Του Διονύση Κουσκουλή,
Το Βυζαντινό κράτος με την άνοδο της Μακεδονικής δυναστείας στον θρόνο εν έτει 867 εισέρχεται στην τελευταία περίοδο ακμής, που όμως διαρκεί μέχρι και το τέλος της διακυβέρνησης του Βασιλείου Β΄. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου το Βυζάντιο θα κληθεί να υπερασπισθεί τα σύνορά του στο Βαλκάνια, στη Ανατολή και στην Δύση. Από τους πιο ισχυρούς εχθρούς, που θα επιχειρήσουν να αποκρούσουν οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες, είναι οι Βούλγαροι, φύλο τουρκοαλταϊκής προέλευσης. Μετά από την κατάρρευση του Ουνικού κράτους στα μέσα του 5ου αιώνα, μια ομάδα Βουλγάρων απορροφήθηκε από τους Αβάρους, οι οποίοι μέχρι τον 7ο αιώνα είχαν εισβάλει στην αυτοκρατορία, προκαλώντας δηώσεις και λεηλατώντας διάφορες επαρχίες. Οι Βούλγαροι, τελικά, κατάφεραν να ανεξαρτητοποιηθούν από το παρηκμασμένο Αβαρικό κράτος και στη συνέχεια, εγκαταστάθηκαν σε περιοχές της χερσονήσου του Αίμου κοντά στον Δούναβη. Σε αυτές τις περιοχές, ήλθαν σε επαφή με ήδη εγκατεστημένα σλαβικά φύλα, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει σταδιακά ο εκσλαβισμός τους.
Κατά τον 7ο και 8ο οι Βούλγαροι το Βυζάντιο προσβάλλουν με επιδρομές, με στόχο την λαφυραγωγία και μερικές φορές και την κατάκτηση. Έτσι, λοιπόν, αυτοκράτορες, όπως ο Κωνσταντίνος ο Δ΄ κατά τα τέλη του 7ου αιώνα, προσπαθούν να ανακόψουν την περαιτέρω προέλασή τους στις νοτιότερες επαρχίες της αυτοκρατορίας διοργανώνοντας εκστρατείες. Όμως, δεν στέφονται όλες οι εκστρατείες από επιτυχία, αλλά και όσες πετυχαίνουν δεν καταλήγουν σε κατάλυση του βουλγαρικού κράτος. Από την άλλη, βέβαια, πέρα από τις πολεμικές συρράξεις σταδιακά αναπτύσσονται εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών. Μέχρι και τις αρχές του 9ου αιώνα, οι σχέσεις μεταξύ τους χαρακτηρίζονται από περιόδους συγκρούσεων και ειρήνης.
Τον 9ο αιώνα, όμως, το Βουλγαρικό κράτος αρχίζει να επεκτείνεται ακόμη πιο πολύ προς νότο, ισχυροποιείται οικονομικά και στρατιωτικά, κατανικά τους Βυζαντινούς σε διάφορες μάχες, πράγμα που το καθιστά άμεσο κίνδυνο για το Βυζάντιο. Επί ηγεμόνος Κρούμου στις αρχές του αιώνα, το κράτος πετυχαίνει νίκες εναντίον του Βυζαντίου με αποκορύφωμα την σφαγή του αυτοκράτορα Νικηφόρου Α΄και του στρατού του. Οι επόμενοι αυτοκράτορες θα χρειαστούν να καταβάλλουν όλες τις δυνάμεις, προκειμένου να αποκρούσουν τον Κρούμο, ο θάνατος του οποίου σώζει προσωρινά το Βυζάντιο από περισσότερους πολέμους. Ο διάδοχος του Κρούμου, Ομουρτάγ θα κλείσει τριακονταετή συνθήκη με το Βυζάντιο αποτρέποντας και άλλες συγκρούσεις. Κατά τα τέλη του 9ου αιώνα συντελείται ένα γεγονός, που θα μεταβάλλει τη θρησκεία και την πολιτειακή δομή του κράτους, ενώ ταυτόχρονα θα θέσει τα θεμέλια για την άνθιση της διανόησης και του πνεύματος στην Βουλγαρία. Πρόκειται για τον εκχριστιανισμό του κράτους επί ηγεμόνα Βόριδος, ο οποίος βαπτίζεται χριστιανός, λαμβάνοντας το όνομα Μιχαήλ (Βόρις-Μιχαήλ). Με τον τρόπο αυτό η Βουλγαρία εντάσσεται στην πολιτισμική σφαίρα του Βυζαντίου, από το οποίο δανείζεται όχι μόνο την θρησκεία, αλλά και στοιχεία διοικητικής, πολιτειακής οργάνωσης και πολιτισμού.
