Του Ανδρέα Παπαϊωσήφ,
Εάν παρατηρήσει κανείς τα δεδομένα οπού υφίστανται στις σχέσεις μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ρωσικής Ομοσπονδίας, μπορεί εύκολα να διακρίνει, πως οι σχέσεις των δύο κρατών έχουν ήδη εισαχθεί σε μια κατάσταση αστάθειας και αμοιβαίας δυσπιστίας. Το φάσμα των ζητημάτων που οδήγησαν σε αυτή την κατάσταση, μεγάλο. Από την εύρεση λύσης στο Συριακό ζήτημα, στην αποσταθεροποίηση των σχέσεων μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αναφορά το Πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, το οποίο μερικώς η Ρωσική Ομοσπονδία στηρίζει, ως και τις τωρινές εκατέρωθεν δηλώσεις – κινήσεις Τράμπ και Πούτιν περί της απομάκρυνσης των ΗΠΑ από την Συνθήκη περί Μέσου Βεληνεκούς Πυρηνικών Όπλων του 1987.
Με την ανάγνωση αυτών των δηλώσεων και από τις δύο πλευρές, ένα εύλογο ερώτημα μπορεί να έρθει στην επιφάνεια: Γιατί αυτές οι κινήσεις να γίνουν τώρα; Για να μπορέσει να απαντήσει κανείς σε αυτή την ερώτηση, πρέπει να πάρει τα πράγματα από την αρχή. Στις 20/10/2018, ο Αμερικανός Πρόεδρος Τράμπ, δήλωσε ξεκάθαρα πως οι ΗΠΑ θα αποχωρήσουν από την Συνθήκη περί Μέσου Βεληνεκούς Πυρηνικών Όπλων διότι από την μεριά της, η Ρωσική Ομοσπονδία, έχει παραβιάσει την εν λόγω συνθήκη πολλές φορές. Σύμμαχος σε αυτές τις δηλώσεις είναι οι αναφορές του Γενικού Γραμματέα της Βόρειο-Ατλαντικής Συμμαχίας, Γιένς Στόλτενμπεργκ, πως η Ρωσική Ομοσπονδία είχε προχωρήσει ήδη από το 2008 ως το 2014 σε δοκιμές και εγκαταστάσεις, εντός Ρωσικής επικράτειας, οπλικών συστημάτων που υπάγονται μέσα σε αυτή την συμφωνία. Αμέσως μετά τις βαρύγδουπες αυτές κατηγορίες, η Ρωσική Ομοσπονδία αρνήθηκε τις Αμερικανικές κατηγορίες, παρόλα ταύτα, έδειξε προθυμία να διαπραγματευθεί με τις ΗΠΑ καλώντας τον Αμερικανό Σύμβουλο Εθνικής Άμυνας Τζόν Μπόλτον στην Μόσχα.
Όμως, όπως ήταν φυσιολογικό, ο Πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βλαντιμίρ Πούτιν, προχώρησε και αυτός σε δηλώσεις προς απάντηση των κατηγοριών λέγοντας πως «Η απομάκρυνση των ΗΠΑ από την συνθήκη αυτή θα κλιμακώσει ένα νέο ψυχροπολεμικό κλίμα και θα οδηγήσει σε έναν νέο εξοπλιστικό ανταγωνισμό». Βάσει αυτών των κινήσεων, ο Πρόεδρος Τράμπ επίσης ανήγγειλε πως εάν ακολουθηθεί η απομάκρυνση από την συμφωνία θα προχωρήσει μέσω ΝΑΤΟ στην εγκατάσταση οπλικών συστημάτων άμυνας σε Ευρωπαϊκά κράτη-μέλη του οργανισμού ως απάντηση στις Ρωσικές στρατιωτικές κινήσεις. Από την πλευρά του, στις 25/10/2018, ο Πρόεδρος Πούτιν ήταν ξεκάθαρος λέγοντας πως οι χώρες που θα δεχθούν την εγκατάσταση τέτοιων συστημάτων θα τεθούν ως στόχος από την Ρωσική Ομοσπονδία, όπως επίσης δήλωσε, πως σε καμία περίπτωση η Ρωσία δεν θέλει να τεθεί η Ευρώπη σε μια τέτοια επικίνδυνη κατάσταση.
Μαθαίνοντας αυτά τα δεδομένα, επιστρέφουμε στο ερώτημα που τέθηκε άνωθεν, «Γιατί αυτές οι κινήσεις γίνονται τώρα;». Η λογική οδηγεί στην σκέψη πως οι αμερικανικές αυτές κινήσεις υπάγονται στο πλαίσιο της αναθεώρησης μιας γκάμας διεθνών συμφωνιών που έχουν υπογράψει οι ΗΠΑ. Μέσα από την απειλή αποχώρησης, οι ΗΠΑ προσπαθούν να δείξουν στο αντίπαλο ρωσικό δέος πως δεν θα ανεχθούν την περαιτέρω αύξηση των εντάσεων αναμεταξύ τους, όπως επίσης προσπαθούν να γεφυρώσουν τις σχέσεις τους με τις ευρωπαϊκές δυνάμεις που κατ’ εξακολούθηση έχουν εκφράσει την ρωσική επιθετικότητα στην Ανατολική Ευρώπη, παρόλο που ομολογουμένως το πράττουν με έναν ανορθόδοξο τρόπο. Πρέπει όμως να αναφερθεί πως είναι πιθανό πίσω από αυτό το νέο θέατρο να κρύβεται μια μείζονος σημασίας στρατηγική κίνηση για τις ΗΠΑ, η αναθεώρηση της ήδη υπάρχουσας συμφωνίας με την ένταξη σε αυτή της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Διότι καθώς είναι γνωστό, η Κίνα δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος μιας τέτοιας ανάλογης συνθήκης και η ίδια το έχει εκμεταλλευθεί προχωρώντας στην ανάπτυξη και εγκατάσταση πυραυλικών και άλλων μέσου βεληνεκούς οπλικών συστημάτων στον Ασιατικό χώρο. Οι κινεζικές αυτές στρατιωτικές κινήσεις έχουν θορυβήσει σε μεγάλο βαθμό τόσο τις ΗΠΑ όσο και τις Ασιατικές συμμαχικές τους δυνάμεις.
Τοιουτοτρόπως, βάζοντας σε μια σειρά τις παραπάνω σκέψεις μπορούμε να αναφέρουμε πως ο Πρόεδρος Τράμπ ανοίγει ένα νέο μέτωπο έντασης με την Ρωσία στον Ευρώ-Ατλαντικό χώρο με απώτερο σκοπό να πιέσει την Ρωσία και την Κίνα να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για την σύσταση μιας νέας συμφωνίας που θα καθορίσει ένα status quo παγκόσμιας κλίμακας μεταξύ των τριών μεγαλύτερων πυρηνικών στρατιωτικών δυνάμεων. Ενώ εάν δεν επιτύχει την λύση αυτή, προσπαθεί να κατορθώσει την θωράκιση της Ανατολικής Ευρώπης, μέσα από μια σειρά ενεργειών εγκατάστασης οπλικών συστημάτων του ΝΑΤΟ, η οποία θα επιτρέψει στις ΗΠΑ την στρέψη του βλέμματος στην Ασία, με ότι αυτό μπορεί να επακολουθεί.
