Του Γεωργίου Ναθαναήλ,
Η ανάρρηση του Αλεξάνδρου Γ’ στο θρόνο.
Ο Φίλιππος δεν πρόλαβε να συναντήσει τα στρατεύματά του στην Ασία, που έφτιαχναν το προγεφύρωμα για την εκστρατεία στην Ανατολή υπό τον Παρμενίωνα. Ο μακεδόνας βασιλιάς δολοφονήθηκε από τον Παυσανία στο πλαίσιο των εορτασμών για το γάμο της κόρης του Κλεοπάτρας με τον Αλέξανδρο το Μολοσσό στο θέατρο των Αιγών. Ο Φίλιππος είχε νυμφευτεί πρωτύτερα μια άλλη Κλεοπάτρα, ανιψιά τού Αττάλου. Τα αίτια της δολοφονίας δεν έχουν ακόμη γίνει σαφή. Πολλοί ερευνητές μιλούν για μια δολοφονία-εκδίκηση του Παυσανία για ένα ηθικό ζήτημα. Άλλοι δε θεωρούν τη δολοφονία αποτέλεσμα μιας συνωμοσίας της Ολυμπιάδας και του Αλεξάνδρου. Ο τελευταίος, λίγο καιρό πριν, συγκρούστηκε με τον πατέρα του γιατί μπορεί να έχανε την διαδοχή, μιας και δεν ήταν καθαρόαιμος Μακεδόνας (η Ολυμπιάδα καταγόταν απ την Ήπειρο).
Εν τέλει, ο Αλέξανδρος ήταν αυτός που διαδέχθηκε την έως τότε μεγαλύτερη πολιτική προσωπικότητα της Μακεδονίας, και, φυσικά, έπρεπε να φανεί αντάξιός της. Ο Φίλιππος μέσα σε 20 χρόνια γεμάτα αγώνες κατάφερε να κάνει τη Μακεδονία ισχυρή στη βαλκανική χερσόνησο. Ήταν ,λίγο έως πολύ, φυσιολογικό να τον περιφρονούν άλλοι πολιτικοί άνδρες, όπως ο Δημοσθένης. Αρχικά, ο εικοσάχρονος Αλέξανδρος εδραίωσε την εξουσία του δολοφονώντας όλους τους ανταπαιτητές του θρόνου έχοντας τη στήριξη της Ολυμπιάδας και του Αντίπατρου, αξιωματικού τού Φιλίππου. Στη συνέχεια, φρόντισε να διατηρήσει τις διπλωματικές επιτυχίες του πατέρα του. Μέσα σε λίγες εβδομάδες απέσπασε την πίστη και την υποταγή των Θεσσαλών, την αναγνώριση των Αμφικτιόνων και, τέλος, τον όρκο πίστης της κορινθιακής συμμαχίας στο νέο ηγεμόνα. Από ‘δω και στο εξής στην οικουμένη θα μιλήσουν τα όπλα.
Η αρχή το ήμισυ του παντός.
Η πρώτη εκστρατεία του Αλεξάνδρου ήταν στα βόρεια σύνορα του βασιλείου. Είχε αντιληφθεί πως ,για να είναι ασφαλής η Μακεδονία από τις καταστρεπτικές επιδρομές των βόρειων φύλων, έπρεπε να εδραιώσει την κυριαρχία του έως τον ποταμό Ίστρο, το σημερινό Δούναβη. Στα τέλη του Φεβρουαρίου του 335 ο Αλέξανδρος συγκεντρώνει 15.000 άνδρες, συμπεριλαμβάνοντας στο στράτευμά του κάθε σώμα. Μόνο οι ίλες των προδρόμων δεν συμμετείχαν στην εκστρατεία λόγω της ανωμαλίας του βαλκανικού εδάφους. Επίσης, στο στράτευμα υπήρχαν 1.000 Αγριάνοι πελταστές υπό τον Λάγγαρο, φίλο του Αλεξάνδρου. Ο μακεδόνας βασιλιάς έπρεπε να αποφασίσει ποιον δρόμο θα ακολουθούσε. Ο πρώτος δρόμος ήταν να ακολουθήσει το ρου τού Αξιού προς τα βόρεια και να καταλήξει στις περιοχές των Παιόνων και των Αγριάνων, συμμάχων του πλέον. Ο άλλος δρόμος που ξεκινά από το Νέστο θα τον οδηγούσε στις περιοχές των Τριβαλλών Θρακών. Εν τέλει, συγκέντρωσε το στρατό του στην Αμφίπολη και ακολούθησε το δεύτερο δρόμο για να αιφνιδιάσει τους αντιπάλους του ενώ παράλληλα ένας μικρός στόλος έπλεε από το Βυζάντιο για να εισέλθει στο ρου τού Δούναβη.
