Της Κατερίνας Κοντογιάννη,
Σάλος έχει προκληθεί τις τελευταίες μέρες από την ανεξαρτητοποίηση του βουλευτή Β’ Θεσσαλονίκης, Αριστείδη Φωκά από την Κοινοβουλευτική ομάδα της Ένωσης Κεντρώων. Ο ίδιος έκανε λόγο για «ασυνεννοησία εντός του κόμματος» και υπογράμμισε πως «θα συνεχίσει τους αγώνες του για την Μακεδονία», καθώς δεν είναι «επαγγελματίας πολιτικός». Αφορμή για την ανεξαρτητοποίηση αυτή φαίνεται πως στάθηκε η συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας στις 25/09/18 και η κόντρα που έλαβε μεγάλη διάσταση μεταξύ των Γιάννη Σαρίδη και Δημήτρη Καβαδέλλα. Η Ένωση Κεντρώων, ευρισκόμενη σε προφανή κίνδυνο ακόμη και διάλυσης, εξέδωσε την παρακάτω ανακοίνωση, αναφέροντας ότι: «Στη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ένωσης Κεντρώων παρουσιάστηκαν διαφορές απόψεων. Ο Πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων έδωσε σε όλες τις πλευρές περιθώριο προσέγγισης και λογικής. Άσχετα από την στάση που θα τηρήσει έκαστος, η Ένωση Κεντρώων δεν κινδυνεύει, ο λαός να είναι ήσυχος, σύντομα την λύση θα την δώσουν οι εκλογές και θα πρόκειται για μια μεγάλη νέα νίκη της Ένωσης Κεντρώων».
Ας αναφερθούμε, λοιπόν, σε μερικά στοιχεία όσον αφορά την Ένωση Κεντρώων. Η Ένωση Κεντρώων ιδρύθηκε στις 2 Μαρτίου 1992 ως “Ένωση Κεντρώων και Οικολόγων”. Αποτέλεσε την πολιτική συνέχεια του οικολογικού κόμματος “Ελεύθεροι'”, που είχε ιδρύσει το 1984 ο Βασίλης Λεβέντης. Η φράση “και Οικολόγων” αφαιρέθηκε αργότερα, ώστε να μην δημιουργηθεί σύγχυση με άλλους πολιτικούς φορείς. Διεκδικεί ανάμεσα σε άλλες πολιτικές οργανώσεις τη συνέχεια του ιστορικού πολιτικού χώρου του Κέντρου. Η Ένωση Κεντρώων έλαβε μέρος σε όλες τις εκλογές από τις αναπληρωματικές της Β’ Αθήνας του 1992, με πληρότητα συνδυασμών σε όλη τη χώρα. Τα ποσοστά της έως και το 2015 κυμαίνονταν από 0,20 έως 0,70%, ενώ στις δύο αναμετρήσεις του 2015 αύξησε θεαματικά τη δύναμή της.
Τον Ιανουάριο έλαβε 1,79% και σημείωσε υψηλά ποσοστά στην Α΄και Β΄ Θεσσαλονίκης, όπου δεκαπλασίασε τα ποσοστά της. Η άνοδος αυτή οφείλεται μεταξύ άλλων σε εβδομαδιαίες εκπομπές του Βασίλη Λεβέντη σε τηλεοπτικά δίκτυα. Περισσότερο ενισχυμένη βγήκε τον Σεπτέμβριο, όταν πέτυχε την είσοδό της στο Κοινοβούλιο για πρώτη φορά στην ιστορία της, με ποσοστό 3,43% και 9 βουλευτές. Λίγο μετά τις εκλογές, o εκπρόσωπος τύπου του κόμματος Γιάννης Καλλιάνος αποχώρησε με αιχμές για “παλαιοκομματικές νοοτροπίες” και αργότερα, προσχώρησε στη Νέα Δημοκρατία. Στις 25 Νοεμβρίου 2016 ο στενός συνεργάτης του Βασίλη Λεβέντη και βουλευτής Β’ Αθηνών, Γεώργιος-Δημήτριος Καρράς ανεξαρτητοποιήθηκε από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της Ένωσης Κεντρώων, καταγγέλλοντας υπονόμευση του κόμματος από συνεργάτες του Προέδρου. Λίγο καιρό αργότερα, προσχώρησε στους κόλπους του νεότευκτου “Κινήματος Αλλαγής”. Στις 10 Ιουλίου 2016 ανεξαρτητοποιήθηκε η βουλευτής Β’ Πειραιά, Θεοδώρα Μεγαλοοικονόμου, με καταγγελίες για οικογενειοκρατία, μετά και την προώθηση του Μάριου Γεωργιάδη, θετού υιού του Λεβέντη, για τη θέση του Θ’ Αντιπροέδρου της Βουλής. Έπειτα από λίγους μήνες και στα πλαίσια του πολυνομοσχεδίου για τα προαπαιτούμενα της τρίτης αξιολόγησης, έδωσε θετική ψήφο ενισχύοντας αυτομάτως την κυβερνητική πλειοψηφία και θέτοντας εαυτόν συνεργαζόμενη βουλεύτρια του ΣΥΡΙΖΑ. Στις 27 Απριλίου 2018 ο βουλευτής Λαρίσης, Γεώργιος Κατσιαντώνης ανεξαρτητοποιήθηκε από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της Ένωσης Κεντρώων, αναφέροντας πολιτικές διαφορές με το Βασίλη Λεβέντη. Και ο ίδιος, δεν έμεινε για πολύ καιρό ανεξάρτητος, και εντάχθηκε στις αρχές Ιουλίου στη Νέα Δημοκρατία.
