Της Δήμητρας Φαντίδου,
Ελλάδα, Ευρώπη, Μάαστριχτ και Ευρωζώνη. Ένα λεκτικό σύνολο, πολλά και συνάμα δυσεπίλυτα διλήμματα. Διλήμματα από εκείνα που θα αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει η Ευρώπη, η Ελλάδα εν μέσω διαδικασιών οικονομικής, πολιτικής και αμυντικής ενοποίησής της. Ο Έλληνας και η Ελληνίδα πολίτης γνωρίζει, αλήθεια τι περιμένει στο τέλος της πορείας αυτής, αποτιμώντας τι έχει καταβάλει για να φθάσει στο τέρμα αυτής της δύσκολης και άνισης πορείας;
Προς επίρρωση των παραπάνω, ας πάρουμε όμως τα πράγματα λίγο αντίρροπα.
Ποιος είναι και τι κάνει ο Ευρωπαίος πολίτης; Είναι ο συμμέτοχος στην Ευρώπη και στην Ελλάδα που κάποτε κάποιοι οραματίστηκαν;
Είναι ο ενημερωμένος και ενεργός για τις αποφάσεις που τον αφορούν;
Η απάντηση είναι εύκολη και διόλου καταφατική. «Όχι, δεν είναι!»
Και πώς ο ίδιος εκείνος πολίτης θα γίνει κοινωνός ενός κράτους σύγχρονου, με ισχυρή και αποτελεσματική αυτοδιοίκηση; Ενός κράτους με υπηρεσίες, από την πρόνοια μέχρι την παιδεία, που είναι κοντά στον λαό και υπό τον έλεγχό του; Κράτος και ομάδες κρατών με δημοκρατικό έλεγχο και φορολογούμενους που να γνωρίζουν επιτέλους πού διοχετεύονται τα χρήματά τους;
Μα μέσω της Ένωσης φυσικά!
Μα τώρα ήρθε η ιστορική εκείνη ευκαιρία να εντάξουμε..όχι..όχι, να ενταχθούμε -αυτός είναι ο σωστός όρος- ως Ευρωπαίοι πολίτες στη δημοκρατική διαδικασία. Ως πολίτες που από κοινού διεκδικούμε ένα σύστημα υγείας δημόσιο, αποτελεσματικό, μη γραφειοκρατικό, οικονομικό και προπάντων ανθρώπινο.
Από κοινού παλεύουμε για ένα σύστημα παιδείας δημόσιο, που θα αναδεικνύει τα ταλέντα της νέας γενιάς, της γενιάς μας.
Έχουμε ανάγκη, μέσα από τις δομές της οικογένειας αυτής να αντλήσουμε δύναμη, για να αντιμετωπίσουμε μια παγκόσμια οικονομία, κοινωνία και το περιβάλλον της.
Και όλα αυτά στα πλαίσια θεσμών που μας προστατεύουν από την ασυδοσία της αγοράς, από την αυθαιρεσία υπέρ των ισχυρών, των ευνοουμένων.
Πράγματι, η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται να δώσει μεγαλύτερη εξουσία στους πολίτες, στους πολίτες της. Αλλά μια τέτοια διαδικασία έχει νόημα, μόνο συνδυαζόμενη με δημοκρατικές διαδικασίες στα ίδια τα κόμματα που συμμετέχουν σε αυτήν. Υπάρχει η ευθύνη, η οποία -αν μη τι άλλο- πρέπει να ελέγχεται δημοκρατικά. Με μια ένωση κατ’ ουσίαν πολιτική, μόνο έτσι θα αναληφθούν αυτές οι ευθύνες. Δεν αρκεί η ενιαία αγορά και το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα.
Και αυτό γιατί η Ενιαία Αγορά, όταν απουσιάζει κάθε άλλη ουσιαστική πολιτική σύγκλισης και συνοχής πολύ υψηλότερου επιπέδου οξύνει τις αντιθέσεις. Οξύνει τις ανισότητες, όχι μόνο ανάμεσα σε κράτη – μέλη, αλλά ανάμεσα και σε περιοχές – περιφέρειες.
