Της Μαρίας Αναγνωστάκη,
Εννέα χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη τα στοιχεία από τον κλάδο των τραπεζών είναι αρκετά αποθαρρυντικά καθώς ο όγκος των κόκκινων δανείων έχει φτάσει τα 944 δις. ευρώ. Ειδικότερα στην Ελλάδα, υπολογίζονται στα 112,3 δις. ευρώ σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).Τα παραπάνω νούμερα υποδηλώνουν μέρος της οικονομικής ύφεσης που υπέστησαν κράτη μέλη της ευρωζώνης, τα οποία αδυνατούσαν να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους. Παρόλα αυτά παρατηρείται μία αξιοσημείωτη μείωση των δανείων από το 2014 κατά 280 δις. ευρώ, όμως παραμένουν ακόμα ένα σοβαρό πρόβλημα.
Με τα σημερινά δεδομένα, φαίνεται να υπάρχει μια τάση μείωσης που προέρχεται από την επίσπευση πώλησης δανείων, κυρίως στο επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο και σε ένα μικρότερο βαθμό στο καταναλωτικό, καθώς και διαγραφών στο χαρτοφυλάκιο λιανικής. Επιπρόσθετα, αυτή η θετική εικόνα αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό και στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, που βοηθούν στην αντιμετώπιση των στρατηγικών κακοπληρωτών. Στόχος που έχει τεθεί είναι να φτάσουν στο τέλος του 2018 τα 52 δις. ευρώ. Αλλά επίσης, οι τραπεζικοί οργανισμοί στοχεύουν στη ρύθμιση του 40% των κόκκινων δανείων μέχρι το τέλος του 2019.
Παρ’ όλα αυτά έχουν δημιουργηθεί, για υπερχρεωμένες επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός που έχει τεθεί σε λειτουργία εδώ και ένα χρόνο. Ο εξωδικαστικός μηχανισμός αφορά επιχειρήσεις ή ελεύθερους επαγγελματίες που τους δίνετε η δυνατότητα να κάνουν αίτηση για να πείσουν τους πιστωτές ότι είναι βιώσιμοι μόνο κάτω από ρύθμιση οφειλών, με ‘’κούρεμα’’ προστίμων, προσαυξήσεων. Στη ρύθμιση λαμβάνουν μέρος οφειλές προς ασφαλιστικά ταμεία, τράπεζες, εφορία ή σε λοιπούς πιστωτές από 20.000 έως 50.000 ευρώ. Βασική προϋπόθεση για να εισέλθει κάποιος στη ρύθμιση είναι η επιχείρηση να έχει κέρδη κατά την τελευταία χρήση ή σε 2 από τις 3 τελευταίες χρήσεις. Τέλος, ο μέγιστος αριθμός δόσεων για την αποπληρωμή των θεσμικών πιστωτών ανέρχεται στις 120 δόσεις. Ο όγκος των υπερχρεωμένων επιχειρήσεων είναι 450.000. Αλλά μόνο 50 επιχειρήσεις έχουν ενταχθεί και ολοκληρώσει τη προσπάθεια τους. Ένας αριθμός όχι ιδιαίτερα ενθαρρυντικός για τα ελληνικά δεδομένα λόγω του τεράστιου όγκου δικαιολογητικών που προσκομίζουν οι οφειλέτες στο δικαστήριο. Βέβαια, με τις τελευταίες αλλαγές στη ρύθμιση το σύνολο των δικαιολογητικών μειώθηκε από 22 στα 10. Επίσης, δεν πρέπει να παραλειφθεί και το αυστηρό νομικό πλαίσιο που αντιμετωπίζουν τα τραπεζικά στελέχη σχετικά με την υπογραφή τους για κούρεμα δανείων που λειτουργεί ως τροχοπέδη. Για παράδειγμα ,υπάλληλος τη τράπεζας δεν αναλαμβάνει να υπογράψει κούρεμα χρέους διότι υπάρχουν ποινικές διώξεις αν έχει κάνει κάποιο λάθος, γι αυτό ζητάει μία παράταση χρόνου ώστε να δοθεί έγκριση από ανώτερα στελέχη.
Ένα ακόμα πολυσυζητημένο θέμα που σχετίζεται άμεσα με χρέη, χωρίς να απευθύνεται στο δημόσιο όμως είναι ο νόμος Κατσέλη. Τέθηκε σε ισχύ τον Ιούλιο του 2010 και αφορά μόνο υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Βάσει του νόμου μπορεί να εξασφαλιστεί χαμηλότερη δόση τουλάχιστον στο 1/5 της τρέχουσας για στεγαστικά, καταναλωτικά δάνεια, για τραπεζικές οφειλές και πιστωτικές κάρτες. Αυτό αναμένεται να συμβεί με 2 τρόπους:1) με μείωση επιτοκίου έως και μηδενικό δηλαδή άτοκες δόσεις,2) με επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των οφειλών και βέβαια ανάλογα με τα περιουσιακά στοιχεία του δανειολήπτη πετυχαίνεται και διαγραφή από 15% έως 90%.Σε περιπτώσεις προβλημάτων υγείας ή μακροχρόνιας ανεργίας προβλέπεται πλήρη απαλλαγή του δανειολήπτη. Η αποπληρωμή διεξάγεται από 4 έως 20 έτη. Τα τρία βήματα που προβλέπει ο νόμος ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία είναι: 1)εξωδικαστικός συμβιβασμός, 2)δικαστικός συμβιβασμός,3)δικαστική ρύθμιση των οφειλών.
Παρόλα αυτά, δεν έχει επιτευχθεί ικανοποιητική μείωση ή και εξάλειψη των κόκκινων δανείων είτε λόγω της οικονομικής αδυναμίας των δανειοληπτών είτε λόγω της πολύπλοκης και χρονοβόρας διαδικασίας των ρυθμίσεων. Παραμένουμε αισιόδοξοι ότι τόσο οι πιέσεις που δέχονται οι κυβερνητικές και νομοθετικές αρχές από ιδιωτικούς φορείς, τράπεζες όσο και η αντίληψη των ίδιων για τη σοβαρότητα της κατάστασης, στο μέλλον θα δοθεί οριστική λύση στο «αγκάθι» των κόκκινων δανείων που λειτουργεί σαν βαρίδι για την οικονομική εξέλιξη σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1994 και κατοικεί στο Ρέθυμνο Κρήτης. Είναι απόφοιτος στο τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης και μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής του Πανεπιστημίου Πειραιά. Εργάζεται σε λογιστικό γραφείο. Το ενδιαφέρον της κεντρίζουν τα φορολογικά και τραπεζικά ζητήματα. Στο OffLine Post αρθρογραφεί στην κατηγορία Οικονομικών.
