Της Χρύσας Στεργίου,
Η εύρεση των ενεργειακών υποθαλάσσιων κοιτασμάτων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνης της Κύπρου και του Ισραήλ τα τελευταία χρόνια, ενεργοποίησε τους μηχανισμούς συνεργασίας ανάμεσα στις εμπλεκόμενες χώρες, οι όποιες έσπευσαν να σκεφτούν τρόπους για να εκμεταλλευτούν τους ενεργειακούς τους πόρους. Πολλά σχέδια έπεσαν στο τραπέζι για αγωγούς και σταθμούς υγροποίησης. Το σχέδιο όμως που «σφραγίστηκε» σύμφωνα με τους Times of Israel ανάμεσα σε Ελλάδα, Κύπρο, Ισραήλ και Ιταλία ήταν αυτό του αγωγού East-Med (East-Mediterranean Pipeline). Η επιλογή κατασκευής αγωγού που θα ξεκινήσει από το Ισραήλ και μέσω Ελλάδας θα καταλήγει στην κεντρική Ευρώπη, θα ξεκινήσει εντός των επόμενων μηνών. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα από προηγούμενες μελέτες των οίκων IHS, Intec SEA και C&M Engineering για λογαριασμό της IGI Poseidon (θυγατρική εταιρεία της ΔΕΠΑ και της Edison), η κατασκευή αυτού του αγωγού είναι από τεχνικής άποψης εφικτή και ένα οικονομικά βιώσιμο έργο 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αφού το κόστος του είναι ανάλογο με αυτών των άλλων εναλλακτικών λύσεων που είχαν.
Όμως, πρέπει να επισημάνουμε ότι το έργο της κατασκευής του αγωγού αποτελεί ένα εγχείρημα με ιδιαίτερες τεχνολογικές και κατασκευαστικές απαιτήσεις, καθώς το μεγαλύτερο τμήμα του αγωγού θα είναι υποθαλάσσιο. Ο αγωγός θα αρχίσει περίπου 170 χιλιόμετρα από την νότια ακτή της Κύπρου. Θα συνδέσει τα κοιτάσματα του οικοπέδου Λεβιάθαν στο Ισραήλ με την Κύπρο, την Κρήτη και στη συνέχεια, μέσω της Πελοποννήσου, στο Otranto της Ιταλίας. Η απόσταση του υπολογίζετε είναι γύρω στα 2,200 χιλιόμετρα, ενώ στα υποθαλάσσια τμήματα του, το βάθος του ανέρχεται σε 3 χιλιόμετρα, κάτι που κάνει τον East-Med τον μεγαλύτερο υποθαλάσσιο αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου στον κόσμο. Επιπλέον, θα έχει την δυνατότητα να μεταφέρει μέχρι και 20 δισεκατομμύρια κυβικά μετρά φυσικού αερίου ετήσιος. Το τέλος της κατασκευής του αγωγού αναμένετε σε 5 χρόνια.
Η κατασκευή του παραπάνω αγωγού στοχεύει στην ευρωπαϊκή αγορά, η οποία, πέραν της αξιοπιστία της, έχει και σταθερό ρυθμό αύξησης στην κατανάλωση φυσικού αερίου. Για αυτόν τον λόγο, η ΕΕ, αποφάσισε να χρηματοδοτήσει με το ποσό των 100 εκατομμυρίων δολαρίων μελέτη μεγάλης σημασίας, η οποία οδήγησε στην τελική απόφαση της κατασκευής του. Μάλιστα, ο αγωγός είναι και ένα μεγάλο «ψαλίδι» θα λέγαμε που κόβει τον ενεργειακό λώρο της Ευρώπης από το φυσικό αέριο της Ρωσίας, αφού η Ευρώπη καταναλώνει το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικών εξαγωγών ενεργείας, που έχει ως αποτέλεσμα μεγάλα οικονομικά οφέλη για Ρωσία, επομένως και ισχύ. Μετά το πέρας των εργασιών του αγωγού, η ρωσική οικονομία θα υποστεί ένα μεγάλο πλήγμα και θα πρέπει να αναμένουμε τις αντιδράσεις της στο επόμενο χρονικό διάστημα. Η Ρωσία όμως δεν θα είναι η μόνη που δεν θα έχει τόσο μεγάλη επιρροή στην Ευρώπη, αφού σύμφωνα με τον Υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ, ο αγωγός θα μπορέσει να μειώσει κατά κάποιον βαθμό και την αραβική ενεργειακή εξάρτιση της Ευρώπης. Όμως, ο αγωγός ήταν και μια τεραστία απάντηση στις τουρκικές δηλώσεις και ενέργειες για την βίαιη προσπάθεια ένταξης τους στο ενεργειακό παίγνιο της Ανατολικής Μεσόγειου, κάτι που δυνητικά μπορεί να αξιοποιήσει η ελληνική πλευρά.
Η όλη κατάσταση που διαδραματίζετε στην περιοχή μας, προμηνύει για τις ριζικές αλλαγές που γίνονται στον παγκόσμιο χάρτη. Είναι αλλαγές που θα αλλάξουν τις ισορροπίες και θα προάγουν τα συμφέροντα την Κύπρου και της Ελλάδας συγχρόνως, αφού με την εκμετάλλευση των ενεργειακών υποθαλάσσιων κοιτασμάτων της Κύπρου του Ισραήλ και της Αιγύπτου ανοίγονται δρόμοι για την εκμετάλλευση και των ελληνικών κοιτασμάτων. Αυτές οι αλλαγές, πέραν των οικονομικών οφελών που θα αποφέρουν, θα δώσουν και καινούρια, πιο ισχυρά χαρτιά, για την Κύπρο και την Ελλάδα για παράδειγμα στα τραπέζια των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του κυπριακού. Όπως επίσης θα δημιουργήσουν και μια ασπίδα από χώρες που είναι επενδυτές στην ΑΟΖ της Κύπρου και διαφυλάσσοντας τα δικά τους συμφέροντα διαφυλάσσουν και αυτήν. Αυτά τα κοιτάσματα, με την εμφάνιση τους, χάρισαν μια σειρά από ευχάριστες συνεργασίες και ευκαιρίες για την Δημοκρατία της Κύπρου. Μαζί με αυτά, αναδύεται και μια νέα εποχή για την Νήσο της Αφροδίτης.
