Του Μάριου Μώρου,
Δεν έχει υπάρξει γεγονός, ιστορικό και μη, που να μην έχει διαχυθεί με κάποιον τρόπο στην κοινωνία. Κάθε φαινόμενο που ανατρέπει τα δεδομένα της πραγματικότητας έχει σχολιαστεί από τον τομέα της τέχνη, ανεξαιρέτως. Σε άλλες περιπτώσεις, η ίδια η τέχνη είναι αυτή που ταράζει την πραγματικότητα, όντας μία από τις πιο επιδραστικές δραστηριότητες στην ανθρώπινη συμπεριφορά.
Η αλληλοεξαρτώμενη αυτή σχέση μεταξύ των δύο δεν είναι κάτι καινούργιο, ούτε είναι κάτι που περιορίζεται σε μία μορφή τέχνης. Τα παραδείγματα είναι πολυάριθμα και οικεία στους περισσότερους από εμάς.
Ίσως από τις πρώτες εικονογραφήσεις με πολιτικό μήνυμα αποτελεί ο πίνακας “The Death Of Marat” (1793), του Jacques-Louis David. Ακολουθώντας τη δολοφονία του ηγέτη Jean-Paul Marat, το έργο αυτό θα χαρακτηριζόταν, με σημερινούς όρους, ως πηγή πολιτικής προπαγάνδας. Αντίστοιχοι πίνακες, σε επικαιρότητα και πολιτικό-κοινωνικό περιεχόμενο, δεν είναι λίγοι, με χαρακτηριστικά παραδείγματα να αποτελούν δημιουργήματα του Ευγένιου Ντελακρουά, του Φρανθίσκο Γκόγα και η “Guernica” του Πάμπλο Πικάσο.
Πληθώρα των παραπάνω έργων προσηλώθηκαν σε στοιχειά πολέμων και επαναστάσεων και τις συνέπειες που αυτές έφεραν. Αντιστοίχως χρωματισμένο είναι και ένα θεατρικό έργο της νοελληνικής ιστορία. “Το μεγάλο μας τσίρκο” από το θίασο Καρέζη-Καζάκου, ήταν μια αλληγορική σάτιρα, που διεξάχθηκε το 1973 και άγγιζε γεγονότα της Τουρκοκρατίας μέχρι και τη πιο πρόσφατη γερμανική κατοχή. Η παράσταση αυτή έθιγε, αρκετά έμμεσα, το πολυτάραχο πολιτικό γίγνεσθαι της περιόδου. Ακριβώς πριν δύο δεκαετίες, η παράσταση “Waiting for Godot”” του Samuel Beckett πρωτοπαίχτηκε στο Παρίσι, ανοιχτή σε αμέτρητες κοινωνικοπολιτικές ερμηνείες, εστιάζοντας επίσης στις συνέπειες, που έφεραν πολιτικά και ιστορικά γεγονότα.
Στο χώρο του βιβλίου, πάλι, αρκετά γνωστό για την αιχμηρή κριτική του, μέσω ευφυέστατων συμβολισμών θεωρείται το “Animal Farm”, του George Orwell. Δεκαετίες αργότερα, σήμερα, τα βιβλία αποτελούν τα πιο αφιλτράριστα και επικαιροποιημένα μέσα αφήγησης, με την κατηγορία Young Adults να ηγείται σε θέματα σχολιασμού κοινωνικών, πολιτικών και πολιτισμικών φαινομένων.
Κινηματογραφικά, πολλές ιστορίες έχουν αφηγηθεί πτυχές της ιστορίας της ανθρωπότητας, όπως στις ταινίες “American History X” και “The Help” (η τελευταία βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο). Οι ταινίες αυτές πραγματεύονται περιπτώσεις ρατσισμού στα εδάφη της Αμερικής, και αποτελούν μόνο ένα μικρό μέρος των αμέτρητων ταινιών, blockbusters και μη, με καθαρό πολιτικό μήνυμα.
Όλα τα παραπάνω παραδείγματα συνδέουν την τέχνη με την ιστορία στο πέρασμα του χρόνου. Σε κάθε περίπτωση, η ιστορική αξία και σημασία των έργων, καθώς και η αριστεία στη δημιουργία τους αναγνωρίζονται αναντίρρητα σε παγκόσμια κλίμακα. Γιατί, όμως απορρίπτουμε τόσο κυνικά τα πιο μοντέρνα έργα τέχνης, τα οποια επιθυμούν να σχολιάσουν, να προβληματίσουν και να δώσουν φως και ορατότητα σε επίκαιρα ζητήματα; Η ουσία και οι προθέσεις της τέχνης δεν έχουν ουσιαστικά αλλάξει, μόνο ο τρόπος εκτέλεσης και προβολής της.
Γεννήθηκε το 1998 και μεγάλωσε στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος της Σχολής Μωραΐτη και σπουδάζει στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού. Δραστηριοποιείται εθελοντικά σε πολιτιστικά και μη δρώμενα. Όντας στη σφαίρα αυτή, αρθρογραφεί για τα πολιτισμικά και έχει διατελέσει αρχισυντάκτης στο τμήμα του Ελεύθερου για το OffLine Post.
