Του Κωνσταντίνου Φράγκου,
Για τα κράτη των Βαλκανίων, η ευρωπαϊκή προοπτική τους αποτελεί θέμα ζωτικής σημασίας γι αυτά, αφού η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί παράγοντα ειρήνης, σταθερότητας, οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας της περιοχής. Η ενταξιακή προοπτική των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων ωστόσο, έχει αποτελέσει έναν ατελείωτο Γολγοθά τόσο για τα κράτη, όσο και για την ίδια την ΕΕ.
Χαρακτηριστικό των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων (Αλβανία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, ΠΓΔΜ, Κόσοβο, Μαυροβούνιο, Σερβία) είναι τα υψηλά επίπεδα διαφθοράς, η έλλειψη λειτουργικών θεσμών, η στασιμότητα που χαρακτηρίζει την οικονομία τους και το έντονα αναπτυγμένο αίσθημα του εθνικισμού. Για τις Βρυξέλλες, αυτή η ευαίσθητη περιοχή θεωρείται «κενό έδαφος» στην καρδία της ΕΕ και μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά για την εκθεμελίωση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η επίτευξη αυτής της διαδικασίας προϋποθέτει την αποσόβηση των αποτελεσμάτων της ευθραυστότητας της περιοχής, καθώς μπορεί να μετατραπεί σε πάτημα για τα ρωσικά συμφέροντα ή να αποτελέσει κοιτίδα ανάπτυξης ριζοσπαστικών ισλαμιστικών πυρήνων.
Το κίνητρο της ευρωπαϊκής προοπτικής λοιπόν, αποτελεί ισχυρό δέλεαρ για τα κράτη και τις κοινωνίες τους, καθώς αποτελεί μια διέξοδο από την μιζέρια που πλήττει την περιοχή, με την φτώχεια, την ανέχεια και τα κατάλοιπα που άφησαν πίσω τους οι πόλεμοι που έπληξαν την βαλκανική χερσόνησο να φιγουράρουν σε πρώτο πλάνο. Οι κυβερνήσεις της περιοχής σπεύδουν να εφαρμόσουν της ευρωπαϊκές οδηγίες, όμως γίνεται αντιληπτό πως τα κράτη αυτά δεν μπορούν να ξεπεράσουν από την μια στιγμή στην άλλη τις παθογένειες τους. Το πιο ανησυχητικό γεγονός όμως, είναι πως όσο πιο πολύ καθυστερεί η ένταξη τους στους ενωσιακούς κόλπους, τόσο πιο πολύ απομακρύνεται και η θέληση τους να ενταχθούν στην ΕΕ, επιλέγοντας επικίνδυνα, για το μέλλον της Ευρώπης, μονοπάτια.
Η ΕΕ δεν θέλει να αφήσει την περιοχή έρμαιο στα χέρια άλλων συμφερόντων που δυνητικά θα την πλήξουν. Δεν θέλει όμως και να κληρονομήσει τα προβλήματα των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων. Έτσι, στην συζήτηση για την ένταξη των χωρών αυτών στην ευρωπαϊκή οικογένεια, η ΕΕ έχει χωριστεί σε δυο στρατόπεδα. Ασφαλώς, υπάρχουν εκείνο που θέλουνε να περιορίσουν την διεύρυνση και να στρέψουν την Ευρώπη σε μια εσωστρέφεια. Ο στόχος είναι η ΕΕ να αντιμετωπίσει τα δικά της προβλήματα και τις αδυναμίες που την ταλανίζουν και που την έχουν πλήξει ύστερα από μια σειρά κρίσεων –οικονομική & προσφυγική- που ανέδειξαν ζητήματα ενότητας και συνοχής, αναπτύσσοντας περισσότερο τις ευρωσκεπτικιστικες ομάδες. Βέβαια, υπάρχουν και εκείνοι που θέλουνε μια Ευρώπη ανοιχτή, ελεύθερη και περισσότερο διευρυμένη, εξασφαλίζοντας την γεωπολιτική σταθερότητα της περιοχής και αποτρέποντας ξένα συμφέροντα να την αποδομήσουν.
