15 C
Athens
Σάββατο, 21 Δεκεμβρίου, 2024

13η Δεκεμβρίου


Του Σαράντη Κοιλανίτη,

1902: Γεννιέται στην Πάτρα ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Έλληνας πολιτικός και φιλόσοφος. Σπούδασε στη Νομική του Πανεπιστημίου Αθηνών, καθώς και στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης. Ασχολήθηκε έντονα με την πολιτική, κυμαινόμενος τόσο στον χώρο του Κέντρου όσο και στον χώρο της Δεξιάς και ανέλαβε δις το πρωθυπουργικό αξίωμα (1-22 Νοεμβρίου 1945 και 3-21 Απριλίου 1967). Υπήρξε επίσης καθηγητής Κοινωνιολογίας και παρέδωσε συνολικά ένα αρκετά αξιόλογο πνευματικό και συγγραφικό έργο, με αποκορύφωμα την «Ιστορία του Ευρωπαϊκού Πνεύματος». Για τη μετριοπάθεια, το ήθος του και την αυτοκριτική του διάθεση, χαρακτηρίστηκε κατά τη Μεταπολίτευση από πολλούς ως ο Νέστορας της ελληνικής πολιτικής. Απεβίωσε το 1987 στην Αθήνα.


1943: Ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων. Λαμβάνει χώρα το πιο θανατηφόρο έγκλημα πολέμου των Γερμανών στην Ελλάδα κατά την περίοδο της Κατοχής. Η σφαγή του πληθυσμού των Καλαβρύτων έγινε στο πλαίσιο της επιχείρησης «Καλάβρυτα» των γερμανικών κατοχικών δυνάμεων της 117ης Μεραρχίας Κυνηγών, που διεξήχθη ως αντίποινα για την εκτέλεση 78 Γερμανών αιχμαλώτων από μονάδα του ΕΛΑΣ μετά τη μάχη της Κερπινής. Οι Γερμανοί κινητοποιήθηκαν στις 4 Δεκεμβρίου με σκοπό την περικύκλωση και την εξόντωση των ανταρτών στην ευρύτερη ορεινή περιοχή των Καλαβρύτων. Αφού έκαψαν μικρότερα χωριά, αλλά και μοναστήρια, στον δρόμο τους προς τα Καλάβρυτα, έφτασαν στην κωμόπολη στις 9 Δεκεμβρίου και στρατοπέδευσαν. Τη μοιραία ημέρα, όμως κι ενώ μέχρι τότε ισχυρίζονταν ότι στόχος τους ήταν μόνο οι αντάρτες του ΕΛΑΣ, συγκέντρωσαν τον πληθυσμό στην πλατεία του χωριού και χώρισαν τους άντρες άνω των 13 από τα γυναικόπαιδα. Οι άντρες, έπειτα, οδηγήθηκαν στη «Ράχη του Καπή», ένα ύψωμα κοντά στην κωμόπολη, όπου και εκτελέστηκαν μαζικά με ριπές πολυβόλων και οπλοπολυβόλων. Τα γυναικόπαιδα κατάφεραν να διαφύγουν από το σχολείο και οι Γερμανοί πυρπόλησαν τα περισσότερα σπίτια της κωμόπολης. Σύμφωνα με τα γερμανικά αρχεία, στην ευρύτερη περιοχή των Καλαβρύτων και των γύρω χωριών εκτελέστηκαν τις ημέρες εκείνες 677 άνθρωποι, ενώ στα Καλάβρυτα συγκεκριμένα πέθαναν 499 (τα γερμανικά αρχεία αναφέρουν 511, ωστόσο 12 άντρες κατάφεραν να επιβιώσουν από τη σφαγή, χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τους Γερμανούς δήμιούς τους).


1967: Λαμβάνει χώρα το Βασιλικό Κίνημα κατά της Χούντας των Συνταγματαρχών. Ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος οργανώνει αντικίνημα κατά του καθεστώτος του Γεωργίου Παπαδόπουλου. Οι σχέσεις Κωνσταντίνου και Συνταγματαρχών, άλλωστε, δεν ήταν και οι καλύτερες. Ο Παπαδόπουλος, μάλιστα, είχε αρχίσει ήδη τις αποστρατεύσεις βασιλοφρόνων αξιωματικών του Στρατού. Ο βασιλιάς, μετά και από ένα ταξίδι του στις ΗΠΑ, όπου δέχτηκε τα παράπονα αρκετών Αμερικανών πολιτικών για το ανελεύθερο καθεστώς το οποίο κυβερνούσε από την 21 η Απριλίου τη χώρα, θεώρησε πως είχε την Αμερικανική γνώμη με το μέρος του. Στόχος του ήταν να χρησιμοποιήσει ένοπλες δυνάμεις της Βορείου Ελλάδος που σε έναν βαθμό παρέμεναν πιστές σε αυτόν για να καταλάβει τη Θεσσαλονίκη και να οδηγήσει τη Χούντα σε παραίτηση υπό το βάρος των εγχώριων και των δυνάμει διεθνών πιέσεων. Όμως, παρά το γεγονός ότι είχε σε γενικές γραμμές μαζί του την Αεροπορία και το Ναυτικό, η οργάνωση του σχεδίου ήταν ελλιπής και υπήρχαν σοβαρά προβλήματα συντονισμού. Επιπλέον, πολλοί αξιωματικοί μεσαίων βαθμίδων, που ήταν πιστοί στη Χούντα, πήραν τον έλεγχο των μονάδων τους και κατέστησαν την υλοποίηση του σχεδίου του βασιλέα αδύνατη. Ο Κωνσταντίνος το αντιλήφθηκε αυτό και για να αποφύγει τη σύλληψη, διέφυγε με την οικογένειά του και τον πρωθυπουργό Κόλλια στη Ρώμη ζητώντας πολιτικό άσυλο. Το καθεστώς της 21ης Απριλίου ισχυροποιήθηκε και ο Κωνσταντίνος δεν επέστρεψε ποτέ ως βασιλιάς, καθώς η μοναρχία καταργήθηκε μετά την πτώση των πραξικοπηματιών με το δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου του 1974.

Σαράντης Κοιλανίτης

Γεννημένος το 1997 και μεγαλωμένος στη Θεσσαλονίκη, απόφοιτος Γενικού Λυκείου και φοιτητής στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ. Διετέλεσε αρχισυντάκτης της κατηγορίας της Ιστορίας και υποδιευθυντής του OffLine Post. Φέρει ιδιαίτερη ακαδημαϊκή προτίμηση στη στρατιωτική ιστορία.

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