Του Θεοχάρη Χατζημανώλη,
Στην τελευταία του επίσκεψη στην Θεσσαλονίκη ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας προέβη σε δηλώσεις περί ιδρύσεως νέου Διεθνούς Πανεπιστημίου, το οποίο θα έχει έδρα στην Θεσσαλονίκη και τα τμήματά του θα επεκτείνονται στις Σέρρες, την Καβάλα, το Κιλκίς, τη Δράμα και την Κατερίνη. Το νέο αυτό Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα θα προκύψει από την συνένωση των τριών ήδη υφισταμένων περιφερειακών ΑΤΕΙ με το Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδας και θα προσφέρει ξενόγλωσσα προγράμματα σπουδών.
Έτσι έχει το πράγμα ως προς τις εξαγγελίες. Ως προς την υλοποίηση δε, σχεδόν σε όλη την πρόταση, από την αρχή της έως το τέλος της, είναι εμφανέστατη η προχειρότητα, η οποία καταλήγει σε επίπεδα αερολογίας.
Το πρόβλημα δεν εντοπίζεται στην πρόθεση για τη δημιουργία ενός επιβλητικού ελληνικού πανεπιστήμιου με διεθνή προγράμματα σπουδών, αλλά στην εξόφθαλμη συγχώνευση ετερόκλητων και κατ’ουσίαν ασύνδετων στοιχείων πάνω σε μία βάση αμφίβολη (και με νοερούς υπολογισμούς σχεδόν ανύπαρκτη) τόσο θεσμικά όσο και προϋπολογιστικά.
Πρώτον, επείγει να τονιστεί πως Διεθνές Πανεπιστήμιο υπάρχει ήδη και λειτουργεί. Σαφώς και υπάρχουν πάρα πολλά περιθώρια για βελτίωση, καθώς και αρκετά προβλήματα που ζητούν επίλυση, μα στην προκειμένη περίπτωση δεν τέθηκε ουδόλως ζήτημα αναβάθμισής του. Το πανεπιστήμιο αυτό έχει ιδρυθεί με ευρωπαϊκά κονδύλια και πλέον χρηματοδοτείται κατά το 78% του είτε από δίδακτρα, είτε από χορηγίες, γεγονός που έξαφνα εγείρει απορίες για τον οικονομικό χαρακτήρα του νέου ιδρύματος και τις γενικές δημοσιονομικές του σχέσεις. Το ήδη υπάρχον, έχει επιπρόσθετα κατορθώσει από το 2005 που ιδρύθηκε μέσα στο γνωστό κοινωνικό και οικονομικό κλίμα, που ενέσκηψε πάνω του, να αποκτήσει κάποια διεθνή αναγνώριση στην ακαδημαϊκή κοινότητα και να επανδρωθεί από καταξιωμένους επιστήμονες. Ένας εξ ’αυτών, ο Κώστας Γραμμένος, εγνωσμένου κύρους πανεπιστημιακός και άνθρωπος με αξιοσημείωτη συμβολή στην διοίκηση του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδας, δήλωσε την παραίτησή του μετά τις μεγαλεπήβολες δηλώσεις του πρωθυπουργού, εκφράζοντας την εύλογη και επόμενη δυσαρέσκεια του.
Δεύτερον, η κατάσταση στον ακαδημαϊκό χώρο των ΤΕΙ και των ΑΕΙ είναι ήδη γνωστή και το χάσμα μεταξύ τους υπαρκτό και αυταπόδεικτο. Δεν είναι λοιπόν, ούτε έστω ρεαλιστικό να επιχειρείται συναγελασμός των γνωστικών αντικειμένων και των εκπαιδευτικών μεθοδολογιών του κάθε ιδρύματος σε διεθνή άξονα. Θα καταργηθούν τμήματα ΑΤΕΙ, που δεν ανταποκρίνονται στις διεθνείς αναπτυξιακές προδιαγραφές για την εκπαίδευση; Το μάθημα θα γίνεται πλέον στα αγγλικά; Και σε τι είδους θεσμικό πλαίσιο; Τα ΑΤΕΙ θα αποκτήσουν μονομιάς πανεπιστημιακό χαρακτήρα;
Ας μην ξεχνάμε πως βαρύγδουπο μέλημα του κρατικού μηχανισμού, είναι τόσο η σχεδόν ανύπαρκτη αξιολόγηση των ΑΤΕΙ (θυμίζω την υπόθεση δωροδοκίας καθηγητή στο ΑΤΕΙ Σερρών) όσο και το ζήτημα συνολικής αναβάθμισης της τεχνολογικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα.
