Του Πάνου Ιορδανίδη,
7 μήνες έχουν περάσει από τις απαρχές της «Μεγάλης Πορείας της Επιστροφής» και 4 χρόνια από την τελευταία μεγάλη σύγκρουση των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων και των μαχητών της Χαμάς (και άλλων εξτρεμιστικών ομάδων) στη Λωρίδα της Γάζας. Με αφορμή μια μυστική επιχείρηση του ισραηλινού στρατού, άνοιξε ένας νέος κύκλος αίματος στην εν εξελίξει ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση, καθώς μπαράζ πυραυλικών επιθέσεων εξαπολύθηκαν από την Χαμάς, με την ισραηλινή πλευρά να ανταπαντάει με αεροπορικές επιδρομές. Όμως είναι σημαντικό να μην χαθούμε στις λεπτομέρειες και να κοιτάξουμε την μεγάλη εικόνα: Η κλιμάκωση της έντασης θα ερχόταν, αργά η γρήγορα, ως μια θλιβερή υπενθύμιση της παγιωμένης κατάστασης που κυριαρχεί στην ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση.
Μετά τις Αραβικές Εξεγέρσεις και τις περιφερειακές ανακατατάξεις που επέφεραν, γίνεται αμέσως αντιληπτό ότι το Παλαιστινιακό Ζήτημα έρχεται σε δεύτερη μοίρα. Το προσκήνιο της Μέσης Ανατολής έχει καταληφθεί από τις εμφύλιες συγκρούσεις, την εδραίωση της ισλαμιστικής τρομοκρατίας και τις πολυάριθμες ανθρωπιστικές κρίσεις, την ίδια στιγμή που ο εθνικός διχασμός, ο εξτρεμισμός και η φτώχεια των Παλαιστινίων βρίσκονται στις σκιές. Η ρευστότητα της ευρύτερης περιοχής και ο επαναπροσδιορισμός των συσχετισμών, συνέβαλαν στην ανάδυση του Ιράν και την σκλήρυνση της σαουδαραβικής στάσης απέναντί του, κάτι που ακολούθησε και το Ισραήλ. Μόνο η Αίγυπτος και το Κατάρ, ως θραύστες της ηγεμονίας του Ριάντ, ενστερνίστηκαν μια πιο ανεξαρτητοποιημένη πολιτική η οποία περιλάμβανε και την διαμεσολάβησή τους για την επίλυση του Παλαιστινιακού Ζητήματος. Όπως όμως διαφαίνεται, οι περιφερειακές συγκυρίες δεν υπήρξαν ευνοϊκές για μια θετική έκβαση.
Η βύθιση της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης σε μια δύσκολα αναστρέψιμη φάση υπογραμμίστηκε με την μεταστροφή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής στην ολοκληρωτική υποστήριξη του Ισραήλ, αφότου ανέλαβε τη διακυβέρνηση ο Τραμπ. Αυτό το γεγονός, προσέδωσε στο Τελ-Αβίβ ένα αδιαμφισβήτητο εχέγγυο, για να εξασκήσει την πολιτική του σε όλες τις εκφάνσεις της, προς αντιμετώπιση τον ιρανικών επιδιώξεων που ήθελε να κάμψει η Ουάσιγκτον. Αυτή η «λευκή επιταγή», δε θα μπορούσε να μην εξαργυρωθεί και στο Παλαιστινιακό Ζήτημα. Το Ισραήλ δεν προσδοκά μια βιώσιμη επίλυση του ζητήματος βασισμένη στο πρόταγμα της ειρηνικής και από κοινού συμβίωσης Ισραηλινών και Παλαιστίνιων. Έχει επενδύσει στον διχασμό της Παλαιστινιακής Αρχής και της Χαμάς, «για να διαιρεί και να βασιλεύει» ως κυρίαρχος παίκτης. Είναι χαρακτηριστικό, πως η επιδίωξή του να συνάψει εκεχειρία μόνο με την Χαμάς στοχεύει στην παράκαμψη της Παλαιστινιακής Αρχής ως τον μοναδικό και νόμιμο εκπρόσωπο του παλαιστινιακού λαού. Έτσι λοιπόν, το ασφυκτικό εμπάργκο στην Λωρίδα της Γάζας συνεχίζεται και οι συνοριακές διαδηλώσεις της «Μεγάλης Πορείας της Επιστροφής» βρίσκονται σε έξαρση, με έναν παλαιστινιακό λαό εξαθλιωμένο και αγριεμένο, και ταυτοχρόνως, έρμαιο της εξτρεμιστικής ατζέντας της Χαμάς.
Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, όπου επί της ουσίας δεν έχει αλλάξει τίποτα προς το καλύτερο, η κλιμάκωση της έντασης δε θα έπρεπε να αποτελεί γεγονός, καθώς η πορεία προς αυτήν την κατεύθυνση ήταν προδιαγεγραμμένη. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που προειδοποιούσαν πως αν δεν άλλαζε κάτι δραματικά οδηγούμαστε με μαθηματική ακρίβεια στις εχθροπραξίες. Οι εκατοντάδες νεκροί, στην συντριπτική τους πλειοψηφία άμαχοι, δεν είναι παράπλευρες απώλειες. Είναι θύματα των αμετακίνητων πολιτικών συσχετισμών. Χωρίς εθνική συμφιλίωση των Παλαιστινίων, χωρίς μετριοπαθής ισραηλινή διακυβέρνηση, χωρίς διεθνής διαμεσολάβηση και επαρκής ανθρωπιστική συνδρομή, οι πολεμικές εντάσεις στη Λωρίδα της Γάζας θα επιβεβαιώνουν συνεχώς ότι πρόκειται για μια αγεφύρωτη και πολύπλοκη παγιωμένη σύγκρουση, δίχως φωτεινό σημείο στον ορίζοντα.
Απόφοιτος του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Είναι λάτρης της διεθνούς πολιτικής τόσο σαν ακαδημαϊκό, όσο και σαν δημοσιογραφικό αντικείμενο. Έχει ασκηθεί σε πολιτικές διευθύνσεις του ΥΠΕΞ και δραστηριοποιείται ενεργά στον χώρο του εθελοντισμού σε ΜΚΟ, ακαδημαϊκά συνέδρια και εκπαιδευτικές προσομοιώσεις.
