ που είχες όνειρα για μία καριέρα, για ένα μεταπτυχιακό, για ένα κάτι. Εσύ, εσύ, κι εσύ.. Είμαι σίγουρη πως βρίσκεσαι σε εκείνη τη γκρίζα ζώνη που ανέφερα στην αρχή. Παγιδευμένη ανάμεσα σε αισθήματα αναπόφευκτου δεσίματος με κάτι τόσο μικρό, φόβου, ενοχών και ανασφάλειας. Πρέπει να γνωρίζεις, ναι εσύ, πως η όποια απόφαση παρθεί, οφείλει να είναι ολόψυχα δική σου. Είτε αυτή πρόκειται περί αμβλώσεως, είτε περί ανάληψης των ευθυνών. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις, η ψυχική φθορά θα είναι απαράκαμπτη. Πάντοτε όμως, να θυμάσαι το εξής: Αυτό είναι το σώμα σου, αυτή η επιλογή σου, αυτή και η ζωή σου.
Γεννήθηκε στην Έδεσσα το 2000. Είναι προπτυχιακή φοιτήτρια του Tμήματος Iστορίας & Aρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ασχολείται χρόνια ερασιτεχνικά με την αρθρογραφία ενώ, για το OffLine Post, τα άρθρα της φιλοξενούνται στην κατηγορία των Kοινωνικών.
