Της Αγγελικής Βορροπούλου,
Ο Ντόναλντ Τράμπ, πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, αποτελεί έναν από τους πιο ιδιόρρυθμους πολιτικούς των τελευταίων δεκαετιών. Μερικές – αν όχι οι περισσότερες – δηλώσεις του, αλλά και πολιτικές του έχουν ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων, όχι μόνο απλών πολιτών αλλά και επιφανών προσώπων της πολιτικής, αλλά και του δημοσίου βίου. Οι απόψεις διίστανται για την πολιτική του συμπεριφορά. Αποτελεί είτε μια πλήρως μισητή είτε μια πλήρως αγαπητή φιγούρα. Δεν υπάρχει ενδιάμεση κατάσταση.
Ρίχνοντας μια ματιά στο πρόσφατο παρελθόν, το 2016, κατά την προεκλογική του εκστρατεία, ο Αμερικανός πρόεδρος προσέλκυσε ένα μεγάλο κύμα ψηφοφόρων με την υπόσχεσή του, να χτίσει ένα “μεγάλο, όμορφο τείχος” στα σύνορα ΗΠΑ και Μεξικού, μήκους περίπου 3,500 χλμ με στόχο να εμποδίσει την μετανάστευση προς τις ΗΠΑ.
Δύο χρόνια αργότερα, φαίνεται πως συνεχίζει να αποτελεί μεγάλος λάτρης των τειχών. Πρότεινε στην ισπανική κυβέρνηση, την κατασκευή ενός τείχους σε ολόκληρη την έκταση της ερήμου Σαχάρας, με στόχο την επίλυση της μεταναστευτικής κρίσης της Ευρώπης. Η παραπάνω άποψη διατυπώθηκε κατά την διάρκεια της επίσκεψης του Ζόζεφ Μπορέλ (πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, και νυν υπουργός εξωτερικών της Ισπανίας) κατά τα τέλη Ιουνίου. Όπως ο ίδιος αναφέρει, σχολίασε πως το κλείσιμο των λιμανιών δεν αποτελεί λύση, όπως λύση δεν αποτελεί επίσης και το χτίσιμο του τείχους.
Ένα παρόμοιο σχέδιο στην Σαχάρα πρόκειται να περιπλέξει κατά πολύ τα πράγματα, εξαιτίας του γεγονότος ότι η Ισπανία κατέχει μόνο δύο μικρούς θύλακες στην Βόρεια Αφρική, την Θεούτα και τη Μελίλια, άρα και το τείχος θα χτιζόταν σε ξένο έδαφος. Επιπρόσθετα, το κόστος ενός τέτοιου κατασκευάσματος είναι απαγορευτικό, εάν σκεφτεί κανείς ότι πρόκειται να διασχίζει περίπου 11 (!) κυρίαρχα κράτη.
Ο συνεχώς αυξανόμενος αριθμός των μεταναστών από την Αφρική, που έφτασαν φέτος στα παράλια της Ισπανίας, δυσχεραίνει συνεχώς την κατάσταση. Η Ευρώπη αγωνίζεται να καταλήξει σε μια κοινή στρατηγική αντιμετώπισης του μεταναστευτικού ζητήματος.
Το χτίσιμο του εκάστοτε τείχους, αποτελεί πάνω απ’ όλα μια συμβολική κίνηση. Μια συμβολική κίνηση μίσους. Ένα τείχος στην συγκεκριμένη εδαφική περιοχή, πρόκειται να δείξει το “κακό πρόσωπο” των ευρωπαίων έναντι ανθρώπων που στοχεύουν σε ένα καλύτερο μέλλον. Πρόκειται να αναδείξει την “ανωτερότητα” των δυτικών χωρών, έναντι αυτών, οι οποίες μαστίζονται από προβλήματα που οι δικές μας κοινωνίες έχουν καταφέρει να εξαλείψουν εδώ και δεκαετίες. Ένα τεχνητό εμπόδιο, δεν πρόκειται να σταματήσει μετανάστες όταν αυτοί ξοδεύουν χρόνο για να μαζέψουν τα απαραίτητα έγγραφα, και χρήματα για να ταξιδέψουν μέχρι την Ευρώπη, όπως άλλωστε και δεν τους έχουν σταματήσει τόσα χρόνια διάφορα φυσικά εμπόδια.
Μια τέτοια κίνηση θα φέρει τις εποχές του ευρωπαϊκού “εκδημοκρατισμού” στην περιοχή. Ας μην ξεχνάμε ότι η εποχή της αποικιοποίησης ξεκίνησε με αφορμή τις πολιτικές , ιδιαιτέρως τις πολιτιστικές διαφορές. Το αδιαίρετο χάσμα στη φυλή, τη θρησκεία, την τάξη, την κοινωνία κα, δημιούργησαν την ανάγκη για την εκ νέου δημιουργία αυτών των χωρών. Ο πολιτιστικές αυτές διαφορές, για το ποιός έχει λόγο γι’ αυτές τις χώρες, αλλά και τον τρόπο που πρέπει να είναι στημένες στη διεθνή σκηνή, δημιουργούν ένα είδος πολιτιστικών πολέμων. Για να μπορέσουμε όμως, να κατανοήσουμε το πώς αυτό το τείχος έχει ως αποτέλεσμα τον πολιτιστικό πόλεμο, πρέπει να λάβουμε υπόψιν την ομάδα στη οποία απευθύνεται το τείχος. Είναι μια ομάδα με μεγάλη σημασία στην διεθνή σκηνή εξαιτίας των ιδιαίτερων γεωστρατηγικών αλλά και γεωοικονομικών της παραγόντων (σημαντική γεωγραφική θέση, άφθονοι φυσικοί πόροι κ.α.).
Πολλοί από αυτούς προέρχονται από περιοχές οι οποίες είναι αποκλεισμένες από την οικονομία, και έχουν μείνει πίσω όσον αφορά την παγκοσμιοποίηση. Δεν έχουν το σημαντικό όπλο της εκπαίδευσης και δεν είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με το παγκόσμιο τοπίο και την γνώση του 21ου αιώνα, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί στην αντίληψη των δυτικών. Υπό αυτή την έννοια, και αυτές τις συνθήκες, το χτίσιμο ενός τέτοιου τείχους θα ήταν μια ξεκάθαρη αποκοπή, και μια αδιαπέραστη λεπτή γραμμή, η οποία θα συμπεριλαμβάνει αυτούς που μοιράζονται τις ίδιες κοσμοθεωρίες και τα γνωστικά πλαίσια και θα αποκλείονταν όσοι έχουν διαφορετική προοπτική και πιστεύουν τον εξελισσόμενο και μεταμορφωτικό ορισμό του τι είναι Ευρώπη.
Σε μια από τις μεγαλύτερες υπάρχουσες δημοκρατίες, που για πολλούς ισοδυναμεί με την βιβλική υποσχεθείσα γη, ένα τείχος το οποίο θα διαιρέσει και θα ιεραρχήσει τις φυλές, τις κουλτούρες και τις θρησκείες, είναι αναπόφευκτο να προκαλέσει πολιτιστικούς πολέμους, με δεινά αποτελέσματα. Σε μια Ευρώπη η οποία βρίθει για την ελευθερία της διαφορετικότητας και την πολυπολιτισμικότητα, δεν χωράνε τείχη που διαχωρίζουν ανθρώπους και πολιτισμούς.