Το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης -αυτής της ουτοπικής στα καθ´υμάς Ευρώπης των Λαών που κάποιοι τόλμησαν να αρθρώσουν- δε χωράει μέσα στα στενά όρια του Μάαστριχτ.
Οι σκληροί στόχοι της Οικονομικής Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ) συνιστούν το όραμα ενός «μιας άλλης Ευρώπης». Και ας μη γελιόμαστε.. Κατ´ουσίαν, εκφράζουν την Ευρώπη εκείνη που αντλεί νομιμοποίηση και περιεχόμενο από τις συντηρητικές και νεοφιλελεύθερες πολιτικές δυνάμεις που σήμερα δεσπόζουν στα εδάφη της, και στις συνειδήσεις των λαών της.
Και για το κοινωνικό κόστος ποιος νοιάζεται;
Οι χώρες του Νότου. Οι νέοι, οι άνεργοι, οι φορολογούμενοι, οι εξαθλιωμένοι του Νότου.
Αλλά αν θέλουμε μια Πολιτεία Ευρωπαϊκή, που δεν φοβάται, που πιστεύει στις δυνάμεις των πολιτών, της περιφέρειας, του κάθε τόπου και κινείται μαζί τους, μέσα από την κοινωνική πολιτική, τα σύνορα της Ελλάδας πρέπει να είναι και σύνορα της Ενωμένης Ευρώπης.
Μα ποιος ξεχνά την -ως άλλωστε- πολιτική του Καραμανλή, που από το βασικό μέτοχο, μέχρι το ασφαλιστικό και την άθλια οικονομική κατάσταση τόσων Ελλήνων, «για όλα έφταιγε η Ευρώπη»; Ναι ναι, τότε ήταν μια μεθοδευμένα απαξιούμενη Ευρώπη. Και τώρα είναι απλά μια Ευρώπη τύπου δημοκρατική.
Γι’ αυτό έχουμε δικαίωμα πρόσβασης σε μια Ευρώπη, που θα προωθεί την παγκόσμια δημοκρατική διακυβέρνηση και θα τη σφραγίζει με τη δική της ουσιαστική ισχύ. Μια δημοκρατική και κοινωνικά δίκαιη Ευρώπη.
Απλά τώρα είναι ώρα να γίνουμε πιο τολμηροί και μάχιμοι. Και αυτό, θα το επιτύχουμε μόνο αποκτώντας κοινές πολιτικές μεταξύ των κρατών, ενοποιητικές πολιτικές. Και ας είναι η έναρξη ένας Πρόεδρος της Επιτροπής και του Συμβουλίου, εκλεγμένος από τους λαούς της Ευρώπης. Ας είναι αυτή η δυνατότητα των Ευρωπαίων πολιτών να αποφασίσουν μέσα από μια ανοιχτή ψηφοφορία, η πρώτη από τις πολλές διαφορές και ανακατατάξεις που θα ακολουθήσουν!
Φοιτεί στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ, έχοντας παρακολουθήσει και μαθήματα στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης. Τα ακαδημαϊκά της ενδιαφέροντα εντοπίζονται στην Πολιτική Ανάλυση, την Πολιτική Επικοινωνία και τις Ευρωπαϊκές Δημόσιες Πολιτικές. Μιλάει Γερμανικά, Αγγλικά, έχοντας και γνώσεις ιταλικών. Έχει εργαστεί για το Γερμανικό Ινστιτούτο του Μονάχου, και συνεργαστεί σε επίπεδο ερευνών με το Ινστιτούτο Έρευνας και Κατάρτισης Ευρωπαϊκών Θεμάτων. Εκπονεί την πρακτική της άσκηση στο Γραφείο της Προέδρου της ΕΡΤ3.