Του Πάνου Ιορδανίδη,
Η συνέχεια της ανασκόπησης διεθνούς πολιτικής για το 2018 με τα γεγονότα που σημάδεψαν τον κόσμο. Το Μέρος Α’ θα το βρείτε εδώ.
Η πρόοδος στην ειρηνευτική διαδικασία της Κορεατικής Χερσονήσου
Το θέμα της αποπυρηνικοποίησης της Κορεατικής Χερσονήσου αποτελούσε για πολλά χρόνια ένα πολύ σημαντικό θέμα για τη διεθνή κοινότητα. Ο πολλαπλασιασμός των πυρηνικών όπλων από το καθεστώς της Β. Κορέας έφερε μεγάλες ανησυχίες για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια. Καθώς το 2018 εκτυλισσόταν, η επικινδυνότητα αυξανόταν ολοένα και περισσότερο, με τις ΗΠΑ να εντείνουν την ένταση και το ενδεχόμενο του αφοπλισμού της Πιονγιάνγκ μέσω ενός προληπτικού πολέμου να βρίσκεται προ των πυλών. Εν τέλει, η ψυχραιμία επικράτησε. Ντόναλντ Τραμπ και Κιμ Γιονγκ Ουν συναντήθηκαν τον Ιούνιο στη Σιγκαπούρη και συμφώνησαν σε εγγυήσεις ασφαλείας και σταδιακή αποπυρηνικοποίηση αντίστοιχα, με σκοπό να επιτευχθεί η ειρήνη στη χερσόνησο χτίζοντας ένα βιώσιμο καθεστώς από κοινού Βόρεια και Νότια Κορέα. Οι συναντήσεις μεταξύ των δύο κρατών της Κορέας τους επόμενους μήνες ήρθαν να προσθέσουν ένα επιπλέον θετικό πρόσημο στην όλη διαδικασία και η κατασκευή του οδικού δικτύου που θα συνδέει τις δύο χώρες ήρθε να την επικυρώσει.
Ο φόνος του Τζαμάλ Κασόγκι
Με τις ΗΠΑ να επενδύουν σημαντικό κεφάλαιο στην ισχυροποίηση του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας κατά του Ιράν, ο ρόλος του «τοποτηρητή της περιοχής» για το Ριάντ αντιμετωπίστηκε με λίγο παραπάνω υπεροψία από τους ίδιους. Δυστυχώς, για τον αρθρογράφο της Ουάσιγκτον Ποστ, Τζαμάλ Κασόγκι, ήταν αρκετή για να ξεφύγει η κατάσταση εκτός ελέγχου. Στις 2 Οκτωβρίου, ο αντιφρονούντας Σαουδάραβας δημοσιογράφος εισέρχεται στο σαουδαραβικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη και δεν βγαίνει ποτέ ζωντανός. Για να καλύψει τη δολοφονία, η Σαουδική Αραβία εξέδωσε πολλές και διαφορετικές ιστορίες για το συμβάν, όμως η τουρκική πλευρά και η CIA αποκάλυψαν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο τους ενόχους. Ο Πρόεδρος Τραμπ, προκειμένου να μην υποδαυλιστεί η συμμαχία του με τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, πήρε πολλές και διαφορετικές θέσεις «ουδετερότητας» σχετικά με το συμβάν, όμως η συζήτηση τόσο στο εσωτερικό των ΗΠΑ όσο και στη Δύση εν γένει είχε ανοίξει: Είναι η Σαουδική Αραβία ένας σύμμαχος που πρέπει να βασιζόμαστε; Το σίγουρο πάντως είναι ότι η πτώση της επιρροής της στη Μέση Ανατολή οδήγησε σε ένα πρώτο ειρηνευτικό βήμα στην Υεμένη.
