Της Σοφίας-Ζωής Παράσχου
Κάνοντας μια ολιγόλεπτη περιήγηση σε στήλες των ΜΜΕ που αφορούν τη διεθνή επικαιρότητα, ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια πραγματικότητα που πονά. Μια πραγματικότητα που μας θλίβει. Μα το πιο τραγελαφικό απ’ όλα, είναι πως αποτελεί μια πραγματικότητα που για πολλούς δεν είναι πραγματικότητα, για πολλούς δεν συμβαίνει. Ίσως γιατί δεν υπάρχει η κατάλληλη ενημέρωση. Ίσως γιατί επιλέγουμε στη θέα του πόνου να εθελοτυφλούμε και να κρυβόμαστε στις γυάλινες σφαίρες μας. Μπορεί. Η ουσία, όμως, δεν είναι αυτή, το «γιατί» είναι δευτερεύον. Η ουσία είναι πως η πραγματικότητα είναι εκεί και μας ακολουθεί, μέχρι να «απαντήσουμε» στις αφυπνιστικές της κλήσεις και να έρθουμε αντιμέτωποι με την τεράστια ανθρωπιστική κρίση που δεσπόζει σε ένα πολύ μικρό κομμάτι της Μέσης Ανατολής, στην Υεμένη. Τι συμβαίνει, λοιπόν, σε αυτήν την περιοχή του χάρτη που την κατακλύζει ο πόλεμος και έχει κάνει την εμφάνιση της η πιο άσχημη πλευρά του ανθρωπίνου είδους;
Το 2015, ξεσπά στην Υεμένη εμφύλιος πόλεμος. Ο υεμενικός εμφύλιος πόλεμος, που έχει προκαλέσει ήδη χιλιάδες θανάτους και τόνους τρόμου, τόσο στους κατοίκους, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο λόγω της βιαιότητας που τον χαρακτηρίζει, ξεκίνησε ως μια σύγκρουση ανάμεσα στις δυνάμεις που υποστηρίζαν την κυβέρνηση του Αμπντ Ραμπ Μανσούρ Χαντί και στις δυνάμεις που ήταν πιστές στον πρώην πρόεδρο Αλί Αμπντουλάχ Σαλέχ (κυρίως οι Χούθι), τον οποίο και προσπάθησαν να επαναφέρουν. Από το 2011, ως μέρος των Αραβικών Εξεγέρσεων, η Υεμένη βυθίστηκε σε μια κλιμακούμενη πολιτική κρίση: Η Αλ-Κάιντα της Αραβικής Χερσονήσου και το “Ισλαμικό Κράτος” εκμεταλλεύτηκαν τις αναταραχές και απέκτησαν εδάφη, οι Χούθι έκαναν πραξικόπημα κατά του -αναγνωρισμένου από τη διεθνή κοινότητα- Προέδρου Χάντι, η Σαουδική Αραβία εισέβαλε στη χώρα ηγούμενη ενός συνασπισμού προς υποστήριξη της κυβέρνησης, κάθε προσπάθεια ανακωχής και ειρήνης πέφτει στο κενό, ο Σαλέχ δολοφονείται από τους συμμάχους του ως προδότης και το Ιράν στηρίζει σιωπηλά τον αγώνα ένοπλου σιιτικού κινήματος. Τα γεγονότα αυτά, όχι μόνο επιδείνωσαν την αστάθεια που επικρατούσε αλλά ενέτειναν την τεράστια ανθρωπιστική κρίση που έχει ξεσπάσει σε μια από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου. Σήμερα, η ανθρωπιστική βοήθεια αδυνατεί να παραδοθεί με ασφάλεια και οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται, ενώ Ιράν και Σαουδική Αραβία, στο πλαίσιο του μεταξύ τους “Ψυχρού Πολέμου”, εμπλέκονται χωρίς ειρηνευτικούς σκοπούς. Ο τρόμος διασκορπίζεται, άνθρωποι συνεχίζουν να εκτοπίζονται, ο πόνος κατακλύζει την Υεμένη ενώ το μαύρο και άσχημο πέπλο του πολέμου, του λιμού και της χολέρας την έχει σκεπάσει και δεν φαίνεται κανείς διατεθειμένος να το τραβήξει και να φωτίσει το ξεχασμένο αυτό μέρος.
21ος αιώνας… «Νέο μακελειό στην Υεμένη με νεκρούς 20 παιδιά». «Υεμένη – περισσότεροι από 100 νεκροί σε μια εβδομάδα». «Υεμένη – 85.000 άνθρωποι εκτοπίστηκαν μέσα σε 10 εβδομάδες». «Κίνδυνος λιμού για 14 εκατομμύρια ανθρώπους στην Υεμένη». «Υεμένη – εκατοντάδες χιλιάδες άμαχοι κινδυνεύουν στην Χοντάιντα». «Κόλαση η Υεμένη – 1,8 εκατομμύρια παιδιά σε κατάσταση οξέος υποσιτισμού». Καθημερινά, κατακλυζόμαστε από αντίστοιχους τίτλους άρθρων στο διαδίκτυο. Συνήθως τους προσπερνάμε, άλλοτε τους διαβάζουμε φευγαλέα αλλά το μυαλό μας μηχανικά αποβάλλει τις άσχημες αυτές εικόνες. Αν κάτι δεν συμβαίνει δίπλα μας, συνήθως το αγνοούμε. Αν κάτι δεν μας επηρεάζει άμεσα, τείνουμε να αποφεύγουμε την ενημέρωση επ’ αυτού. Οι προσωπικοί μας μηχανισμοί άμυνας λειτουργούν αδιαλείπτως «μπλοκάροντας» νέα, εικόνες και ειδήσεις που μας θυμίζουν την άσχημη πλευρά της ανθρωπότητας. Συνεχίζουμε ρομποτικά την καθημερινότητα μας, φορώντας παρωπίδες. Η συναισθηματική και πνευματική μας ισορροπία παραμένει άθικτη ενώ σε άλλα σημεία του πλανήτη η λέξη ισορροπία αποτελεί είδος προς εξαφάνιση.
