Της Στέλλας Γαβαλά,
Είναι παντού, είναι φθηνά και τα χρησιμοποιούμε όλοι μας λίγο-πολύ στην καθημερινή μας ζωή: πλαστικά καλαμάκια. Χωρίς δεύτερη σκέψη, τα αγοράζουμε, πίνουμε από αυτά και τα πετάμε με μία αίσθηση σιγουριάς, γνωρίζοντας ότι διευκολύνουν τη ζωή όλων μας. Όπως τα περισσότερα καταναλωτικά αγαθά που χρησιμοποιούνται μαζικά, όμως, επιλέγουμε να αγνοούμε τις επιπτώσεις που αυτά προκαλούν στο περιβάλλον και στους οργανισμούς που εμπεριέχονται σε αυτό. Και στο εν λόγω ζήτημα υπάρχουν πολλά να ειπωθούν για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, όπως μας λένε διάφορες ιστοσελίδες και επιστήμονες για την συνεχή τους χρήση σε συνδυασμό με τον τρόπο που είναι φτιαγμένα. Με την πλαστική τους υπόσταση, από τη στιγμή που πετιούνται μέχρι την πλήρη εξαφάνιση τους, μεσολαβούν τόσα πολλά χρόνια, ώστε να επηρεάζεται αρνητικά η άγρια, θαλάσσια αλλά και ανθρώπινη ζωή. Αμέτρητοι είναι οι θάνατοι και τα φαινόμενα ρύπανσης που σημειώνονται λόγω αυτής της χρήσης, και ως εκ τούτου, κοιτώντας ο καθένας την καθημερινή κατανάλωση πλαστικού διερωτάται: τι μπορώ να κάνω, για να σταματήσω αυτήν την τραγωδία;
Πολλοί περιβαλλοντικοί οργανισμοί και «πράσινα» κινήματα σε όλον τον κόσμο και κυρίως στην Ευρώπη έχουν κινητοποιηθεί σχετικά με την ολική απαγόρευση των πλαστικών καλαμακίων, με την Επιτροπή Εθελοντισμού του Ειδικού Σχολείου «Άγιος Σπυρίδωνος» Λάρνακας να αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Η συγκεκριμένη εκστρατεία με τίτλο «Η Λάρνακα βάζει τέλος στο πλαστικό καλαμάκι» έχει στόχο την αφύπνιση της ελληνικής κοινωνίας γύρω από την ρύπανση που προκαλείται, ενώ ταυτόχρονα, εκτός των άλλων, αναδεικνύεται η εθελοντική προσφορά των παιδιών με ειδικές ανάγκες. Κάτι πολύ όμορφο και σημαντικό πράγματι, όπως συμβαίνει και σε περιοχές σε όλη την Ευρώπη, που θα μπορούσε να συμβάλλει πολύ θετικά στην προστασία του περιβάλλοντος. Αρκεί να σταματούσαμε όλοι σαν κοινωνία να τα χρησιμοποιούμε, όλα θα γινόντουσαν πολύ καλύτερα, σωστά;
Εδώ είναι που έρχεται στην επιφάνεια μια άλλη, αρνητική πλευρά της ανθρώπινης φύσης: αγνοούμε τη μεγαλύτερη εικόνα των πραγμάτων, εστιάζοντας σε απλές, βραχυπρόθεσμες λύσεις.
Ας μη γινόμαστε κυνικοί. Η κάθε προσπάθεια για την βελτίωση της κατάστασης του περιβάλλοντος είναι ευπρόσδεκτη και η υλοποίησή της αποτελεί μία επιτακτική ανάγκη. Αρκεί, όμως, να διεξάγεται αναλυτικότερη, πιο πολύπλευρη έρευνα και να παρέχεται καλύτερη πληροφόρηση, αλλιώς το αποτέλεσμα μπορεί να είναι περισσότερο αρνητικό παρά θετικό. Για το λόγο αυτό, ας σημειωθούν μερικές ενστάσεις πάνω στο συγκεκριμένο θέμα, που θα βοηθήσουν σε μία πιο ολοκληρωμένη και ρεαλιστική πλευρά για το περιβάλλον και την ανθρώπινη ζωή.
