Της Αναστασίας Παπαδά,
Η άλωση της Κωνσταντινούπολης είναι σε όλους μας γνωστή για τη σημασία της, καθώς σήμανε το τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και την αρχή της Οθωμανικής κυριαρχίας επί ευρωπαϊκού εδάφους. Παρ’ όλα αυτά, ένα γεγονός που οι περισσότεροι αγνοούν είναι η Πρώτη Πολιορκία της Βιέννης, της οποίας η έκβαση αποτέλεσε σταθμό για την ευρωπαϊκή ιστορία.
Η κατάκτηση της Σερβίας και της Βοσνίας το 1520 και της Ουγγαρίας το 1526 άνοιξαν το δρόμο στον Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή για τη Βιέννη, μία από τις μεγαλύτερες πόλεις εκείνη την εποχή. Όλα φάνταζαν ιδανικά για τον Σουλεϊμάν, καθώς ο Κάρολος Ε’ της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας είχε εμπλακεί σε δεύτερο πόλεμο στη Γαλλία (1527-1529) και ο Φερδινάνδος αντιστεκόταν στην εξάπλωση της Μεταρρύθμισης και παράλληλα ασχολούταν με την εγκαθίδρυση των δικαιωμάτων του στην Αυστρία και την Βοημία. Ο Ζάπολια, βασιλιάς της Ουγγαρίας και υποτελής στον Σουλεϊμάν, ήταν απασχολημένος στη Τρανσυλβανία και έτσι οι Ούγγροι ευγενείς που υποστήριζαν τους Αψβούργους τους ενθάρρυναν να καταλάβουν το βόρειο και δυτικό τμήμα της Ουγγαρίας. Τελικά οι Αψβούργοι κατέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος της Ουγγαρίας και ο Φερδινάνδος στέφθηκε βασιλιάς στην παλιά ουγγρική πρωτεύουσα, την Μπρατισλάβα.
Έπειτα από την εισβολή των Αψβούργων ο Ζάπολια έκανε συμφωνία με τον Σουλτάνο σύμφωνα με την οποία αναγνώριζε ξανά την επικυριαρχία του για να εξασφαλίσει μια νέα εισβολή εναντίον του Φερδινάνδου. Ο Σουλεϊμάν όμως, προτιμούσε να αφήσει μια αυτόνομη Ουγγαρία υπό την κυριαρχία του Ζάπολια ως μοχλό πίεσης προς τους Αψβούργους, παρά να δεσμεύσει στρατεύματα και προμήθειες που ενδεχομένως να χρειάζονταν για απευθείας κατοχή και έλεγχο της χώρας. Το αποτέλεσμα ήταν η δεύτερη οθωμανική εισβολή στην Ουγγαρία το καλοκαίρι του 1528 και ο Σουλεϊμάν επανάκτησε τη Βούδα και το υπόλοιπο τμήμα της χώρας.
Η πολιορκία της Βιέννης από τους Οθωμανούς πραγματοποιήθηκε από τις 27 Σεπτεμβρίου έως τις 15 Οκτωβρίου το 1529. Ο Σουλεϊμάν ήλπιζε να αιχμαλώτιζε την πρωτεύουσα των Αψβούργων ή τουλάχιστον να διατάρασσε το αυστριακό στρατιωτικό σύστημα. Ωστόσο, οι καιρικές συνθήκες δεν ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκές και ο Σουλεϊμάν είχε υπερτιμήσει τις δυνάμεις του. Στην πραγματικότητα, οι Οθωμανοί ήταν ανίκανοι να εξασφαλίσουν επαρκείς προμήθειες και πυρομαχικά, λόγω της άφιξης του χειμώνα εκείνη τη χρονιά αρκετά νωρίτερα απ’ ό,τι συνήθως. Στο μεταξύ, ο Κάρολος Ε’ σύναψε ειρήνη με τον Φραγκίσκο Α’ της Γαλλίας, ο οποίος έστειλε ενισχύσεις. Η πολιορκία ήταν πολύ δύσκολη για τους αντιμαχόμενους, καθώς τα προάστια της Βιέννης είχαν καταστραφεί σε μεγάλο βαθμό, όπως και τα τείχη σε πολλά σημεία. Παρ’ όλα αυτά, οι Βιεννέζοι συνέχισαν να αντιστέκονται ακόμα και όταν ο Φερδινάνδος και οι περισσότεροι ευγενείς του είχαν φύγει. Οι καιρικές συνθήκες συνέχιζαν να γίνονται χειρότερες και αυτό ανάγκασε τον Σουλτάνο να υποχωρήσει και να γυρίσει στην Κωνσταντινούπολη για το χειμώνα. Εάν ο Σουλεϊμάν επέμενε λίγο ακόμα, ενδεχομένως οι δυνάμεις του να είχαν καταφέρει να μπουν στη Βιέννη και η έκβαση της πολιορκίας να ήταν διαφορετική. Όπως φάνηκε, η υποτίμηση των καιρικών συνθηκών ήταν το μεγαλύτερο λάθος του Σουλεϊμάν.
Ακόμα και αυτό το ιστορικό γεγονός του 16ου αιώνα είναι πολύ σημαντικό για την πορεία της ευρωπαϊκής ιστορίας, καθώς αν η Βιέννη είχε πέσει στα χέρια των Οθωμανών, θα μπορούσαν ακόμα πιο εύκολα να επεκταθούν στη Δυτική Ευρώπη και πιθανότατα να αποτελούσε μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όπως τα Βαλκάνια και μεγάλο μέρος της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Τέλος, ενδεχομένως, να επικρατούσε άλλη θρησκεία από το Χριστιανισμό σήμερα στην Ευρώπη και φυσικά η ιστορία να ακολουθούσε μια εντελώς διαφορετική πορεία από αυτή που γνωρίζουμε σήμερα.
Πηγή: Stanford Saw, (1976). History of the Ottoman Empire and Modern Turkey, Volume I: Empire of the Gazis: The Rise and Decline of the Ottoman Empire, 1280-1808, Cambridge: University Press
