Του Χρήστου Μπέντσου,
Το παρόν άρθρο αποτελεί το εξαμηνιαίο financial report. Με το τέλος του έτους επιδιώκουμε την καταγραφή των σημαντικότερων γεγονότων τη χρηματαγοράς του β εξαμήνου του 2018. Αντίστοιχο report είχε προηγηθεί και για το α’ εξάμηνο.
Στο γράφημα 1, απεικονίζονται οι τιμές κλεισίματος του Γενικού Δείκτη (ΓΔ) του χρηματιστηρίου από τον Δεκέμβριο του 2014 ως τον Δεκέμβριο του 2018. Σε μια πρώτη ανάγνωση, γίνεται φανερό ότι καταγράφονται δύο κύριες τάσεις, οι οποίες σύμφωνα με τη θεωρία του Dow διαρκούν 1-7 έτη. Μέχρι το 2016 παρατηρείται μια πτωτική τάση, και έκτοτε μια ανοδική σαφώς με μικρότερη κλίση μέχρι τις αρχές του 2018. Έπειτα, έχει ξεκινήσει μια πτωτική τάση. Οι προαναφερθείσες τάσεις είναι εύκολα εξηγήσιμες αν αναλογιστεί κανείς τις εξελίξεις στην ελληνική οικονομία και πολιτική. Πιο συγκεκριμένα, μετά το πρώτο τρίμηνο και τη νίκη του Σύριζα στις ευρωεκλογές του 2014 ξεκινάει μια εύλογη πτωτική πορεία, καθώς γίνεται σαφές ότι ο Σύριζα, με την (τότε) αντιευρωπαϊκή ρητορεία και τις (τότε) απόψεις περί grexit, θα κέρδιζε τις εκλογές. Μετά τις εκλογές και την ατέρμονη διαπραγμάτευση κατά το πρώτο εξάμηνο του 2015 η πτωτική τάση συνεχίζεται με φτάνοντας σε χαμηλό κάτω από τις 600 μονάδες. Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι το 2012, ο γενικός δείκτης είχε φτάσει σε χαμηλότερα επίπεδα. Η πτωτική τάση συνεχίστηκε μέχρι το τέλος του έτους, καθώς υπήρξαν κωλυσιεργίες σχετικές με τα προαπαιτούμενα, την ανακεφαλαιωποίηση τραπεζών και το έλλειμμα εμπιστοσύνης. Από το 2016, με την απομάκρυνση του κινδύνου του Grexit και τη στροφή του Σύριζα αρχίζει έστω και δειλά μια τάση ανόδου.
Κάποια αξιοσημείωτα στοιχεία στο διάγραμμα είναι τα εξής:
- Φαίνεται ότι διαμορφώθηκαν τα νέα επίπεδα αντίστασης (resistance) και στήριξης (support). Σύμφωνα με τους αναλυτές, τα επίπεδα αντίστασης είναι τα ανώτερα και όταν τα φτάσει ο γενικός δείκτης αναμένεται να ακολουθήσει πτώση. Αυτά φαίνεται να διαμορφώθηκαν κοντά στις 900 μονάδες. Αντίθετα, τα επίπεδα στήριξης φαίνεται ότι διαμορφώθηκαν κοντά στις 400 μονάδες. Έτσι μπορούμε να πούμε, ότι μάλλον είδαμε τα χαμηλά της αγοράς.
- Από τις αρχές του 2018 μέχρι το καλοκαίρι παρατηρείται μια άνοδος και έπειτα μια πτώση. Σύμφωνα με αρκετούς αναλυτές αυτές η ανοδική κίνηση ερμηνεύεται ως προεξόφληση εκλογών και αλλαγή κυβέρνησης. Η ερμηνεία της πτωτικής τάσης εστιάζεται στην απόσυρση ξένων κεφαλαίων από αναδυόμενες εκλογές και στην εκτεταμένη προεκλογική περίοδο με ακραία πόλωση, σκανδαλολογία, παροχολογία και τον ενδεχόμενο εκτροχιασμό των δημοσιονομικών μεγεθών αλλά και στην πιθανότητα μετεκλογικής ακυβερνησίας δεδομένου του συστήματος απλής αναλογικής. Η πτώση γίνεται εντονότερη το β’ εξάμηνο, καθώς γίνεται σαφής η πρόθεση του Σύριζα να αφήσει «καμένη γη» στην επόμενη κυβέρνηση προεξοφλώντας την ήττα του.