Αυτό που γρήγορα σημειώθηκε με τις απαγορεύσεις πλαστικών καλαμακίων σε πολλές πόλεις είναι πως άτομα με ειδικές ανάγκες είναι εντελώς αβοήθητα μπροστά σε μία τέτοια δράση, καθώς τα καλαμάκια τους βοηθάνε να πίνουν μόνοι τους με ανεξαρτησία, σε σπίτια και εστιατόρια. Ένα τέτοιο μέλλον δεν θεωρείται βιώσιμο. Υπάρχουν διάφορες εναλλακτικές που έχουν έρθει στο προσκήνιο, όπως χάρτινα ή λιπασματοποιήσιμα καλαμάκια, που με μια πρώτη ματιά είναι ό,τι πρέπει. Παρόλ’ αυτά, πρέπει πάλι να γίνεται έρευνα για το αν όντως είναι καλύτερα και συμφέρουν. Η καλύτερη εναλλακτική που έχει σημειωθεί είναι τα καλαμάκια από ανοξείδωτο ατσάλι. Είναι πράγματι πιο ακριβά από τα πλαστικά και τα χάρτινα, αλλά μόλις αγοραστούν δεν χρειάζεται αγορά δεύτερου πακέτου, αφού είναι δυνατόν να πλυθούν και να χρησιμοποιηθούν όσες φορές χρειάζεται. Μια τέτοια εναλλακτική θα βοηθούσε το περιβάλλον, θα μείωνε τη ρύπανση πλαστικών και δεν θα εμπόδιζε αρνητικά την ανθρώπινη ζωή.
Το σίγουρο είναι πως η ολική απαγόρευση ή μειωμένη χρήση των πλαστικών αντικειμένων μιας χρήσεως θα είχε μυριάδες περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα. Είναι, όμως, εξίσου σημαντικό να οδεύουμε σε ένα μέλλον, που να μην προκαλεί δυσκολίες και να είναι βιώσιμο, και η συγκεκριμένη μανία με την απαγόρευση πλαστικών καλαμακίων εμποδίζει στην κατάκτηση ενός τέτοιου μέλλοντος. Σε σύγκριση με αντικείμενα όπως μπαλόνια, πλαστικές σακούλες και κυρίως εξοπλισμούς ψαρέματος, η θαλάσσια και ανθρώπινη ζωή επηρεάζεται σε μηδαμινό επίπεδο με τα καλαμάκια. Το αποτέλεσμα είναι πως, κάθε φορά που διάφορες εταιρείες και οργανισμοί μας πείθουν να κάνουμε μικρές αλλαγές, πολλοί άνθρωποι έχουν μια αίσθηση άνεσης ότι έκαναν τη μεγαλύτερη δυνατή αλλαγή στον κόσμο. Συνεπώς, υπάρχει μια γενική αποθάρρυνση για την υλοποίηση πιο αποτελεσματικών αλλαγών για το περιβάλλον μας.
Αν ο στόχος μας είναι μια μακροπρόθεσμη, πολύπλευρη ανάπτυξη, θα πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε για το περιβάλλον και τα αποτυπώματα άνθρακα, να υιοθετήσουμε μία πιο σφαιρική οπτική και να αναθεωρήσουμε τις προτεραιότητες μας, όπως υποδεικνύει η επιστημονική κοινότητα.
Γεννημένη και μεγαλωμένη στην Αθήνα, είναι απόφοιτη της Σχολής Μωραΐτη. Σπουδάζει Business Management στο Λονδίνο, όπου και μένει τα τελευταία χρόνια. Ευαισθητοποιημένη για περιβαλλοντικά ζητήματα, αρθρογραφεί σχετικά με αυτά στο Ελεύθερο του OffLine Post.