Δυστυχώς, όμως, τα πράγματα δεν είναι ούτε τόσο ιδανικά ούτε μπορούν να λειτουργούν με αυτόν τον αμυντικό και προστατευτικό τρόπο. Η διεθνής αλήθεια μας επηρεάζει. Μας επηρεάζει και πρέπει να μας επηρεάζει. Η μαζική αδιαφορία απέναντι στο δράμα που αντιμετωπίζουν άνθρωποι σε πολλές κουκκίδες του χάρτη απορρέει από την έκπτωση ευαισθησίας και, αν θέλετε, αξιών, που χαρακτηρίζει ένα μεγάλο μέρος της σημερινής ανθρωπότητας. Πηγάζει από τον ατομισμό, τον εγωκεντρισμό και τη σημερινή έλλειψη αλτρουισμού. Όμως είναι πράγματι άξιο απορίας…
Πώς γίνεται να μην ερεθίζεται το μυαλό μας στο άκουσμα θανάτου χιλιάδων παιδιών από υποσιτισμό και από χολέρα, μια αρρώστια που δεν υπάρχει πλέον ούτε σαν ιδέα στις ανεπτυγμένες χώρες;
Πώς γίνεται να μην ερεθίζεται το μυαλό μας στο άκουσμα της ψυχρής εκτέλεσης αμάχων, στο άκουσμα του εκτοπισμού χιλιάδων ανθρώπων από τις πατρογονικές τους εστίες;
Πώς γίνεται να μην ερεθίζεται το μυαλό μας στο άκουσμα μαρτυριών παιδιών που κοιμούνται 1 ώρα καθημερινά καθώς τις υπόλοιπες κρύβονται από συνεχείς βομβαρδισμούς που αύριο-μεθαύριο ίσως κοστίσουν τη δική τους ζωή και φυσικά των γονιών τους, αν έχουν επιβιώσει;
Πόσες ακόμα αναπάντητες αφυπνιστικές κλήσεις θα αφήσουμε μέχρι να σταματήσουμε να εθελοτυφλούμε και να ευαισθητοποιηθούμε απέναντι στον όλεθρο αυτό -ο οποίος φυσικά δεν επικρατεί μόνο στην Υεμένη αλλά και σε πολλές άλλες μεριές του κόσμου-;
Ας αφήσουμε, λοιπόν, μια μέρα τα μέσα μαζικής δικτύωσης στην άκρη. Ας τα κλείσουμε σε ένα συρτάρι και ας διαβάσουμε για τις ξεχασμένες αυτές περιοχές του κόσμου. Ας τραβήξουμε το πέπλο, ας σταματήσουμε τον συσκοτισμός τους, ας αναζητήσουμε την πραγματικότητα, πέραν των ΜΜΕ, και ας κινηθούμε, όπως μπορεί ο καθένας, προς την αντιμετώπιση της. Ας αφυπνιστούμε, είναι καιρός πλέον. Τότε, και μόνο τότε, θα έχουμε κάνει ένα βήμα προς την επίλυση της ανθρωπιστικής αυτής κρίσης, έστω και από απόσταση. Τότε, και μόνο τότε, θα έχουμε συνεισφέρει στην αντιμετώπιση αυτής της ασχήμιας, αυτής της δυστυχίας. Τότε, και μόνο τότε, θα μπορούμε να αποκαλούμαστε πολίτες της παγκόσμιας κοινότητας. Οι άνθρωποι εκεί το ζητούν, το έχουν ανάγκη και, πάνω απ’ όλα, το αξίζουν. Η γνώση, άλλωστε, είναι το ισχυρότερο όπλο και το μόνο άτρωτο.
«Γνούς πράττε» – Πιττακός ο Μυτηλιναίος, 650-570 π.Χ.
Γεννηθείσα το 1999. Είναι φοιτήτρια Νομικής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από πολύ μικρή ηλικία, ξεκίνησε να ασχολείται με διάφορες δραστηριότητες, εκ των οποίων ξεχώρισε τα debate και την αρθρογραφία. Συμμετέχει ενεργά σε μοντέλα προσομοιώσεων, ενώ ήταν αρχισυντάκτρια και αρθρογραφούσε τακτικά στην εφημερίδα του σχολείου της. Ιδιαίτερα πεδία ενδιαφέροντός της αποτελούν η Μέση Ανατολή και τα κοινωνικά ζητήματα.