Της Χρύσας Στεργίου,
“Γη του ξεραμένου λιβαδιού,
Γη της πικραμένης Παναγιάς
Γη του Λίβα, του άδικου χαμού
Τ’ άγριου καιρού ,των ηφαιστείων
Χρυσοπράσινο φύλλο ριγμένο στο πέλαγος”
Ο στιχουργός Λεωνίδας Μαλένης όταν έγραφε τους παραπάνω στοίχους για την μεγαλόνησο που την παρομοίαζε με χρυσοπράσινο φύλο ριγμένο στο πέλαγος δεν είχε κατά νου του τον υπέρογκο πλούτο που κρύβει αυτό το πέλαγος. Αλλά είχε σκεφτεί τις δυσκολίες και τους άγριους καιρούς που θα ταλαιπωρήσουν την Κύπρο μας. Εν έτη 2019, η Κυπριακή Δημοκρατία, έχοντας ανακαλύψει τον υποθαλάσσιο θησαυρό που την περιβάλει, έχει έρθει αντιμέτωπη με συμφέρουσες προτάσεις για συνεργασία είτε αυτή είναι οικονομική είτε ενεργειακή καθώς και πολιτική. Αλλά από την άλλη έχουμε την Τουρκία να βρυχάται και να εξαπολύει απειλές και σκληρή πολιτική απέναντι στην άσκηση των δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο καλπάζουν με γοργούς ρυθμούς. Το 2019 για το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας αποτελεί πυλώνα σταθεροποίησης. Έχοντας προγραμματίσει πλίθος κινήσεων για εντός της Α.Ο.Ζ. της. Αρχικά , προβλέπεται η πραγματοποίηση πέντε νέων γεωτρήσεων από τις εταιρίες TOTAL, ENI και EXXON MOBIL. Με την τελευταία να πρωταγωνιστεί αφού αναμένονται τα αποτελέσματα για την αναγνωριστική γεώτρηση στον στόχο «Δελφύνη-1» του οικοπέδου 10 στις αρχές του επόμενου μήνα. Που θα είναι η πυξίδα που θα οδηγήσει για τα επόμενα βήματα που θα ακολουθούσουν. Μάλιστα περιμένουμε και επιπλέον γεώτρηση από την EXXON MOBIL στο παρών θαλάσσιο τεμάχιο σε έναν από τους στόχους «Γλαύκος» ή «Ανθείας».
Πέραν των γεωτρήσεων, το 2019 θα μπουν οι τελικές υπογραφές όσων αναφέρθηκαν το προηγούμενο έτος για τους αγωγούς προς Αίγυπτο και Ευρώπη. Το πρώτο τρίμηνο του νέου έτους αναμένουμε πλησίον της Κνωσού της λεβεντογένας την τριμερείς συνάντηση κορυφής ανάμεσα σε Αναστασιάδη, Τσίπρα και Νετενιάχου για την υπογραφή της κατασκευής του κολοσσιαίου υποθαλάσσιου αγωγού EastMed.
Παράλληλα η Τουρκία σύμφωνα με τις δηλώσεις του υπουργού εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανακοίνωσε τον Δεκέμβριο ότι η Άγκυρα θα ξεκινήσει έρευνες «σ’ εκείνες τις περιοχές, μέσα στη δική μας Α.Ο.Ζ., την οποία έχουμε καταχωρίσει στα Η.Ε.». Ανέφερε επιπλέον, «και οι περιοχές που μας έχουν προσκαλέσει τα κατεχόμενα, πρόκειται για την περιοχή που ξεκινάει από την Καρπασία, στα βόρεια των κατεχομένων, και φτάνει μέχρι τα ανατολικά της Τουρκίας, όπου συναντά την Α.Ο.Ζ. της Τουρκίας». Ένα μέρος της τουρκικής Α.Ο.Ζ., συνέχισε, συμπίπτει με τα οικόπεδα τα οποία έχει καθορίσει ως δικά της η «νότια Κύπρος» αλλά την προκείμενη στιγμή στο οικόπεδο 10 (οικόπεδο που πραγματοποιεί ερευνητικές γεωτρήσεις η αμερικανική εταιρία EXXON MOBIL) δεν υφίστανται συγκρουόμενα συμφέροντα. «Επομένως, σ’ εκείνες τις περιοχές θα ξεκινήσουμε κι εμείς γεώτρηση. Μέσα στον Ιανουάριο έρχεται και το δεύτερο γεωτρύπανο μας, ξέρετε», τόνισε.
Μάλιστα η Τουρκία στα νότια παράλια της έχει ξεκινήσει και η ίδια γεωτρήσεις προσπαθώντας να προκαλέσει γεωπολιτικές αλλαγές. Επιπλέον με το γεωτρύπανο «Πορθητής» που είχε επιφέρει μια σύγχυση στους θεατές του θεάτρου της Ανατολικής Μεσόγειου ότι θα επιχειρούσε να τοποθετήσει γεωτρύπανο εντός της Α.Ο.Ζ. της Κυπριακής Δημοκρατίας. Παρέμεινε στο οικόπεδο «Φοινίκη 1» ανοιχτά του Κόλπου της Αττάλειας προκαλώντας ευχάριστες καθησυχάσεις.
Δεν μπορούμε όμως να παραβλέψουμε τις πάγιες θέσεις της Άγκυρας στο ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι οποίες μας χτυπούν καθημερινά βιαίως θα λέγαμε την πόρτα με έντονη ρητορική αλλά και με την προβολή ισχύος από την γείτονα χώρα με μια σειρά από παράνομες Navtex, ασκήσεις, παρεμπόδιση ερευνών, όπως και με την πραγματοποίηση ερευνών σε κάποια σημεία στην Α.Ο.Ζ. της Κυπριακής Δημοκρατίας. Έρευνες που διεξάγονται δήθεν στο όνομα της τουρκοκυπριακής πλευράς, ένας διπλωματικός δούρειος ίππος καλά δουλεμένος από την πλευρά της Άγκυρας τα τελευταία χρόνια. Για το μείζον θέμα της διεκδίκησης των θαλάσσιων τεμαχίων, η Τουρκία έχει θέσει τρεις όρους για την εκμετάλλευσή τους χωρίς την λύση του Κυπριακού. Ο πρώτος αφορά την κοινή διαχείριση από επιτροπή της ελληνοκυπριακής πλευράς αλλά και της τουρκοκυπριακής , ισομερισμός των εσόδων μεταξύ των δύο κοινοτήτων και να υπάρξει αγωγός προς Τουρκία. Όμως οι δυο πρώτοι όροι οδηγούν έμμεσα στην αναγνώριση του ψευδοκράτους και γι’ αυτό απορρίπτονται κάθετα από την πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Τα παραπάνω μας προμηνύουν για τις αρχιτεκτονικές ενεργειακές αλλαγές που θα διαδραματιστούν στο φόντο της Ανατολικής Μεσόγειου με πρωταγωνιστές τις κυρίως συνορεύων χώρες. Που δεν είναι άλλες παρά μονό η Κύπρος, η Ελλάδα, η Τουρκία και το Ισραήλ. Με τον ρόλο του κακού να αποδίδεται άψογα από το μέρος της Τουρκιάς. Όπου και το 2019 αναμένεται να ακολουθήσει την ίδια σταθερή σκληρή αντιμετώπιση στο ζήτημα. Γεγονός που αποδίδεται στο ότι δεν θέλει σε καμία περίπτωση να κάτσει και άλλο έξω από το ενεργειακό παιχνίδι. Κάτι που προσδιορίζει την μελλοντική άσκηση πολιτικής ισχύος στην περιοχή.