Επομένως, το εγχείρημα έχει ως εξής: Θα ιδρύσουμε νέο Διεθνές Πανεπιστήμιο, επιβαρύνοντας εκ νέου τον προϋπολογισμό, στο οποίο πανεπιστήμιο θα διδάσκονται εκτός από τα ήδη υπάρχοντα (μάλλον) μαθήματα, κλάδοι της τεχνολογικής εκπαίδευσης, χωρίς αυτοί να συμβαδίζουν πάντα με τις διαθέσεις των διεθνών προγραμμάτων, σε ξένη γλώσσα (που θα ξεγράψει τα ελληνόγλωσσα τμήματα;) και χωρίς να υπάρχει καμία απολύτως μελέτη ως προς την δυναμική αυτής της συγχώνευσης, τόσο αυτήν του εκπαιδευτικού προσωπικού όσο και των υπαρχόντων υποβαθμισμένων κατά τόπου προγραμμάτων σπουδών στα ΑΤΕΙ.
Επειδή μένει ακόμα στο επίπεδο της εξαγγελίας, τα διευκρινιστικά ερωτήματα είναι πολλά. Αλλά αυτό δεν αλλάζει το γενικό πλάνο, ενός Πανεπιστημίου «Φρανκενσταίν» κομμένου και ραμμένου από διάφορα ασυσχέτιστα και ελαττωματικά (όπως θα καταδειχθούν μετά την κατάτμηση) λειτουργικά κομμάτια. Όλη αυτή η πρόθεση θα μπορούσε να δαπανηθεί κάλλιστα στην ανόρθωση των δομικών και οικονομικών προβλημάτων τόσο των ΑΤΕΙ όσο και σε κάποιο βαθμό του Διεθνούς Πανεπιστημίου στη Θέρμη, με αξιοποίηση επιχειρήσεων ανάδειξης και ενίσχυσης. Όπως όμως καθίσταται έκδηλο, η κυβέρνηση αρέσκεται σε γκραβούρες έργων, των οποίων η υλοποίηση έπεται. Έκδηλο είναι επίσης πως η οργάνωση μιας άρτιας και συγκριτικά πλεονάζουσας, αν μη τι άλλο, τεκμηριωμένης μεταρρύθμισης δεν είναι στα σχέδια της κυβέρνησης. Περισσότερο είναι η προεκλογική επικοινωνία και τα προεξαγγελτικά «βεγγαλικά», που θα φωτίσουν τον ουρανό των ψηφοφόρων με καλαίσθητες πομφόλυγες.
Όταν συνυπάρχουν η διάθεση για αλλαγή με την αδιαθεσία για μεθοδικότητα το αποτέλεσμα δεν μπορεί να μοιάζει παρά με μία κακή επένδυση με επονείδιστες συνήθως συνέπειες.
Είναι χρέος μας να διασφαλίσουμε και να τονώσουμε την γραμμική πορεία του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδας και να στρέψουμε το βλέμμα μας όχι σε «μπουγιουρντοποίηση» με άξονα την αλλαγή καθαυτή, αλλά σε ανόρθωση. Ανόρθωση, που από καιρό ζητούν τα παραγκωνισμένα ΑΤΕΙ σε όλες τις πτυχές του βίου τους. Ανόρθωση, που φαίνεται να απαξιώνει η παρούσα κυβέρνηση.
Γεννήθηκε στο Λιτόχωρο Πιερίας το 1999. Είναι φοιτητής του τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από τον Οκτώβριο του 2017. Στα ενδιαφέροντα και τις δράσεις που αναπτύσσει συμπεριλαμβάνονται θεματικές ενότητες πολιτικής, ιστορίας, φιλοσοφίας, κοινωνιολογίας, οικονομίας και κριτικής της τέχνης. Συμμετέχει σε πολιτικές προσομοιώσεις, επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες και ασχολείται από την παιδική του ηλικία με το θέατρο. Γνωρίζει αγγλικά και ιταλικά. Στο OffLine Post γράφει ιστορικά θέματα.