Τα «κίτρινα γιλέκα» ξεχύνονται στους δρόμους του Παρισιού
Το φιλόδοξο σχέδιο του Εμανουέλ Μακρόν να μεταρρυθμίσει την γαλλική οικονομία είχε βρει πολλούς επικριτές στο παρελθόν και όχι μόνο από το εσωτερικό της Γαλλίας. Οι μαζικές κινητοποιήσεις στη Γαλλία δεν είναι καινούριο φαινόμενο, όμως το μέγεθος και η βιαιότητα που πήραν αυτές από τις 17 Νοεμβρίου και έπειτα με το κίνημα των «κίτρινων γιλέκων» ανάγκασαν τον Γάλλο Πρόεδρο να υποχωρήσει και να αναστείλει τις μεταρρυθμίσεις. Η δημοσκοπική πτώση του Μακρόν βάζει φρένο και στις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες του, ενώ το ευρωσκεπτικιστικό ρεύμα στην ΕΕ φαίνεται να ενισχύεται περισσότερο από ποτέ. Οι 5 κύκλοι των διαδηλώσεων των «κίτρινων γιλέκων» έχουν εμπνεύσει αθρόα τους ευρωπαϊκούς λαούς, και σε συνδυασμό με την επικείμενη αποχώρηση της Άνγκελα Μέρκελ από την εγχώρια και την ευρωπαϊκή σκηνή, θέτουν σε αποσταθεροποίηση τον γαλλο-γερμανικό πόλο προώθησης της ενοποιητικής εμβάθυνσης.
Η συμφωνία για το Brexit και ο κίνδυνος μιας «άτακτης εξόδου»
Το 2016, το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος για το μέλλον της χώρας στην ΕΕ ταρακούνησε τον κόσμο θέτοντας βόμβα στα θεμέλια της ΕΕ. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών για το καθεστώς και τις σχέσεις των δύο μερών μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, κατέληξαν σε μια ομαλοποιημένη συμφωνία στα τέλη του Νοεμβρίου. Παρόλ’ αυτά, η συμφωνία δεν φαίνεται να επικυρώνεται από το εσωτερικό της Μεγάλης Βρετανίας, δημιουργώντας εντονότατους τριγμούς στην πολιτική σκηνή της χώρας και αβεβαιότητα για το μέλλον. Ο κίνδυνος για μια «άτακτη έξοδο» από την ΕΕ είναι πιο ορατός από ποτέ, και καθώς η συναίνεση είναι δύσκολο να επιτευχθεί προς πάσα κατεύθυνση, οι εξελίξεις διαφαίνονται καταιγιστικές.
Η κλιματική αλλαγή δεν ανήκει πλέον στο μέλλον, αλλά στο παρόν
Για πολλές δεκαετίες, η ασφάλεια και τα αντικείμενα της πολιτικής προστασίας είχαν να κάνουν με την απειλή του πολέμου και τον πυρηνικό κίνδυνο. Καθώς αυτά τα ζητήματα εξακολουθούν να βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα, η κλιματική αλλαγή έρχεται για να τα ισοφαρίσει (αν όχι να τα προσπεράσει), και το 2018 αποτέλεσε μια τραγική υπενθύμιση κρούοντας το καμπανάκι ηχηρά. Τα προηγούμενα χρόνια, επιστήμονες και εμπειρογνώμονες πάνω στο ζήτημα προειδοποιούσαν πως αν οι ηγεσίες δεν προνοήσουν, οι συνέπειες θα είναι μη αντιστρέψιμες. Τα αέρια που αυξάνουν την θερμοκρασία συνεισφέροντας στην υπερθέρμανση του πλανήτη δεν υπόκεινται σε συλλογικούς περιορισμούς και οι προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας για ένα συνολικό στρατηγικό σχέδιο δράσης υποδαυλίζονται από τις μεγάλες δυνάμεις (Συνθήκη του Παρισιού). Τα υψηλότερα επίπεδα ζέστης, καταστρεπτικές πλημμύρες και πυρκαγιές, αλλά και οι τυφώνες και οι ανεμοστρόβιλοι που καταγράφηκαν το 2018 ως αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής, δυστυχώς επιβεβαιώνουν πως πρόκειται για κάτι που συμβαίνει τώρα και δεν αφορά το μέλλον.
Απόφοιτος του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Είναι λάτρης της διεθνούς πολιτικής τόσο σαν ακαδημαϊκό, όσο και σαν δημοσιογραφικό αντικείμενο. Έχει ασκηθεί σε πολιτικές διευθύνσεις του ΥΠΕΞ και δραστηριοποιείται ενεργά στον χώρο του εθελοντισμού σε ΜΚΟ, ακαδημαϊκά συνέδρια και εκπαιδευτικές προσομοιώσεις.