Ενώ επί Βόριδος οι σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών ήταν ειρηνικές, το 894 ανεβαίνει στον βουλγαρικό θρόνο ο Συμεών, Βούλγαρος που σπούδασε στην Κωνσταντινούπολη, όπου υιοθέτησε την ιδέα της αυτοκρατορικής αρχής προσαρμόζοντάς την στα δικά του δεδομένα. Ουσιαστικά, αυτό που επεδίωκε, ήταν η σύσταση ενός βουλγαρορωμαϊκού κράτους με τον ίδιο ως αυτοκράτορα Βουλγάρων και Ρωμαίων. Γι’ αυτό το λόγο, ανέλαβε το εγχείρημα της κατάκτησης του Βυζαντίου θέτοντας ως κύριο στόχο την Κωνσταντινούπολη. Από το 894 μέχρι το 927 διεξήγαγε εκστρατείες εναντίον του Βυζαντίου εισβάλλοντας κυρίως σε Μακεδονία και Θράκη, όπου επιδίδεται σε δηώσεις και λεηλασίες. Επίσης, καταφέρνει να πετύχει συντριπτικές νίκες εναντίον των Βυζαντινών, όπως στο Βουλγαρόφυγον το 896. Οι αυτοκράτορες από τον Λέοντα Στ΄ μέχρι και τον Ρωμανό Λεκαπηνό προσπαθούν να τον αναχαιτίσουν. Ο Συμεών κατάφερε να φθάσει μέχρι και την Κωνσταντινούπολη, όπου κάθε φορά παρατά την εκστρατεία μπροστά στην θέα των απόρθητων τειχών της Βασιλεύουσας, και αναγκάζεται να συνθηκολογήσει. Τελικά, ο θάνατός του το 927 απαλλάσσει το Βυζάντιο από τον κίνδυνο, όχι όμως για πολύ.
Κατά τα τέλη του 10ου ο αυτοκράτορας Ιωάννης Τσιμισκής καθυπέταξε το Βουλγαρικό Κράτος αιχμαλωτίζοντας τους πιθανούς διαδόχους. Η βυζαντινή κατοχή της Βουλγαρίας από το 971-976 και ο θάνατος του Τσιμισκή θα οξύνουν την αντίδραση της τοπικής αριστοκρατίας οδηγώντας στην εκδήλωση της επανάστασης των Κομητόπουλων, για την οποία θα γίνει λόγος πιο αναλυτικά στην συνέχεια. Αυτήν την κατάσταση έχει να αντιμετωπίσει ο Βασίλειος Β’, όταν ανεβαίνει στον θρόνο το 976. Να σημειωθεί ότι η επερχόμενη σοβαρή απειλή για το Βυζάντιο θα προέλθει από τους Κομητόπουλους και θα αποτελέσει την αιτία του πολυετούς και αιματηρότατου πολέμου μεταξύ των δύο κρατών μέχρι το 1018.
Ζει στην Θεσσαλονίκη, όπου σπουδάζει Ιστορία και Αρχαιολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Γνωρίζει άριστα αγγλικά και γερμανικά, ενώ έχει συμμετάσχει σε μία σειρά προγραμμάτων, σεμιναρίων και επιστημονικών συνεδρίων. Στον ελεύθερο του χρόνο, ασχολείται με την μουσική.
