14.9 C
Athens
Παρασκευή, 15 Νοεμβρίου, 2024
ΑρχικήΠολιτικήΕλλάδαΣχέσεις ΠΑ.ΣΟ.Κ-Νέας Δημοκρατίας: σύμμαχοι από ανάγκη

Σχέσεις ΠΑ.ΣΟ.Κ-Νέας Δημοκρατίας: σύμμαχοι από ανάγκη


Του Γιώργου Κωστόπουλου,

Οι σχέσεις μεταξύ του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και της Νέας Δημοκρατίας χαρακτηρίζονταν ως τεταμένες ή και συγκρουσιακές έως και τις αρχές της δεύτερης δεκαετίας του 2000. Επί 38 σχεδόν χρόνια, τα δύο αυτά κόμματα είχαν μονοπωλήσει την ελληνική πολιτική επικαιρότητα με τις κόντρες και τις διαφορές τους, με αποτέλεσμα ο ελληνικός λαός να οδηγηθεί σε έναν άτυπο διχασμό, με διαχωρισμό σε ‘’πράσινους’’ και ‘’γαλάζιους’’.

Η περίοδος, όμως, του ακραίου διχασμού μεταξύ των δύο αυτών πολιτικών φορέων έληξε και επίσημα με την έναρξη της λεγόμενης ‘’μνημονιακής εποχής’’. Η ελληνική οικονομία είχε φθάσει σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, με αποτέλεσμα να είναι απόλυτη ανάγκη πολιτικής σύμπνοιας και συνεργασίας. Συγκεκριμένα, στις 6 Νοεμβρίου 2011 η Προεδρία της Ελληνικής Δημοκρατίας ανακοίνωσε την συμφωνία σχηματισμού νέας, μεταβατικής κυβέρνησης μεταξύ του απερχόμενου Πρωθυπουργού Γιώργου Α. Παπανδρέου και του αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης Αντώνη Σαμαρά. Την νέα κυβέρνηση ενίσχυσε, επίσης, η κοινοβουλευτική ομάδα του ΛΑ.Ο.Σ. , ενώ Πρωθυπουργός κοινής αποδοχής ορίστηκε ο πρώην κεντρικός τραπεζίτης της Ελλάδας και τέως αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Λουκάς Παπαδήμος.

Οι κόντρες μεταξύ των ‘’δύο’’ βρισκόντουσαν σε τεντωμένο σκοινί ακόμα και στο πλαίσιο της συνεργασίας αυτής, ωστόσο σημαντικός λόγος διατήρησης αυτής της κατάστασης αποτελούσε η ανάγκη ικανοποίησης των ακροατηρίων των δύο αυτών πολιτικών κεφαλαίων. Εν μέσω της οικονομικής κρίσης και με την Ελλάδα να οδηγείται στον μηχανισμό οικονομικής στήριξης, δεν υπήρχε χώρος για τον σχεδιασμό εναλλακτικών πολιτικών είτε από το ΠΑ.ΣΟ.Κ. είτε από τη Νέα Δημοκρατία, με αποτέλεσμα το καθεστώς της συγκυβέρνησης να αποτελεί ‘’αναγκαίο κακό’’. Με τη λογική αυτή, η συγκατοίκηση συνεχίστηκε και μετά το καλοκαίρι του 2012, με τις εκλογές του Μαΐου και Ιουνίου να βγάζουν δύο σημαντικά συμπεράσματα, την αντίδραση του κόσμου σχετικά με τις αστοχίες της συγκυβέρνησης του 2011 και την ελεύθερη πτώση του ΠΑ.ΣΟ.Κ., που ‘’πλήρωσε’’ για όλα τα δεινά της Ελλάδας μετά το ξέσπασμα της κρίσης.

Παρά την σμίκρυνση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. σε αριθμούς και έδρες, η Νέα Δημοκρατία και ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς ήξεραν ότι είχαν ανάγκη την στήριξη αυτή από τον ‘’άσπονδο εχθρό’’. Έτσι, μετά το κλείσιμο της ΕΡΤ και την αποχώρηση του μικρότερου κυβερνητικού εταίρου της Δημοκρατικής Αριστεράς, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. αναβαθμίστηκε στο πλαίσιο της κυβέρνησης, αναλαμβάνοντας περισσότερες εξουσίες από όσες θα επιθυμούσε αρχικώς η ‘’γαλάζια’’ παράταξη. Πιο συγκεκριμένα, ο Ευάγγελος Βενιζέλος ανέλαβε όχι μόνο Υπουργός Εξωτερικών αλλά και Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, με αρκετά ακόμα στελέχη της Κεντροαριστερής παράταξης να αναλαμβάνουν σημαντικά κυβερνητικά πόστα.

Η έντονη αντίθεση στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. που ερχόταν με ταχύ το βήμα, συσπείρωσε ακόμα περισσότερο τη σύμπραξη ΠΑ.ΣΟ.Κ.- Ν.Δ., με αποτέλεσμα η αντιπολίτευση να θεωρεί πλέον ότι δεν υπάρχουν καθόλου διαφορές μεταξύ των κομμάτων της συγκυβέρνησης. Αυτό το γεγονός διατάρασσε την ηρεμία μεταξύ των λεγόμενων ‘’Σαμαροβενιζέλων’’ που ήθελαν να κρατήσουν διακριτές τις διαφορές τους, ενόψει και των επερχόμενων εκλογών που θεωρούνταν πολύ πιθανές να προκύψουν, λόγω της απόπειρας πρόωρης εκλογής νέου Προέδρου της Δημοκρατίας.

