Της Μιχαέλλας Αλεξάνδρου,
Όταν ένα έτος φεύγει κι ένα άλλο έρχεται πολλοί είναι αυτοί – άτομα, ομάδες και οργανισμοί – που θέτουν το χρονικό σημείο της αλλαγής του χρόνου ως μια ευκαιρία να διαμορφώσουν το πλάνο τους για το επόμενο έτος, να καθορίσουν τους στόχους τους και πιθανούς τρόπους επίτευξής τους, αλλά και όσοι είναι λίγο περισσότερο τολμηροί να θέσουν στο προσκήνιο τις προκλήσεις του νέου έτους. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Word Health Organization – WHO) καθόρισε τις δέκα απειλές για τη δημόσια υγεία που το 2019 θα μας απασχολήσουν περισσότερο, χωρίς καμιά τάση κινδυνολογίας, αλλά αντιθέτως, σηματοδοτώντας παράλληλα την έναρξη της εφαρμογής νέου πενταετούς στρατηγικού πλάνου (2019-2023) που στόχο έχει την επίτευξη παροχής πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη για 1 δισεκατομμύριο περισσότερους ανθρώπους, την προστασία 1 δισεκατομμυρίου περισσότερων ανθρώπων από επείγουσες καταστάσεις για την υγεία και την καλύτερη υγεία και ποιότητα ζωής επίσης για 1 δισεκατομμύριο περισσότερους ανθρώπους.
Στόχοι «δισεκατομμυρίων» λοιπόν, αρκετά απαιτητικοί και που προκειμένου να επιτευχθούν απαιτούν την απάντηση της παγκόσμιας κοινότητας στις δέκα σημαντικότερες απειλές για τη Δημόσια Υγεία, όπως τέθηκαν από τον WHO για τη φετινή χρονιά. Οι δέκα προκλήσεις που τίθενται είναι οι παρακάτω: ατμοσφαιρική ρύπανση και αλλαγή κλίματος, μη μεταδοτικές ασθένειες, παγκόσμια πανδημία γρίπης, ευάλωτες καταστάσεις, μικροβιακή αντοχή, Ebola και άλλα παθογόνα υψηλής απειλής, αδύναμη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, δυσπιστία απέναντι στον εμβολιασμό, δάγκειος πυρετός και HIV.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποτελεί ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θέτει την ατμοσφαιρική ρύπανση ως τον νούμερο ένα περιβαλλοντικό κίνδυνο για την υγεία, καθώς 9 στους 10 ανθρώπους αναπνέουν μολυσμένο αέρα και από το 2030 ως το 2050 προβλέπει 250 000 επιπρόσθετους θανάτους ανά έτος, λόγω της κλιματικής αλλαγής. Ακόμη, οι μη μεταδοτικές ασθένειες όπως ο διαβήτης, ο καρκίνος και οι καρδιοπάθειες τίθενται στις προσκλήσεις του έτους, καθώς είναι υπεύθυνες για περισσότερο από 70% των θανάτων παγκοσμίως, γι’ αυτό ο WHO θα εστιάσει στους πέντε κύριους παράγοντες κινδύνου που συνδέονται με αυτές: κάπνισμα, έλλειψη άσκησης, αλκοόλ, κακή διατροφή και ρύπανση περιβάλλοντος.
Η μικροβιακή αντοχή τίθεται για άλλη μια χρονιά στο προσκήνιο, αναδεικνύοντας ότι έχει έρθει για να μείνει δυστυχώς στη λίστα των σημαντικότερων προκλήσεων παγκοσμίως και οφείλεται στην υπέρμετρη και αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών που προκαλεί αντοχή στα φάρμακα. Το αντιεμβολιαστικό κίνημα επίσης θεωρείται μια εξίσου σημαντική πρόσκληση, καθώς ο εμβολιασμός αν και ένας από τους οικονομικά αποδοτικότερους τρόπους για αποφυγή ασθενειών, τίθεται σε αμφισβήτηση κι αυτό αναδεικνύεται στο προφίλ υγείας του παγκόσμιου πληθυσμού με την αύξηση σε ποσοστό 30% των περιπτώσεων ιλαράς παγκοσμίως και όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο WHO, εκατομμύρια θάνατοι ετησίως μπορούν να αποφευχθούν με εμβολιασμούς
Περισσότερο από το 22% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε περιοχές που αντιμετωπίζουν κρίσεις διαφόρων ειδών που συνδέονται με έλλειψη πρόσβασης σε βασική περίθαλψη, γι’ αυτό ο WHO θα συνεχίσει την προσπάθεια να ενισχύσει τα συστήματα υγείας στις περιοχές αυτές. Τέλος, ο Ebola και άλλα υψηλής απειλής παθογόνα μπορούν οποιαδήποτε στιγμή να προκαλέσουν επείγουσες κρίσεις για τη δημόσια υγεία, γι’ αυτό ο WHO εστιάζοντας σε όσα δεν διαθέτουν αποτελεσματικές θεραπείες και εμβόλια θα επιδιώξει την ενίσχυση της έρευνας και άρα του επιπέδου ετοιμότητας και πρόληψης σχετικών κρίσεων.
Σε έναν κόσμο που γρήγορα αλλάζει, η παγκόσμια υγεία τίθεται στο προσκήνιο και αντανακλά πολλές από τις αλλαγές αυτές, απαιτώντας εγρήγορση από τη μεριά της κοινωνίας και των φορέων υγείας για τον καθορισμό των προτεραιοτήτων και τον σχεδιασμό αποτελεσματικών πλάνων δράσης για την αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών. Με αποστολή την εξυπηρέτηση των ευάλωτων, τη διατήρηση του κόσμου ασφαλούς και την προώθηση της υγείας, o WHO καλωσορίζει το 2019 με ένα στρατηγικό πλάνο και όπως δηλώνει ο Δρ Tedros Adhanom Ghebreyesus, γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η αποστολή αυτή είναι η δική τους υπόσχεση στην ανθρωπότητα για τα επόμενα πέντε έτη.
Δημοσίευση WHO: https://www.who.int/emergencies/ten-threats-to-global-health-in-2019