Οι πρώτοι αντίπαλοι του βασιλιά ήταν μια ένοπλη φρουρά Θρακών που συνόδευε μια πομπή εμπόρων. Οι τελευταίοι βλέποντας τους πεζέταιρους να παρατάσσονται για μάχη σκέφτηκαν να τους διασπάσουν ρίχνοντας πάνω τους τις άμαξες των εμπόρων, μιας και βρίσκονταν σε ύψωμα, και μετά να τους επιτεθούν. Ωστόσο, οι πεζέταιροι απέφυγαν με γρήγορα ανοίγματα τις άμαξες και καταδίωξαν τους Θράκες. Αφού οι Θράκες έχασαν 1.500 άνδρες υποχώρησαν, όμως οι Μακεδόνες δε συνέχισαν την καταδίωξη μέχρι τον Ίστρο επειδή στην περιοχή τού ποταμού Λύγινου (παραπόταμος του Δούναβη) υπήρχαν πολυάριθμα αποσπάσματα Τριβαλλών Θρακών και θα μπορούσαν να περικυκλώσουν το στράτευμα. Οι Τριβαλλοί φοβισμένοι μετακινούνται σε ένα νησί πάνω στο Δούναβη, την Πεύκη (δεν γνωρίζουμε πού ακριβώς βρίσκεται). Στη συνέχεια, αφού ανακάλυψε τις θέσεις των Τριβαλλών μέσα σε μία κοιλάδα, μετακίνησε το στρατό στην περιοχή και επιτέθηκε στους ανυποψίαστους Θράκες σκοτώνοντας 3.000 άνδρες.
Μετά από τη διασφάλιση των μετόπισθεν με αυτόν τον τρόπο κατευθύνθηκε προς τη Σιλιστρία, εκεί όπου βρισκόταν ο στόλος. Στην απέναντι όχθη, ωστόσο, βρίσκονταν οι Γέτες με 10.000 πεζούς και 4.000 ιππείς. Παρόλα αυτά η διάβαση του Δούναβη έγινε χωρίς καμία απώλεια. Ο Αλέξανδρος έπιασε κυριολεκτικά στον ύπνο τους Γέτες. Κατέστρεψε το στρατόπεδό τους και τον κοντινό οικισμό, όπου κατέφυγαν. Εν τέλει, οι Θράκες και οι Γέτες αναγνώρισαν την κυριαρχία του Αλεξάνδρου, καθώς και οι Κέλτες έπαψαν να αποτελούν κίνδυνο για τη Μακεδονία. Τα λάφυρα οδηγήθηκαν στη Μακεδονία και το στράτευμα ξεκίνησε να υποχωρεί.
Στο γυρισμό, όμως, ο Αλέξανδρος πληροφορήθηκε πως η Ιλλυρία ήταν έτοιμη να εξεγερθεί. Ο Κλείτος, ηγεμόνας των Ιλλυριών, είχε καταλάβει το οχυρό Πέλλιον, ενώ ο Γλαυκίας, ηγεμόνας των Ταυλάντιων, και οι Αυταριάτες προχωρούν στον αποκλεισμό των ορεινών δρόμων. Οι Αγριάνοι αντιμετώπισαν με επιτυχία τους τελευταίους και ο Αλέξανδρος κατανίκησε τον Κλείτο. Οι Ιλλυριοί, όμως, κλείστηκαν στο Πέλλιον και οι Ταυλάντιοι κατέλαβαν τα υψώματα που κατείχαν πριν οι Ιλλυριοί. Με έναν αντιπερισπασμό οι Ταυλάντιοι παρασύρθηκαν σε ανοιχτό έδαφος και ηττήθηκαν. Ωστόσο, όσοι γλίτωσαν κλείστηκαν και αυτοί στο Πέλλιον. Όμως, οι Αγριάνοι μαζί με τους τοξότες ήταν εκτεθειμένοι σε βαριά οπλισμένους πεζούς. Έτσι, το μηχανικό ανέλαβε ρόλο ανάλογο με το σημερινό πυροβολικό και άρχισε τη ρήψη τόξων στους αντιπάλους επιτρέποντας έτσι στα σώματα να διαβούν τον Εορδαϊκό. Μετά από τρεις μέρες ο Αλέξανδρος πληροφορήθηκε πως ο Γλαυκίας και ο Κλείτος είχαν στρατοπεδεύσει έξω από το οχυρό. Το εκστρατευτικό σώμα που βρισκόταν εκεί κοντά επιτίθεται, μιας και οι συνθήκες ήταν ευνοϊκές, και ο Αλέξανδρος καταδιώκει τους Ταύλαντες και τους Ιλλυριούς μέχρι τα Ταυλάντια όρη. Κατά την άτακτη υποχώρησή τους, ο Κλείτος πυρπόλησε το Πέλλιον και οι Μακεδόνες ανακατέλαβαν το στρατηγικό αυτό σημείο.
Πηγές:
- Francois Lefevre, Η ιστορία του αρχαίου ελληνικού κόσμου
- Αρριανός, Αλεξάνδρου ανάβασις
- Γιώργος Ηλιόπουλος, Ο άγνωστος Αλέξανδρος
Γεννημένος το 1999 και μεγαλωμένος στη Βέροια. Απόφοιτος Γενικού Ενιαίου Λυκείου. Είναι φοιτητής του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ. Αρθρογραφεί για την αρχαιότητα, ελληνική και ρωμαϊκή, την μεσαιωνική και βυζαντινή Ιστορία και διετέλεσε αρχισυντάκτης στην ομώνυμη κατηγορία του OffLine Post για έξι μήνες (Ιούλιος-Δεκέμβριος 2019).