Στην κοινή πρόταση της Κυβέρνησης, ο Σταύρος Δήμας, δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία και στις τρεις διαδοχικές ψηφοφορίες με αποτέλεσμα να οδηγήσει στην πτώση του κυβερνητικού σχήματος. Επίσης, το γεγονός ότι το ΠΑ.ΣΟ.Κ. στήριξε τον εκλεκτό της Νέας Δημοκρατίας απογοήτευσε τους υποστηρικτές του, που δεν επιθυμούσαν σε καμιά περίπτωση να γίνουν η πολιτική ‘’ουρά’’ της κεντροδεξιάς παράταξης, κάτι που εκ των πραγμάτων συνέβη.

Τα γεγονότα οδήγησαν με ταχύτητα στην πτώση της κυβέρνησης και στην άνοδο νέων πολιτικών δυνάμεων, αλλάζοντας μια για πάντα τα πολιτικά δεδομένα στην Ελλάδα. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. ‘’εξαϋλώθηκε’’ στις δύο εκλογές του 2015, ενώ η Νέα Δημοκρατία έμεινε δεύτερη και μακριά από τον στόχο να πείσει τον ελληνικό λαό ότι ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. αποτελεί το απόλυτο κακό για το μέλλον της χώρας.

Συμπερασματικά, ΠΑ.ΣΟ.Κ. και Νέα Δημοκρατία την περίοδο 2010-2018 έχουν διαγράψει οριστικά το μεγαλύτερο μέρος των διαχωριστικών πλαισίων που υπήρχαν μεταξύ τους. Η κοινή ψήφιση τεσσάρων μνημονίων, η στήριξη κοινού υποψηφίου για τη διαδοχή στη Προεδρία της Δημοκρατίας, η αμοιβαία αντιπάθεια στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και οι εκλογικές απογοητεύσεις του ΠΑ.ΣΟ.Κ. οδήγησαν σε μια φιλία που άλλες εποχές θα θεωρούνταν αν όχι αστείο, άπιαστο όνειρο.

Οι υποστηρικτές τους, όμως, βλέποντας ότι κινδυνεύουν να χάσουν την πολιτική τους ταυτότητα δείχνουν ότι δε θέλουν τη συνέχιση αυτής της συνεργασίας και ότι το καθεστώς αυτό μπορεί να είναι μόνο προσωρινό, με γνώμονα το εθνικό συμφέρον.

Πλέον με την αλλαγή του δίπολου από ΠΑ.ΣΟ.Κ. – Νέα Δημοκρατία σε ΣΥ.ΡΙΖ.Α. – Νέα Δημοκρατία, λίγοι παραμένουν πιστοί στα παλαιά πρότυπα αλληλοκατηγοριών μεταξύ της κεντροαριστερής και της κεντροδεξιάς παράταξης. Οι διαχωριστικές γραμμές έχουν εξαφανισθεί σε μεγάλο βαθμό, τα πολιτικά πάθη έχουν αλλάξει χρωματισμούς, ωστόσο στο μέλλον κανείς δε μπορεί να προβλέψει πως θα εξελιχθεί η κατάσταση αυτή. Ίσως κάποτε η συσπείρωση της Κεντροαριστεράς να οδηγήσει σε άνοδο του ΠΑ.ΣΟ.Κ. , κάτι που θα ξαναδιχάσει το κλίμα μεταξύ των δύο αυτών ιστορικών κομμάτων, ωστόσο απομένει να δούμε αν κάτι τέτοιο θα γίνει πράξη ή θα συνεχιστεί η άτυπη συσπείρωση των δύο απέναντι στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. που πλέον αποτελεί τον μεγαλύτερο εχθρό και του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και της Νέας Δημοκρατίας στην ελληνική πολιτική σκακιέρα.

Γιώργος Κωστόπουλος

Απόφοιτος του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Το διάστημα αυτό σπουδάζει Δημοσιογραφία και ΜΜΕ σε ιδιωτικό Ινστιτούτο εκπαίδευσης. Έχει προηγούμενη εμπειρία στην αρθρογραφία καθώς την περίοδο 2016-2017 υπήρξε αρθρογράφος για διάφορα site ποικίλης ύλης, ενώ από τις αρχές του 2018 είναι ιδρυτής και διαχειριστής ενημερωτικού group αθλητικού περιεχομένου στα social media. Από ξένες γλώσσες γνωρίζει αγγλικά.

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Γιώτα Κοσκινά
Γιώτα Κοσκινά
Γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στον Πειραιά. Αποφοίτησε το 2016 από το τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου με κατεύθυνση την Πολιτική Επιστήμη. Είναι μεταπτυχιακή φοιτήτρια του τμήματος Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης στο μεταπτυχιακό με τίτλο «Πολιτική και Διαδίκτυο» του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα ως επικοινωνιολόγος.