- Από, τον Σεπτέμβριο του 2018 ο γενικός δείκτης επέστρεψε στα επίπεδα του Νοεμβρίου του 2017. Από τον Οκτώβριο υποχώρησε κάτω από το ψυχολογικό φράγμα των 700 μονάδων, ενώ τον Νοέμβριο υποχώρησε κάτω και από τις 600 μονάδες καταγράφοντας ιστορικό χαμηλό διετίας.
- Ο τραπεζικός δείκτης (γράφημα 3) κινείται παράλληλα με τον γενικό δείκτη (co-movement). Ωστόσο, διακυμαίνεται ελαφρώς εντονότερα.
- Με το τέλος του μνημονίου και κατ’ επέκταση το τέλος της προστασίας της ελληνικής οικονομίας, η ελληνική χρηματαγορά είναι πιο ευάλωτη σε εξωτερικούς κινδύνους. Σύμφωνα με αναλυτές, μέρος της πτώσης οφείλεται και στις εξελίξεις στην Ιταλία.
Στο γράφημα 4, απεικονίζεται με τον πλέον γλαφυρό τρόπο η ζημιά που έχει προκληθεί, επί των ημερών της κυβέρνησης Σύριζα – Ανέλ, στις τράπεζες που αποτελούν τον πυλώνα οικονομικής ανάπτυξης. Το διάγραμμα έχει σχήμα L, δηλαδή κάθετη πτώση και μετά ευθεία γραμμή (το καρδιογράφημα του νεκρού). Με τέτοια εικόνα στο τραπεζικό σύστημα δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη ανάπτυξη. Η όποια ανάπτυξη θα είναι ανεμική της τάξης του 1% και αυτή για μικρό διάστημα, το οποίο δεν επαρκεί για την ανάκαμψη της οικονομίας. Το 4ο γράφημα, δείχνει ότι στην Ελλάδα ουσιαστικά δεν υπάρχει τραπεζικό σύστημα, και ότι ο ρόλος των τραπεζών έχει περιοριστεί στην αποδοχή καταθέσεων. Βέβαια, όπως είναι γνωστό υπάρχει εκροή καταθέσεων.
Γράφημα 1: Τιμές Γενικού Δείκτη Δεκέμβριος 2014-2018
Γράφημα 2: Τιμές Γενικού Δείκτη 2018
Γράφημα 3: Τιμές Τραπεζικού Δείκτη 2018
Γράφημα 4: Τιμές τραπεζικού δείκτη 2014-2018
Απόφοιτος του τμήματος Οικονομικών Επιστημών ΑΠΘ, μεταπτυχιακός φοιτητής στο MSc Energy and Finance στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδας και υπότροφος του Ιδρύματος Καρέλια. Στα πλαίσια του Erasmus+ βρίσκεται στο Costas Grammenos Center for Shipping, Trade and Finance στο Cass Business School, ενώ εργάζεται στον Παγκόσμιο Οργανισμό Ναυτιλίας (IMO) στο Λονδίνο. Πολιτικά χαρακτηρίζεται φιλελεύθερος και ευρωπαϊστής. Είναι μέλος του Finance Club, της Ελληνικής Εταιρείας Διοίκησης Επιχειρήσεων και του Ομίλου Ροταράκτ Θεσσαλονίκης. Υπήρξε μέλος του συλλόγου φοιτητών κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών του σπουδών και class representative στο μεταπτυχιακό.