Με την τελευταία, πλέον, αποχώρηση του βουλευτή Φωκά, η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Ένωσης Κεντρώων αποτελείται από πέντε βουλευτές, ενώ θεωρείται πιθανό τον δρόμο της ανεξαρτητοποίησης να ακολουθήσει και ο βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης Γιάννης Σαρίδης. Αν συμβεί κάτι τέτοιο θα δημιουργηθεί για πρώτη φορά τετελεσμένο, καθώς σύμφωνα με τον κανονισμό της βουλής, μία Κοινοβουλευτική ομάδα πρέπει να έχει τουλάχιστον πέντε βουλευτές για να υφίσταται. Βέβαια, δεν είναι η πρώτη φορά που, κατά την διάρκεια της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας, βλέπουμε ένα πολιτικό φορέα να μην φέρει κοινοβουλευτική ομάδα. Ωστόσο, η περίπτωση της Ένωσης Κεντρώων είναι μοναδική, καθώς πιθανή διάλυσή της δεν θα έχει προηγούμενο, μιας και βάση του πλαφόν του 3%, η εκλογή μεμονωμένων βουλευτών καθίσταται αδύνατη. Παραδείγματα κομμάτων που είχαν εισέλθει στη Βουλή πριν την θεσμοθέτηση του πλαφόν, αποτελούν: το ΚΚΕ Εσ., η ΔΗΑΝΑ και οι Οικολόγοι-Εναλλακτικοί. Το Κομμουνιστικό Κόμμα Εσωτερικού, εισήλθε στη Βουλή κατά τις εκλογές του 1985, λαμβάνοντας μία έδρα στην Β’ ΑΘηνών. Αυτή του ηγέτη του, Λεωνίδα Κύρκου. Στις εκλογές του Ιουνίου 1989 η Δημοκρατική Ανανέωση λαμβάνοντας ποσοστό 1,01%, εισήλθε στο κοινοβούλιο με μία, επίσης, έδρα για τον πρόεδρό της, Κωστή Στεφανόπουλο, στην Α’ Αθήνας, όπως και στις εκλογές του 1990 (ποσοστό 0,67%) όπου εξασφάλισε μία έδρα στο υπόλοιπο Αττικής, για τον Θεόδωρο Κατσίκη και κατόπιν συμφωνίας Στεφανόπουλου – Μητσοτάκη, στήριξε τη δημιουργία της μονοκομματικής κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Όπως, επίσης, στις βουλευτικές εκλογικές αναμετρήσεις του Νοεμβρίου του 1989 και του Απριλίου του 1990, οι Οικολόγοι-Εναλλακτικοί θα καταφέρουν να εισέλθουν στη Βουλή με ένα βουλευτή, συγκεντρώνοντας 0,58% και 0,77% των ψήφων αντίστοιχα.
Έτσι, μπορούμε να καταλήξουμε στα σημερινά δεδομένα, αντιλαμβανόμενοι τον κίνδυνο που ελλοχεύει για το κόμμα Λεβέντη. Ειδικότερα, εάν ανατρέξουμε στο άρθρο 15 του Κανονισμού της Βουλής, βλέπουμε ότι:
“1. Ο ελάχιστος απαιτούμενος αριθμός βουλευτών για τη συγκρότηση μιας Κοινοβουλευτικής Ομάδας ορίζεται σε δέκα (10)
2. O κατά την προηγούμενη παράγραφο ελάχιστος αριθμός βουλευτών για τη συγκρότηση Κοινοβουλευτικής Ομάδας περιορίζεται σε πέντε (5), αν τo Kόμμα με τo oπoίο εκλέχθηκαν και στο οποίο εξακολουθούν να ανήκουν έλαβε μέρος στις γενικές εκλογές από τις οποίες προήλθε η Βουλή, με συνδυασμούς στα δύο τρίτα (2/3) τουλάχιστον των εκλογικών περιφερειών της χώρας και συγκέντρωσε ποσοστό τουλάχιστον τρία τοις εκατό (3%) του συνολικού αριθμoύ των έγκυρων ψήφων ολόκληρης της επικράτειας”.
Κατά κάποιον τρόπο, τα σχέδια περί Αποστασίας που καταγγέλλονται από τα χείλη του Βασίλη Λεβέντη, παρότι εύκολα μπορεί να θεωρηθούν ακραία, καταλήγουν σε μία αλήθεια: εάν η Ένωση Κεντρώων μείνει με λιγότερους από 5 βουλευτές, οι βουλευτές που θα της απομείνουν θα θεωρούνται ανεξάρτητοι και θα χάσει αυτομάτως όλα τα δικαιώματα που έφερε ως Κοινοβουλευτική Ομάδα. Θα καταστεί ουσιαστικά “βορά” των μεγάλων.
Εν κατακλείδι, θεωρώ σώφρον ο κ. Λεβέντης να μην προσπαθεί αδικαιολόγητα να στρέψει την προσοχή των πολιτών σε διαφορα σενάρια “περι αποστασίας”, καθώς δεν βρισκόμαστε ούτε στο 1965, ούτε στο 1993 και να προσανατολίσει την πολιτική του κόμματός του στο 2018. Δεν είναι δυνατόν κοινοβουλευτικό κόμμα να μην πραγματοποιεί καν συνέδριο της βάσης και να έχει μία “αριστοκρατική” δομή. Χωρίς περαιτέρω “άνοιγμα” στην κοινωνία, οι αποχωρήσεις θα συνεχίζονται.
Έχει γεννηθεί και μεγαλώσει στην Ιεράπετρα της Κρήτης. Σπουδάζει στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης, ευρισκόμενη στο 3ο έτος των σπουδών της και έχει συμμετάσχει σε προσομοιώσεις τοπικού, εθνικού καθώς και διεθνούς βεληνεκούς.
